در صورت مواجهه با ورم شدید و ناگهانی پاها، دست و صورت و افزایش ناگهانی وزن، به ویژه زمانی که با علائمی مانند سردرد و تاری دید همراه باشد، مراجعه به متخصصین مامایی یا زنان الزامی است.

ورم یا ادم دست و پا از جمله مسائل ناخوشایند مادران در دوران بارداری است زیرا ظاهر و زیبایی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

عوامل زمینه‌سازی از جمله افزایش حجم خون و مایعات در این دوران، فشار رحم بزرگ بر اندام تحتانی یعنی لگن و پاها که موجب اختلال برگشت خون از پاها به سمت بالا می‌شود، با شیوع بیشتر زمینه را برای بروز این ورم در دوران بارداری مهیا می‌کنند.

ورم در دوران بارداری به صورت دو طرفه و به طور معمول در اواخر سه‌ماهه دوم و اوایل سه‌ماهه سوم و بیشتر در مناطقی مانند قوزک پا، ساق پا و با شیوع کمتر دست‌ها و صورت را درگیر می‌کند.

ورم دست و پا خود را با علائمی مانند تنگ شدن کفش‌ها و حلقه ازدواج و همچنین افزایش ناگهانی وزن نشان می‌دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

ورم خفیف پاها در صورتی که با فشار خون طبیعی همراه باشد جای نگرانی ندارد؛ اما در صورت مواجهه با ورم شدید و ناگهانی پاها، ورم دست و صورت و افزایش ناگهانی وزن، به ویژه زمانی که با علائمی مانند سردرد و تاری دید همراه باشد، مراجعه به متخصصین مامایی یا زنان الزامی است؛ زیرا ممکن است نشانه‌ای از افزایش فشار خون و مسمومیت بارداری یا پره‌اکلامپسی باشد.

نکته بسیار مهم و درخور توجه دیگر، ورم یک‌طرفه پاها است؛ اگر ورم پاها به صورت یک‌طرفه باشد حتی خفیف مراجعه فوری به پزشک ضرورت دارد این ورم یک‌طرفه اگر با علائمی مانند درد، گرمی و تغییر رنگ پوست پوشاننده آن همراه باشد به مراتب مهم‌تر است؛ ورم یک‌طرفه پاها می‌تواند نشانه‌ای از تجمع لخته خون در یکی از عروق پا باشد و این لخته چنانچه حرکت کند بسیار خطرناک است.

چگونه می‌توان از بروز ورم‌های دوران بارداری پیشگیری کرد و یا شدت آن را کاهش داد؟

1- نوشیدن مایعات فراوان و کاهش مصرف نمک و مواد غذایی شور

2- اجتناب از ایستادن و نشستن‌های طولانی

3- قرار دادن پاها به سمت بالا در هنگام استراحت

4- انجام ورزش‌های مخصوص دوران بارداری به ویژه ورزش‌های آبی

5- اجتناب از پوشیدن کفش‌های تنگ و جوراب‌هایی که کش سفت دارند.

6- قرار دادن کمپرس سرد یا کیسه یخ بر روی نواحی ورم کرده در تخفیف علائم کمک‌کننده است.

7- اجتناب از قرار دادن پاها بر روی یکدیگر

فرزانه درویشی، کارشناسی ارشد مامایی، عضو انجمن علمی مامایی ایران