سر پل ذهاب یکی از شهرهای استان کرمانشاه ایران و مرکز شهرستان سرپل ذهاب است.
مردم این شهر کرد هستند و به زبان کردی حرف می‌زنند.
در شهرستان سرپل ذهاب پیروان شیعه، سنی و یارسان در کنار هم زندگی می‌کنند.
اگر می خواهید با شهر سرپل ذهاب بیشتر آشنا شوید این بخش آسمونی را دنبال نمایید چرا که به معرفی شهر سرپل ذهاب می پردازیم.
این شهر مرزی ایران در زمان جنگ ایران و عراق به شدت آسیب دید اما بعد از جنگ بازسازی شد.
این شهر در ۴۵ درجه و ۵۲ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۲۴ درجه عرض جغرافیایی و در غرب کشور و منتهی‌الیه شیب ارتفاعات زاگرس بر سر راه بین‌المللی تهران – بغداد موسوم به جاده کربلا واقع گردیده‌است.
تاریخچه شهر سرپل ذهاب
شهر سرپل ذهاب بر اساس مطالشعه آثار باستانی و کتیبه‌های آن از قبیل کتیبه و سنگ نوشته آنوبانینی پادشاه لولوبی‌ها (که قدمت آن ۴۸۰۰ سال است) که در ضلع شمال شرقی که بر سینه رشته کوه همیشه استوار زاگرس حک شده‌است، یکی از باستانی‌ترین شهرهای دنیا (و بر اساس مستشرق مشهور راولینسون، هشتمین شهر باستانی دنیا) محسوب می‌شود.
کتیبهٔ آنوبانینی یکی از قدیمی‌ترین و به عبارتی اولین هنر معماری روی سنگ آسیا به‌شمار می‌رود.
کتیبهٔ بیستون ۲۰۰۰ سال بعد از حک این کتیبه حکاکی شد و از خیلی جهات به نقش برجستهٔ آنوبانینی شباهت دارد و این‌گونه حدس زده می‌شود که کتیبهٔ بیستون را با تقلید از این کتیبه خلق کرده‌اند.
از دیگر آثار باستانی شهرستان سرپل‌ذهاب می‌توان به نقش آنوبانینی دکان داوود، طاق گرا، قلعه گبری و ده‌ها اثر باستانی و تاریخی دیگر اشاره نمود. گستردگی بازهٔ تاریخی این آثار باستانی، به روشنی گویای تداوم تمدن در این شهر در طول تاریخ می‌باشد.
سرپل ذهاب در طول تاریخ کهن خود، با اسامی مختلفی شناخته شده‌است از جمله پاتیر که مربوط به دوران لولوبی‌ها و مادها می‌باشد (پاتیر در زمان لولوبی‌ها نام کوه داخل شهر سرپل ذهاب بوده و بعدها به نام شهر معروف شده‌است، یا شاید آنچنان که دیاکونوف در” تاریخ ماد “معتقد است که «باتیر» که قدیمی‌ترین نام سرپل زهاب است نام یکی از نیاکان زرتشت بوده‌است) و نیز حلوان که بیش از بقیه نامها معروف است. برخی این اسم را برگرفته از اسم رود گذرنده از این شهر (الوند) می‌دانند.
آشوری‌ها از این شهر به نام کالمانو یاد کرده‌اند.
در زمان ساسانیان این ناحیه استانی به نام خسرو شاد فیروز بوده‌است. در کتاب‌های تاریخی و جغرافیا، ذهاب را به صورت زهاو (زهاو در کوردی به معنی آب خیز است که از دو واژه زه + آو به معنی آب ساخته شده‌است) نگاشته‌اند و آن را مرکز ناحیه حلوان معرفی کرده‌اند.
در دوران خلفای عباسی، این ناحیه تابع حکومت بغداد بود ولی بعدها به استثنای دوران زندیه و قاجاریه (تا سال ۱۳۳۸ ه. ق) که توسط پادشاهان عثمانی اداره می‌شد همیشه جزء قلمرو ایران بود.
حلوان شهر مهم ساسانی‌ها و پایتخت ۱۵۶ساله بنوعنازیان است.
«ابن خلدون» قدیمی‌ترین آثار تمدن آسیا را در این شهر مشاهده کرد و «راویلینسون» آنرا یکی از هشت شهر باستانی دنیا می‌داند.
وجه تسمیه شهر سرپل ذهاب
نام سرپل زهاو به این دلیل است که در این محل پلی بر روی رودخانه حلوان الوند قرار داشته که در سال ۱۳۴۵ ش تخریب شده.
جمعیت شهر سرپل ذهاب
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۴۵٬۴۸۱ نفر (۱۲٬۸۵۰ خانوار) بوده‌است.
جمعیت تاریخی شهر سرپل ذهاب
سال / جمعیت
۱۳۴۵ / ۷٬۸۹۰
۱۳۵۵ / ۱۸٬۵۲۲
۱۳۷۰ / ۱۱٬۹۵۲
۱۳۷۵ / ۲۷٬۴۱۸
۱۳۸۵ / ۳۴٬۶۳۲
۱۳۹۰ / ۳۵٬۸۰۹
۱۳۹۵ / ۴۵٬۴۸۱
اقتصاد شهر سرپل ذهاب
شغل اصلی مردم سرپل ذهاب کشاورزی و دامداری است و فراورده‌ها و محصولات کشاورزی شهرستان نیز شامل گندم، جو، برنج و بنشن، کنجد، گیاهان علوفه‌ای، ذرت، انواع تره بار، سیب، گلابی، انار، انگور و انجیر می‌باشد.
آثار دیدنی شهر سرپل ذهاب
- نقش‌برجسته آنوبانینی (کهن‌ترین کتیبهٔ سنگی آسیا)
- دکان داوود
- آرامگاه احمد بن اسحاق
- سرابگرم
- آبشار پیران
- باغ‌های گلین
- ارتفاعات دالاهو
- منطقه پاتاق
- مال یاسین
زمین لرزه سال ۹۶ شهر سرپل ذهاب
زمین لرزه شدیدی شامگاه ۲۱ آبان ۹۶ با قدرت ۷٫۳ درجه در مقیاس ریشتر استان‌های کرمانشاه، ایلام و کردستان و بخش‌های گسترده‌ای از غرب و شمال غرب کشور را لرزاند.
کانون این زلزله به علت نزدیکی به شهر سرپل ذهاب بیشترین خسارت را به این شهر وارد کرد.
در این زلزله شهر خسارت زیادی دید و بیش از ۵۳۸ کشته بر جای گذاشت.
این زلزله به جز عراق در کویت، ترکیه و بحرین نیز حس شد.
پس از زلزله کرمانشاه برخی از منابع خبری از ویرانی های زیادی خبر دادند حجم خرابی ها به حدی زیاد بود که آوار برداری تا هفته های بعد هم ادامه داشت .
اما معاون عمرانی استاندار کرمانشاه اعلام کردند تعداد کشته‌های ساکن مسکن مهر به صد نفر رسیده است که خود وی در تاریخ ۲۷ آبان ماه ۹۶ آن را تکذیب کرد.
