سوغات ناب شیراز
سه شنبه 3 اسفند 1395 7:32 AM
واقعا این دلایل و بیش از این، برای رونق‌بخشیدن به اجناس بی‌هویت و بی‌جان خارجی کافی است؟ مگر نه این‌که انتخاب‌های کوچک و بزرگ‌مان همان چیزهایی است که ذره‌ذره هویت جدیدمان را شکل می‌دهند؟ آیا این همان هویتی است كه برای خودمان می‌پسندیم؟! کمی بلندتر که نگاه کنیم، آیا وقت آن نرسیده که در انتخاب‌هایمان به تعهدات فرهنگی و تاریخی‌مان برگردیم و از کالاهای زنده‌ای که پشتوانه تاریخ و زمان و فرهنگ اقوام ایرانی را دارد، حمایت کنیم؛ کالاهایی که چون گوهری ناب حاوی روح زندگی سازندگانش است. بله، غرض‌مان خرید و حمایت از صنایع‌دستی کشور پهناورمان ایران است، خصوصا حالا که نوروز كم‌كم فرامی‌رسد و سفر تبدیل به سنتی از سنت‌های نوروزی شده و امکان ارتباط با صنایع‌دستی اصیل هر شهر و دیاری از جنوب و شمال و شرق و غرب کشورمان را فراهم می‌کند.
بهتر است سوغات سفر امسالمان را از میان کالاهایی انتخاب کنیم که ارتباطی فرهنگی، تاریخی و جغرافیایی با شهری که به آن سفر کرده‌ایم، دارد. برای آشنایی با این کالاها، تا آخر اسفند در این ستون صنایع‌دستی شهرهای مختلف کشور را که می‌تواند حکم سوغاتی و حتی عیدی داشته باشد، به شما معرفی می‌کنیم تا با انتخابی دقیق‌تر بتوانیم علاوه بر حظ بصری از صنایع‌دستی کشورمان، چون حامی قدردان این داشته‌ها باشیم.
نوروز شیراز حال‌وهوایی دارد که گویی بوی خوش و مست‌کننده‌اش در سراسر ایران می‌پیچد و مسافران را به این شهر رازآمیز می‌کشاند. اگر بخواهیم سوغاتی ناب از این شهر قدیمی با خود ببریم، چه چیزی بهتر از خاتم با اصالت شیرازی؟ كیفیت و اصالت خاتم شیراز زبانزد خاص و عام بوده و خاتم‌های اصیل ساخته‌شده در این شهر، دارای عمر بیشتری نسبت به مشابه آن در دیگر شهرها است. این ویژگی‌ها كه خاتم شیراز را به نسبت دیگر شهرها امتیاز داده، تفاوت در انجام مراحل كار و موادی است كه استفاده می‌شود.
كیفیت و اصالت خاتم شیراز زبانزد خاص و عام بوده و خاتم‌های اصیل ساخته‌شده در این شهر، دارای عمر بیشتری نسبت به مشابه آن در دیگر شهرها است. این ویژگی‌ها كه خاتم شیراز را به نسبت دیگر شهرها امتیاز داده، تفاوت در انجام مراحل كار و موادی است كه استفاده می‌شود.
افزودن ورقه‌ای نازك از چوبی نرم و انعطاف‌پذیر آستر مانند چوب تبریزی به پشت برگه‌های خاتم به اصطلاح خاتم آستردار، استفاده از چسب مرغوب (چسب سریشم) در تمام مراحل خاتم‌سازی و خاتم‌چسبانی، صاف بودن سطح كار و خالی‌نبودن هیچ جای خاتم، یكنواخت بودن رنگ و مصالح به‌كار رفته در ساخت خاتم، عدم تغییر در رنگ و شكل، مشخص‌نبودن ترمیم‌كاری‌ها و بتونه‌كاری‌ها در سطح كار، قرینه‌بودن تمام گل‌ها و اشكال در سطح كار و زوایا و اضلاع، دقیق و مهندسی‌بودن اساس و ساختمان طرح، استفاده از لایه و ورقه مسی بین گل‌های خاتم برای استحكام و پایداری بیشتر به ویژه به‌دور شش‌ضلعی‌ها ازجمله ویژگی‌های خاتم شیراز است.
هم‌اكنون هنر خاتم‌سازی در شهرهای اصفهان و تهران نیز رواج دارد. در این هنر از مواد گوناگونی از قبیل عاج، استخوان، برنج و گاهی طلا و نقره استفاده می‌شود. گل‌های به‌كار رفته در خاتم نیز تنوع بسیاری دارد، به طوری كه خاتم‌ها از نظر تنوع نقوش به پره‌وارو، پره‌ای، نه گلی لایه‌دار، بته‌جقه‌ای، خیابانی، طاقی، قمی و جناقی دوررنگ و از نظر حاشیه به شش‌گلی، جویی، بازو‌بندی، طوره‌دار، شمسه‌دار و تخمه‌دار تقسیم‌بندی می‌شوند.
شاید ناگزیر به خرید چند سوغات به تعداد عزیزانمان باشیم. می‌توان خاتم‌های کوچک و مقرون به‌صرفه‌تری چون جعبه‌های جواهر، جعبه‌های بزرگ‌تر برای روی میز آرایش و جعبه زیبای دستمال‌کاغذی، شکلات‌خوری خاتم، مجسمه‌های تزیینی کوچک و بزرگ خاتم یا جاقلمی کوچک و بزرگ برای هدیه‌دادن به پسرهای جوان‌تر، جعبه جاقرآنی برای تازه‌عروس‌ها و ده‌ها گزینه دیگر خریداری كرد که دیدن آنها انتخاب را برایتان آسان‌تر می‌کند.
خاتم را می‌توانید از مرکز فروش صنایع‌دستی دائمی شیراز یعنی بازار تاریخ سرای مشیر و یا از فروشگاه‌های صنایع‌دستی که در سطح شهر شیراز خصوصا حوالی بازار وکیل قرار دارند، خریداری کنید. البته در نوروز بازارچه‌های موقتی صنایع‌دستی نیز در سطح شهر دایر می‌شود که می‌توان با دقت و توجه بیشتر در مرغوبیت خاتم از این مراکز هم خرید کرد.
