ده پل تاریخی در گوشه و کنار ایران

پل گاومیشان سند 

 این پل روی رود سیمره، پس از تلاقی رود کشکان و در جاده دره شهر، بعد از روستای بابا خوارزم قرار گرفته است. اکنون تمام رود سیمره از بستر میان دو پایه پل عبور می‌کند که تاق آن نیز شکسته است. سایر چشمه‌های پل سالم مانده‌اند. بستر رود سیمره هشت متر پایین‌تر از کف چشمه‌های پل قرار دارد که طی چند قرن به وجود آمده است. نزدیک به 200 سال پیش، این پل را والی پشتکوه مرمت کرده بود. طول این پل 168 متر و عرض گذرگاه آن هشت متر بوده است. اکنون شش چشمه نسبتا سالم از پل گاومیشان باقیمانده است. بزرگ‌ترین چشمه طاق این پل حدود 7‌/‌32 متر عرض دارد و در ساخت این بنا از مصالح قلوه سنگ، آجر، بلوک‌های سنگی و ملاط گچ نیم‌کوب استفاده شده است.

این بنا در دوره‌های صفوی و قاجار مورد مرمت و استفاده قرار گرفته است. در قسمت جنوب پل اتاق‌ها و فضاهای طاقداری تعبیه شده بود که گذرگاه پل از روی آن عبور می‌کرد. مقطع پایه ستون‌های پل؛ بیضی است که این نوع طراحی برای تسهیل در عبور جریان آب است. نکته هوشمندانه در ساخت این پل، استقرار پایه‌ها روی بستر صخره‌ای طرفین رودخانه است که تماس این پایه‌ها را با فشار آب و رطوبت ناشی از آن به حداقل رسانده است. علاوه بر موارد ذکر شده، در زیر گذرگاه پل، یک فضای مسقف با قوس و طاق‌هایی طراحی شده به وجود آمده است. سرهنری راولینسون در سفرنامه خود می‌نویسد: «پلی که هم‌اکنون روی سیمره (دره شهر فعلی) قرار دارد یکی ازمهمترین پل‌های ایران است و آن را حسین خان بزرگ، والی معروف ایلام و لرستان به سال 1008 هجری قمری تعمیر کرده و طول آن 168 گام است.»