مدت زمان حمل و شیردهی در قرآن
چهارشنبه 29 آذر 1396 9:05 AM
طرح مسأله:با توجه به آیه 15 سوره احقاف و آیه 14 سوره لقمان این نتیجه بدست می آید که مدت حمل فرزند در شکم مادر 6 ماه است. آیا این امر با مطالب علمی روز در تضاد نیست؟
برای رسیدن به پاسخ این سوال چند نکته را ذکر می کنیم:
در قرآن کریم خبر از حداقل مدت بارداری به میزان شش ماه داده است:
1. و ما انسان را سفارش كرديم كه به پدر و مادرش نيكى كند، (خاصه مادر) زيرا مادرش (بار وجود) او را به سختى حمل كرده و به سختى فرو نهاده و (دوران) باردارى و (شيرخوارى تا) از شير گرفتن او سى ماه است (كه مجموع كمترين مدت زمان حمل شش ماه، و بيشترين مدت زمان شير دادن دو سال است، يا بيشترين زمان حمل يك سال، و كمترين زمان شير دادن هجده ماه)... .[ احقاف/15]
2. و مادران بايد فرزندان خود را دو سال كامل شير دهند اين (دستور) براى كسى است كه مى خواهد دوران شيرخوارگى (طفل) را تكميل كند.[ بقره/233]
3. ... و ( شير دادن و) از شير جدا كردنش در دو سال بود.[ لقمان/14]
خبر دادن قرآن از حد اقل مدت بارداري (شش ماه)، مورد توجه فقهاء، مفسران و پزشكان واقع شده است. برخي از پزشكان مينويسند:«پيش از آن كه دانش پزشكي اثبات كند كه حداقل زمان لازم براي بارداري شش ماه است، قرآن اين مطلب را به روشني بيان كرده است و سپس به آيات فوق استشهاد نمودهاند و مينويسند: طب نوين نيز به همين نتيجه رسيده است؛ يعني جنين اگر شش ماه تمام در رحم مادر باشد، پس از تولد زنده خواهد ماند. تولد جنين كمتر از شش ماهه را سقط مينامند، زيرا زنده نخواهد ماند و تولد جنين در فاصله شش تا نه ماهگي را زايمان زودرس مينامند. نوزاداني كه به صورت زودرس متولد ميشوند، با مراقبتهاي ويژه پزشكي زنده ميمانند. حداقل مدت قانوني بارداري در اكثر كشورها همان شش ماه منظور شده است.»[1]
دكتر شهيد پاكنژاد نيز همين محاسبه را در مورد حداقل زمان بارداري ميپذيرد و سپس مينويسد:
«ولادت همان گونه كه حضرت علي (علیه السلام) فرمود :« لَا تَلِدُ الْمَرْأَةُ لِأَقَلَّ مِنْ سِتَّةِ أَشْهُر؛ زن کمتر از شش ماه بچه بدنیا نمی آورد.»[2] تا شش ماهگي است و هر چه بيشتر بماند رشد بهتري يافته، از دوران شيردادنش كه مجموعا سي ماه است كاسته ميگردد. ولي بچه ناتوان شش ماه افتاده حتما بايد 24 ماه شير بخورد. (30 6+ 24)»[3]
تذكر: همان طور كه گذشت مطلب اول (حداقل مدت بارداري شش ماه است) مورد قبول مفسران و فقهاء واقع شده، و مطلب دوم (كم و زياد شدن مدت شير خواري بر اساس مدت حمل) نيز مورد قبول برخي مفسران قرار گرفته و از ابن عباس نيز نقل شده است.[4]
پینوشت:
1. دیاب، عبدالحمید و قرقوز، احمد، طب در قرآن، ترجمه علی چراغی، تهران، حفظی، 1404ق ، ص 22- 23.
2.کلینی، محمد ابن یعقوب، الکافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، 1407ق، ج5، ص563.
3. رضا پاک نژاد، اولين دانشگاه و آخرين پيامبر، کتابفروشی اسلامیه، تهران، 1360 ج 11، ص 109.
4. مکارم شیرازی، تفسير نمونه، تهران، 1374ش، ج 21، ص 327.
منبع: http://www.askquran.ir/showthread.php?t=44614