تربیت فرزند از مهمترین وظایف پدر و مادر محسوب می شود. در هر مرحله از سن رشد، آنها نیازها و تقاضاهایی دارند که والدین باید نسبت به درخواست آنها شناخت و درک لازم را داشته باشد. فهمیدن نوجوانان نیاز به آن دارد که سن، دنیا و تصورات خود را با آنها هماهنگ کنید تا بتوانید ارتباط بهتری با یکدیگر داشته باشید.

با تغییر سن فرزند، مهمترین امری که والدین باید به خاطر داشته باشند این است که آنها نه دیگر با یک کودک بلکه با یک فرد بالغ روبرو هستند. یک نوجوان ممکن است انتظار داشته باشد که مانند فرد بالغ با او برخورد کنند اما رفتارش مانند کودکان باشد. از سوی دیگر والدین نیز ممکن است  فرزند خود را نصیحت کنند که مانند افراد بالغ رفتار کند. ولی برخورد خود آنها با او مانند برخورد با کودکان باشد.

در سنین نوجوانی و جوانی، بچه‌ها در خانواده‌ها به‌طور جدی می‌خواهند به پدر و مادر نشان دهند كه دیگر بزرگ شده‌اند و می‌توانند آزادانه تصمیم بگیرند و رفتار كنند اما در طرف مقابل پدر و مادر‌ها هستند كه دوست دارند فكر كنند آنها هنوز كوچك هستند و باید به اصطلاح «استقلال كنترل شده»داشته باشند كه اغلب مشاهده می‌شود كه این«استقلال كنترل شده»هم در حد حرف باقی می‌ماند. در واقع منافع هر دو دسته در این است كه این طور فكر كرده و رفتار كنند؛ بنابراین تضاد شدیدی ایجاد می‌شود كه در پاره‌ای از موارد به دوری فرزندان از خانواده و انجام رفتارهای مخفیانه در آنها می‌انجامد.

در این مورد خانواده‌ها باید با فرزندان‌شان به صورت دوستانه در خصوص «تمام مسائل»صحبت كنند و تا حدی صمیمی باشند كه فرزندان پدر و مادر خود را به عنوان محرم‌ترین دوست و بزرگ‌ترین حامی قلمداد كنند. در واقع با این كار، فرزندان دغدغه‌های پدر و مادر را بهتر درك می‌كنند و در طرف دیگر، خانواده حس آزادی و استقلال فرزند خود را كه یك حس ذاتی و طبیعی در اوست، بیشتر باور كرده و یك تعادل منطقی و عملی بین این دو حالت برقرار می‌شود.

در سنین نوجوانی و جوانی، بچه‌ها در خانواده‌ها به‌طور جدی می‌خواهند به پدر و مادر نشان دهند كه دیگر بزرگ شده‌اند و می‌توانند آزادانه تصمیم بگیرند و رفتار كنند اما در طرف مقابل پدر و مادر‌ها هستند كه دوست دارند فكر كنند آنها هنوز كوچك هستند.

والدین به روز
عصر ارتباطات و اطلاعات موجب شده تا نوجوانان که در ذهن خود هزاران سوال را پرورش می دهند، به پاسخ هایی درست یا غلط برسند و یا دنیایی از بازی های مختلف که برای آنها جذابیت بالایی دارد.  اما والدین باید بدانند که اصلی ترین کاری که باید در این مرحله از زندگی فرزندخود انجام دهند، نزدیک شدن به دنیا و فضایی است که آنها در آن قرار دارند. دنیای بازی‌های پلی استیشن، اپلیكیشن‌ها، گروه‌های اجتماعی موبایلی و دنیایی كه درآن اینترنت و ارتباطات نقش مهمی را بازی می‌كند.
واقعیت این است كه ما درشرایط گذار از دنیای سنتی به دنیای مدرن هستیم؛ پس لازم است پدر‌‌‌‌و مادرها هم خودشان را دائم به‌روز‌رسانی كنند تا وقتی با فرزندان‌شان صحبت می‌كنند،از نظر آنها، بیسواد، سنتی و عقب‌مانده از دنیای جدید به نظر نرسند؛ بنابراین اگر می‌خواهید فرزندان‌تان شما و اظهارنظرهای‌تان را قبول داشته باشند، باعصرتكنولوژی جلو بیایید و حتی گاهی از خودشان برای این كار كمك بگیرید.
والدینی که از تکنولوژی های مدرن به دور هستند و در دنیای خود به سر می برند، بیشتر از والدینی که حرف فرزندان خود را درک می کنند وارد بحث و جدل شده، و در این مشاجره ها والدین به علت نداشتن تصور از دنیای نوجوانانه فرزندان خود بازنده محسوب می شوند.

دعوا یا صلح
برخی والدین بافرزندان خود مشاجره میکنند و انتظاردارند همیشه پیروز شوند و فرزند خود را وادار سازند تا به آن چیزی که آنها صحیح می دانند عمل کند. این والدین همواره در حال نبرد با فرزندانشان هستند ولی هیچگاه پیروز نمی شوند. گاهی اوقات بهتر است شیوه های کنترل را تغییردهیم . اگر نوجوان به نصیحتی گوش فرا نمی دهد، جای مجبور ساختن وی به اطاعت و تقلید، بهتر است در بعضی خواسته ها که خطری ندارد بگذاریم راهی را که ما نادرست میدانیم، بپیماید و پیامدهای آن را پذیرا شوند. و آنگاه بیشتر به سوی نظر والدین خود در عرصه های مختلف جلب می شوند.

 اگر بتوانیم کاری کنیم که فرزندمان احساسات، دلبستگی ها و ناراحتی های خود را آشکار سازد، فرصت مناسبی برای مدارا با او و پرهیز از بکاربردن زور و فشارخواهیم داشت. مثلاً اگر درخواست ما از او این باشد که در تمیزکردن پنجره ها به ما کمک کند و درخواست او از ما این باشد که آخر هفته او را به تماشای فیلمی ببریم بهتر است هر دو از توسل به زور برای رسیدن به خواسته خویش خودداری کرده و برای رسیدن به هدف معامله کنیم. در مدارا و معامله طرف بازنده و برنده مطرح نیست، بلکه هر دو طرف برنده هستند. نیازهای فرزند خود را بشناسید و سعی کنید درازای هر درخواستی که از او دارید، شما نیز پاسخگوی یکی از نیازهای او باشید. با استفاده از این روش می توانیدبه  فرزندخود بگویید؛ من از نیازهای تو اطلاع دارم و تو نیز از نیازهای من.

با توجه به اینکه نوجوانان تمایل زیادی به صحبت کردن با والدین خود ندارند، برقراری ارتباط با آنها دشوار است. متاسفانه بخش عمده ای از گفت و گوهای والدین با فرزند نوجوان خود نیز در نصیحت کردن، اصلاح اشتباهات و آموزش به آنها خلاصه می شود. از این رو آنان سخنان شما را بیشتر به عنوان یک سخنرانی تلقی می کند تا یک ارتباط دوستانه. برای جبران این روابط باید مکالمات خود را بر دلبستگی های آنها متمرکز کنیم مثل: ورزش، موسیقی، لباس و ... برای برقراری چنین ارتباطی با فرزندان خود وقت آزاد و کافی به این امر اختصاص دهید.

منبع: زندگی ایده آل، میگنا