آزادسازى منطقهاى به مساحت دو هزار و چهارصد کيلومتر از سرزمينهاى اشغال شدهى جمهورى اسلامى که شامل: دهها بخش، روستا و تنگهى مهم و استراتژيک بود بدون حمايت و پشتيبانى مهندسي- تدارکاتى امکان نداشت.و مهمتر از آن حفظ و نگهدارىاش بود. نيروهاى جمهورى اسلامى ايران در طى اين عمليات پنجاه دستگاه از ادوات مهندسى ارتش عراق را به غنيمت گرفتند، ادوات به غنيمت گرفته شده از اهميت فعاليتهاى پشتيبانى - مهندسى حکايت مىکرد. بالطبع نيروهاى جهادگر مىبايست چندين برابر مهندسى - رزمى ارتش عراق فعاليت مهندسى انجام مىدادند. بدون انجام فعاليتهاى مهندسى چون جادهسازي، پلسازى و احداث خاکريزها نيروهاى پياده نظام (124 گردان پياده) و 9 گردان زرهى امکان دستيابى به پيروزى را نداشتند.
و اين جا سوالى به ذهن خطور مىکند که بايد از فرماندهان نظامى پرسيد که آيا دستيابى به آن پيروزى عظيم بدون حمايت پشتيبانى - مهندسى جنگ جهاد ممکن بود؟
به گفتهى مهندس دلگرم معاونت فرهنگى ايثارگران وزارت جهاد کشاورزى در عمليات فتحالمبين انسجام نيروهاى پشتيبانى مهندسى جنگ از اهميت بالايى برخوردار بود بديهى است فرمان حضرت امام در فراخوانى حضور نيروها و به وجود آوردن چنان وحدت و انسجامى بسيار موثر بود.
فراخوانى حضرت امام تحولاتى را ايجاد کرد و نتايج حاصل از کار منسجم در منطقه آشکار شد. در اين عمليات از تمامى قشرهاى مردم در جبهه حضور پيدا کردند، به گونهاى که منطقه مملو از نيروهاى مردمى شد.
جهادسازندگى با استفاده از آن شور و هيجان در قالب کميتههاى مختلف و متعدد اقدام به سازماندهى نيروهاى تخصصى مىکرد، در قالب کميتهى بهداشت و درمان پزشکان و پيراپزشکان را سازماندهى کرد، در کميتهى عمران پلسازان - راهسازان و احداثکنندگان خاکريز را ساماندهى نمود، در قالب کميتهى فنى سنگرسازان منبع کاران و کميتهى فرهنگى کار تبليغات سنگرها، مساجد و پخش فيلم و تابلو نويسى و راهنمايى در جاده را برعهده گرفت، در قالب کميتهى ماشينآلات تعميرگاههاى بزرگى را در منطقه به وجود آوردند؛ با استفاده از نيروهاى مردمى و شوراىهاى روستايى حمايت و پشتيبانى خود را در همهى زمينهها از نيروهاى نظامى جمهورى اسلامى ايران به عمل مىآورد.
تشکيلات انسجام يافته جهاد در فتحالمبين عمليات به دو بخش تقسيم مىشد که شامل ستاد پشتيبانى جنگ جهاد در استانها و ستادهاى عملياتى پشتيباني- مهندسى جنگ جهاد در منطقه بود.
همواره در افکار عمومى و ارزشگزارى مردمى انسجام نمرهى قابل قبولى بدست مىآمده، در عمليات فتحالمبين بود که تشکيلات مهندسى جنگ جهاد نمرهى انسجام خود را بدست آورده، بعدها در طى يک فرآيند زمانى در جنگ آن را تکميل و تعميق و ارتقا بخشيد.
افرادى منسجم و تشکيلاتى به نام جهادگر که در اعتقاد و ايمان نيرومند و پايدار بودند با خلق و خوى نرم و انعطافپذير اما استوار و هوشيار در قالب پشتيبانى مهندسى جنگ جهاد سازماندهى شده بودند. و با بهرهمندى از علم و فنآورى روز دلسوزانه از دانش مهندسىشان استفاده مىکردند با کمال بردبارى و صبورى خلاقيتهاى مبتکرانهشان در بحرانىترين شرايط در عملياتهاى مختلف به نمايش مىگذاشتند.
تا توانگرى دانش را به جهانيان عرضه کنند اين گروه مخلص گرد هم آمده بودند، تا عمرشان را وقف خدمت به محرومين کنند، اما با تجاوز عراق به جمهورى اسلامى ايران ناچارا آنان براى پياده کردن فکر و قدرت خلاقهشان به جبههها عزيمت کردند. ساده زيستي، تواضع، عشق به محرومين باعث شده بود که جهادگران زهدورزانه و دنيا گريزانه را بکشند به اندک غذايى و زندگى فقيرانه بسنده کنند؛ اما در عين سادگى تلاش و کوشششان دشمن را به هراس انداخته بود.
آنان سعى مىکردند در راستاى پيروى از پيامبر اعظم خفيف الموونگى را پيشه خود سازند. و مبارزه با نفس را سرلوحهى کار و عملشان قرار دهند، از خداوند متعال طلب بخشش و آمرزش کنند، و با برگزارى دعا و نيايش نايرهى معنويت را در جبههها شعلهورتر نمايند. تا تاريخى زنده و جاودانه از فتحالمبين به يادگار بگذارند.
ارتش عراق در عمليات فتحالمبين چنان متزلزل شد که ديوار بلند قلعهى پوشالىاش فروريخت و بنابه نظر اکثر فرماندهان نظامى بويژه فرماندهى قرارگاه فتح اقدامات مهندسى عمليات فتحالمبين و تصرف تنگه رقابيه تير خلاص برپيکره ى سازمان نظامى عراق درفتح المبين محسوب مى شد .
وسعت و عظمت عمليات فتح المبين به قدرى است که ازآن بعنوان فتح الفتوح نام برده مىشود.
امام امت در پيامى چنين فرمودند «وجود چنين رزمند گان ارزشمند و و مجاهدان فى سبيل الله که آبروى اسلام را حفظ و ملت ايران را روسپيد و مجاهدان راه خدا را سرفراز نموديد.» در زير آتش سنگين نيروهاى ارتش عراق رانندگان فداکار سوار بر غول پيکران آهنين دست بر دندهها و چشم بر افقهاى دوردست مشغول فعاليتهاى مهندسى بودند؛ تا زمنيهى پيروزى رزمندگان اسلام را مهيا کنند، کار کردن در زير گرد و غبار، صداى جيرجير بلدوزرها و تابش شديد آفتاب که باعث ترکيدگى لبهاى آنان مىشد بسيار طاقتفرسا و غير قابل تحمل مىنمود.
اما جهادگران ايثارگر و سنگرسازان بىسنگر با فشردن دندانها به هم هدفمند به پيش مىتاختند، براى آنان هلهله، تشويق و ترغيبى در کار نبود، ولى اشتياق آنان به احداث جاده و خاکريز در سنگلاخها، و رملها، انگيزهاى دو چندان به آنان بخشيده بود، به گفته امير شهيد صياد شيرازى کارهاى ناشدنى را جهادگران شدنى کردند.به هنگام کار در تاريکىهاى شب ممکن بود هزاران نفر از نيروهاى جهاد ناپديد شوند اما جادههاى احداثى آنان ناجى گمشدگان بسيارى بود.
جادهى کاظمين در دل ارتفاعات سنگى ميش داق به طول بيست کيلومتر در کمتر از يک ماه آماده شد، وقتى از تنگهى رقابيهى جادهاى در مرکز فرماندهى ارتش عراق به پايان رسيد عراقىها باور نمىکردند که احداث جادهاى رملى تا چنين نقطهاى پيش رود. انسجام و وحدتى که در اين عمليات به وجود آمد ظرف شش ماه هزار کيلومتر جاده را جهادگران آماده کردند.
که به نامهاى عاشورا، نجف، کربلا، امام خمينى و شهيد بهشتي... نام گذارى شد.
در اين عمليات چندين جبههى وسيع گشوده شد و گستردگى عمليات يک فضاى بسيار عظيم معنوى و روحانى به وجود آورده بود که باعث تقويت روحيهى رزمندگان اسلام شد.
يکى از خاطرات به يادماندنى در اين عمليات خاطرهى جهادگرى از روستاى فتحآباد استان مرکزى بود که نامش فتح الله فتحآبادى بود او در روستاى فتحآباد متولد شده بود در عمليات فتحالمبين به شهادت رسيده بود.
اورژانسهاى متعددى توسط نيروهاى پشتيبانى - مهندسى جنگ جهاد در منطقهى عملياتى فتحالمبين احداث شد که با سقف بتنى 8 در 15 متر و داراى اتاق عمل، برق و آب لولهکشى بود، تمامى آنها در نقاط حساس و تقاطع جادههاى خط مقدم جبهه قرار داشتند و داراى اهميت به سزايى بودند.
تجهيز و تدارک تعميرگاههاى بزرگ براى ارتش و سپاه و تعمير خودروهاى سبک و نيمه سنگين و سنگين از جملهى بزرگترين فعاليتهاى مهندسى جنگ جهاد در عمليات فتحالمبين بود.
با وجود وسعت منطقهى عمليتاتى تامين تدارکات نيروهاى نظامى از شربت تا پوشاک بر عهدهى جهادگرانى بود که از اقصى نقاط روستاها آنها را تهيه و به جبهه ارسال مىکردندو اين همه تلاش بىوقفه نشان از اخلاص، سعه صدر و انعطاف جهادگران در خدمت به نيروهاى جمهورى اسلامى ايران داشت.
انسجام و وحدت باعث ساماندهى آن همه نظم در عمليات فتحالمبين شده بود اگر سپاه پاسداران انقلابى اسلامى با صد گردان و ارتش با 40 گردان در آن عمليات دلاورىهايشان را به نمايش گذاشتند، جهاد نيز با ده گردان مهندسى که متشکل بود از ستاد پشتيبانى مهندسى جنگ استانهاى (خراسان، سمنان، اصفهان، تهران، بوشهر، فارس، همدان، و آذربايجان شرقى و گيلان و مازندران ) که هر کدام داراى تخصصهاى مختلفى چون تعميراتي، مکانيکي، بهداشتي، فرهنگي، راهسازى و پلسازى بودند، و بيش از پنج هزار و پانصد نفر جهادگر در اين عمليات حضور داشتند که با تلاش مضاعف عمليات فتحالمبين را پشتيبانى کردند و خلاصهى عملکرد پشتيبانى و مهندسى رزمى جنگ جهاد سازندگى را مىتوان به شرح زير نام برد:
احداث و ترميم بيش از 910 کيلومتر جادهى عملياتى و تدارکاتى و ...
احداث 492 کيلومتر خاکريز
احداث 130 دهنه پل کوچک و بزرگ از جمله يک دهنه پل بشکهاى بهطول 200 متر در محور شوش
احداث بيش از 23 هزار و 400 مورد انواع سنگرهاى انفرادي، اجتماعى و ماشينآلات و ....
احداث 13 باند هلىکوپتر (بالگرد)
احداث و راهاندازى 2 سايت موشکى (زمينى به هوا) و نصب تمام سنگرهاى ديگر استحکامات مورد نياز آن
احداث و راهاندازى 2 قرارگاه فرماندهى و نصب 14 سنگر بتونى بزرگ در اين قرارگاه
احداث 5 مقر توپخانه با سکوهاى آتش و سنگرها و استحکامات مورد نياز
احداث و بهرهبردارى از 11 واحد اورژانس صحرايى
احداث و بهرهبردارى از 5 حلقه چاه عميق و نيمه عميق
راهاندازى بيمارستان شوش و افزايش ظرفيت آن از 17 به 70 تختخواب
نصب 50 دستگاه ژنراتور جهت رفع نيازمندىهاى رزمندگان اسلام
توزيع بيش از 20000 بلوک سيمانى جهت احداث سنگر در خطوط مقدم مختلف عملياتى
احداث 16 باب حمام صحرايى بزرگ و مجهز (6 تا 12 دوشه)
احداث 3 باب حسينيه
اگر از پنج هزار و پانصد جهادگر بخواهيم تاريخ عمليات فتحالمبين را بازنويسى کنند آن گاه چگونگى شاخصترين فعاليتهاى مهندسى جنگ جهاد بويژه در بخش تحقيقات مشخص مىشود.
تداوم عمليات فتحالمبين جز با پشتيبانى وسيع مهندسى و تدارکاتى امکانپذير نبود. بنابراين تعمير و نگهدارى جادههاى احداث شده و مرمت آنهايى که بر اثر اصابت گلولههاى توپ و خمپاره آسيب ديده بود،از جملهى فعاليتهايى است که نمىتوان به آسانى از آنها گذشت. که با لبخندهاى شيرين هر جهادگر در يک کلمه خداقوت نهفته بود، تجلى پيدا مىکرد.
خسارت وارده به نيروهاى ارتش عراق به حدى بود، بيش از 25 هزار نفر از نيروهاى دشمن کشته و زخمى و 7 هزار نفر اسير شدند و تمام يگانهاى درگير آن نيز دچار خسارت و تلفات شدند.
همچنين 320 دستگاه تانک و نفربر 500 دستگاه خودرو و 165 عدد توپ به غنيمت نيروى جمهورى اسلامى ايران درآمد و نزديک به 350 دستگاه تانگ و نفربر آنان نيز منهدم شد در اين عمليات 18 فروند از هواپيماهاى دشمن نيز سرنگون شد.
عمليات فتحالمبين بازتاب بسيار وسيعى در رسانههاى گروهى منطقه و جهانى داشت، چنان که بعد از پيروزى ايران در عمليات فتحالمبين خبرگزارى آسوشيتدپرس از واشنگتن گزارش داد.
«ايران پس از برترى يافتن بر نيروهاى عراقي، در جبههى جنگ و پس از فايق آمدن بر چريکهاى ضد دولتى (منافقين) اکنون کشورهاى نفتخيز خليج فارس را به وقوع انقلاب در آنها تهديد کرده است. سياست مداران امريکايى در محافل خصوصى خود گفتند آيتالله خمينى بر خلاف تصور ما سقوط نکرد..... وى در قدرت است.
راديو بىبى سى نيز طى دو روز متوالى با تاکيد بر پيروزى رزمندگان اسلام به نتايج و ابعاد رو به گسترش آن در منطقه اشاره و تاييد کرد.
«چشم انداز پيروزى نهايى ايران و سرانجام سقوط رژيم صدام حسين رابايد زنگ خطرى براى بسيارى از کشورهاى منطقه تلقى کرد چنين شکستى براى صدام حسين، مىتواند ملاحظات صرفا نظامى را بر تمامى منطقهاى حاکم کند اهميت سياسى و استراتژيک آن ساير قابل توجه است.
انجام عمليات فتحالمبين باعث آزادسازى بخش وسيعى از خاک کشور شد و علاوه بر خسارتهاى مادى و نظامى از نظر روانى نيز ارتش عراق را دچار شکست فاحشى کرد.