جداسازی آسمان و زمین
چهارشنبه 29 آذر 1396 9:43 AM
در قرآن آمده: «أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا[انبیاء/۳۰] همانا آسمانها و زمين به هم پيوسته بودند و ما آن دو را از هم جدا ساختيم.» برخی در این آیه تردید کرده و می‌گویند: زمین 8 میلیارد سال پس از آسمان خلق شده و پیوستگی یا جدا شدن آن دو از یکدیگر(رتق و فتق) غلط است. در پاسخ باید ابتدا عنوان کرد که اولاً آن عدد یک فرضیه است و حتی در صورت پذیرش اشکالی را متوجه قرآن نمی‌کند؛ زیرا رتق در کتاب مفردات به معنای پيوسته بودن و بهم برآمدن دو چيز معنا شده و با توجه به این معنا، آیه به مفهوم پیوسته بودن آسمانها و زمين در آغاز آفرينش که پس از آن با آفرينشى خاص از یکدیگر جدا شده و بسط و گسترش یافته، ذکر شده است.[ترجمه المفردات، ج۲، ص۴۱] حال این جدا شدن و بسط و گسترش می‌تواند اختلاف زمانی هم داشته باشد. طبق این معنا و مفهوم، آیه را حداقل به دو صورت می‌توان تفسیر کرد: اول اینکه زمين و آسمان در آغاز خلقت، يك چيز، یعنی توده‌ای عظیم از گاز بوده و تدريجاً از هم جدا شدند. و یا آنکه موادّ اصلى آسمان و زمين در ابتدا يكى بوده است، ولى با گذشت زمان، شكل جديدى پيدا كردهاند. دو تفسیری که با علم روز نیز قابل جمع است. پس نه تنها اشکالی مطرح نیست؛ بلکه سخن از عمق علمی قرآن نیز به میان آمده است.[پیدایش و مرگ خورشید، ص۲۰۳]
پی‌نوشت
ترجمه المفردات راغب اصفهانی، ترجمه خسروی، انتشارات مرتضوی، تهران، ۱۳۷۴ش ج۲، ص۴۱.
پیدایش و مرگ خورشید، جورج گاموف، احمد آرام، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۶۳ش، ص۲۰۳.
