نکات ارزشمند از معارف قرآن

در قرآن آمده:«وَمِنْ كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَيْنِ[ذاریات/۴۹] و از هر چيزى زوج آفريديم.» حال برخی مطرح می‌کنند؛ پس چرا زمین، ماه یا خورشید جفت و دوتا نیست؟! در پاسخ باید بیان کرد که کجا منظور قرآن از زوجیت در این آیه دوتا بودن یا نر و ماده بودن است؟ بلکه در حدیثی از امام رضا(علیه‌السلام) منظور از آن، اینگونه بیان شده:«لَمْ‏ يَخْلُقْ‏ شَيْئاً فَرْداً قَائِماً بِنَفْسِهِ‏ دُونَ‏ غَيْرِهِ‏...‏؛ و(خداوند) چيزى را نيافريده كه فرد و قائم به نفس باشد و نياز به غير خود نداشته باشد. چنين كرد تا مردم را به خويش ‍ راهنمايى كند و هستى خود را اثبات کند. پس خداوند تبارك و تعالى تنهايى است كه چيز ديگرى با او نيست كه هستى او به آن بستگى داشته باشد.»[التوحید، ص۴۳۹] پس می‌توان زوج بودن مخلوق را در مقابل فرد بودن خالق دانست که معنای این زوجیت در مخلوقات، تشکیل آنها از جوهر و عرض است. به قولی: ندارد هیچ جوهر بی‌عرض عین[گلشن راز، ص۹۱] البته زوجیت معانی مختلفی دارد و تنها برای بیان نر و مادگی و دوتا بودن از هر چیزی نیست؛ مثلاً در آیه « احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَأَزْوَاجَهُمْ[صافات/۲۱] كسانى را كه ستم كرده‏ اند با همرديفانشان محشور می‌کنیم.» زوجیت به معنای همراه ، هم فکر و هم عقیده آمده است.

پی‌نوشت:
التوحيد، ابن بابويه، محمد بن على‏، جامعه مدرسين‏، قم‏، ۱۳۹۸ ق‏، ص۴۳۹.
گلشن راز، شیخ محمود شبستری، خدمات فرهنگی کرمان، کرمان، ۱۳۸۲ش، بخش ۳۴، ص۹۱.