منظومه تراپیست-1 آنگونه که انتظارش را داشتیم زیستپذیر نیست!
پنج شنبه 17 فروردین 1396 1:30 PM
منظومه تراپیست-1 با داشتن هفت سیاره مشابه زمین که سه مورد از آنها در کمربند حیات قرار گرفتهاند، لقب خواهر منظومه شمسی را به خود گرفته است. منظومهای که افراد زیادی وجود آب مایع و آب و هوایی معتدل را بر روی آن تصور کردهاند.
فاصله نسبتا کم منظومه تراپیست-1 تا ما، تنها 39 سال نوری نیز دلیل دیگر چنین توجه ویژهای به این مجموعه سیارات بوده است. اما به نظر میرسد که نباید زیاد خوشبین باشیم. سیاراتی که در یک جهنم مغناطیسی قرار دارند، نمیتوانند همانند بهشتی برای حیات فرازمینی محسوب شوند.
تیمی تحقیقاتی به سرپرستی Krisztián Vida از رصدخانه Konkoly در مجارستان، الگوهای درخشندگی در دادههای خام تراپیست-1 را بررسی کردند. دادههایی که از ماموریت K2 (فاز دوم ماموریت تلسکوپ کپلر) بدست آمده بود.
در میان دوره 80 روزهای که توسط این گروه بررسی شده، 42 فوران پرانرژی از ستاره تراپیست-1 ثبت شده است. پنج مورد از این فورانها چند مرحلهای بوده که به معنی آزادسازی حجم عظیمی از انرژی در بازه زمانی کوتاه است.
قویترین فورانی که در این دادهها مشاهده شد، انرژیای برابر شدیدترین فورانی دارد که تا به حال توسط خورشید آزاد شده است. فوران معروف سال 1859 که اگر امروزه رخ میداد، سیستم ارتباطی جهانی را نابود میکرد.
اما حیات روی زمین از فوران آن سال، آسیبی ندیده است. پس چرا حیات احتمالی منظومه تراپیست-1 نتواند چنین فورانی را تحمل کند؟
اولین مورد مهم این است که این فورانها به طور میانگین، هر 28 ساعت یک بار رخ داده است. پس دیگر حرف از فورانی در سالهای دور نیست. مسیله بمبارانی از فورانهای پرانرژی است که بر سر سیارات تراپیست-1 فرود میاید.
محققان این پروژه حتی پیشبینی کردهاند که ستاره تراپیست-1 توانایی آن را دارد تا فورانهایی با شدت صدها یا هزاران برابر قویتر از فورانهای دریافتشده روی زمین را تولید کند.
در تحقیق مجزای دیگری بیان شده است که جو یک سیاره نیاز به 30 هزار سال زمین دارد تا در برابر یکی از چنین فورانهایی، خودش را بازسازی و پایدار کند. زمانی که قابل مقایسه با فواصل 28 ساعته فورانها در منظومه تراپیست-1 نیست.
این را نیز نباید فراموش کرد که سیارات منظومه تراپیست-1 به نسبت سیارات منظومه خورشیدی ما، بسیار فشردهترند. فواصل بسیار کم آنها تا ستاره میزبانشان، میتواند امکان شکلگیری حیات، حتی از توع ابتدایی آن را از بین ببرد.
سپر محافظتی زمین در برابر فورانهای خورشیدی، مگنتوسفر آن است که باعث انحراف ذرات باردار رسیده از خورشید میشود. اما بعید است که سیارات تراپیست-1 بتوانند مگنتوسفر لازم برای محافظت از خود را داشته باشند. چراکه با توجه به فاصله و شدت فورانهای موجود، بایستی مگنتوسفری با قدرت ده ها یا صدها برابر مگنتوسفر زمین را داشته باشند.
شاید بگویید که این تحقیق هنوز به تایید نهایی نرسیده و نتایج آن ممکن است تغییر کنند. اما پیش از این، افراد دیگری هم زیستپذیری این مجموعه سیارات را زیر سوال بردهاند.
پس ضمن آنکه منتظر میمانیم تا تحقیقات کاملتری از منظومه تراپیست-1 منتشر شود، بهتر است امید زیادی به یافتن حیات در آن نداشته باشیم.