خبرگزاری ایسنا - سمیه ایمانیان: دزدان سال پیش دندان طمع برای باقی مانده‌های «کنیسه کلیمیان» دوختند و امسال کسی به فکر ترمیم بخش‌های فروریخته‌ی دیوار این بنای تاریخی نیست، حتی اعضای انجمن کلیمیان همدان!
کنیسه‌ی قاجاری «کلیمیان» در بافت تاریخی بازار همدان، خیابان باباطاهر، کوچه جراحان؛ هرچند ۱۶ بهمن سال ۸۹ درفهرست آثار ملی به ثبت رسید، اما سال‌هاست با وجود داشتن فضایی حدود ۹۰۰ مترمربع، خالی از سکنه و به حال خود رها شده است. این بی‌توجهی این بنا را رو به نابودی برده است.
حسین زندی، فعال میراث‌فرهنگی همدان در این زمینه به ایسنا می‌گوید: سال‌هاست این بنای تاریخی به حال خود رها شده است که این بی‌توجهی باعث شده تا در طول سال‌های مختلف آسیب‌های زیادی به این بنا وارد شود و حتی بخش‌هایی از دیوار شرقی بنا فرو بریزد.
او با بیان این که هرچند مالکان بنای «کنیسه کلیمیان» این بنای تاریخی را برای فروش گذاشته‌اند، اما با توجه به قیمت بالایی که دارد کسی سمت خرید این بنای تاریخی نمی‌رود، ادامه می‌دهد: چون از یک سو بخش خصوصی باید کاربری مرتبط با میراث فرهنگی را برای این بنای تاریخی انتخاب کند، از سوی دیگر اگر کسی به جز این بخش بخواهد کنیسه را بخرد، دنبال ساخت‌وساز است و قطعا تمایل به تخریب این بنای تاریخی دارد، از سوی دیگر دستگاه‌های دولتی اعتباری برای این تملک و رسیدگی به آن را ندارند.
وی همچنین به این نکته اشاره می‌کند که نگهبان این بنای تاریخی نیز اهمیت چندانی به این بنا نمی‌دهد و حتی به تخریب‌های هرروزه بنا توجهی نمی‌کند و می‌گوید: از سوی دیگر به دلیل متروکه بودن این بنا، باد به سرعت در فضا و اتاق‌های مختلف آن می‌پیچد و باعث شکسته شدن شیشه‌ها، درها و پنجره‌ها می‌شود.
دیوار شرقی تخریب شده کنیسه کلیمیان
«زندی» راهکارِ جلوگیری از تخریب این بنا را پیشنهاد اعتبار برای مرمت مشارکتی این بنای تاریخی می‌داند تا دست‌کم از طریق مشارکت با میراث فرهنگی بتوان این بنای تاریخی را حفظ کرد.
این فعال میراث‌فرهنگی همچنین با بیان این‌که میراث‌فزهنگی تا امروز قدمی برای مرمت و رسیدگی به این بنا جلو نگذاشته است، ادامه می‌دهد: از سوی دیگر انجمن کلیمیان برای تغییر کاربری این بنای تاریخی کوتاه نمی‌آید و این اتفاق باعث شده تا در توجه به این بنا کوتاهی شود.
او هزینه‌ی برآورد شده برای ساماندهی این بنای ثبت شده در فهرست آثار ملی را حدود ۶۰۰ میلیون تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: یا مالک _انجمن کلیمیان_ باید برای کاربری بنا کوتاه بیاید یا این میزان اعتبار را خود برای مرمت «کنیسه کلیمیان» هزینه کند.
وی نابود شدن این بنای تاریخی را به نفع میراث فرهنگی، مردم همدان و حتی انجمن کلیمیان نمی‌داند و نیست، هر چند کسانی که در این بنای تاریخی زندگی می‌کردند از این شهر مهاجرت کرده‌اند، اما مساله مهم این است که خودِ بنا باقی است وبه عنوان یکی از آثار هویت‌بخش همدان هنوز وجود دارد.
اگر فرم مشارکت در مرمت را پر می‌کنند، می‌توان کنیسه را نجات داد
علی مالمیر، مدیر کل میراث‌فرهنگی استان همدان، اما درباره‌ی اقداماتی که اداره کل میراث فرهنگی استان همدان برای حفاظت از این بنای تاریخی انجام داده است، به ایسنا توضیح می‌دهد: به مالکان کنیسه‌ی کلیمیان فرم مشارکت در مرمت دادیم تا با درخواست برای مرمت این بنای تاریخی از سوی آن‌ها، بتوانیم این بنای تاریخی را به صورت مشترک با مالک مرمت کنیم.
او می‌گوید: میراث فرهنگی با توجه به این‌که مالک این بنای تاریخی نیست، فقط می‌تواند در قالب فرم مشارکتی با مجموعه‌ی نماینده‌ی کلیمیان این بنای تاریخی را مرمت کند، حتی این اقدام می‌تواند علاوه بر کنیسه، برای «حمام کلیمیان» نیز رخ دهد. در واقع اگر مالکان این بنای تاریخی فرم مرمت مشارکتی را امضا کنند، با استفاده از اعتبارات مشارکتی از استان می‌توانیم این دو بنا را مرمت کنیم.
فضای درونی کنیسه قاجاری کلیمیان در همدان
او با تاکید بر این‌که واگذاری این بنا از نظر میراث فرهنگی بلامانع است، ادامه می‌دهد: امسال نیز پیگیری‌هایی را برای نجات این بنای تاریخی انجام داده‌ایم.
به گزارش ایسنا، با وجود اقداماتی که مالمیر می‌گوید اداره کل میراث فرهنگی استان برای حفاظت از این بنای تاریخی انجام داده است، اما صحبت‌های او نشان می‌دهد که در حال حاضر و تا زمانی‌که مالکان این بنای تاریخی _اعضای انجمن کلیمیان_ دست کم قدمی برای امضای فرم مشارکتی نکنند، حتی دیوار شرقی تخریب شده‌ی بنا مرمت هم نمی‌شود!
اما جالب است که بی‌توجهی به این بنای تاریخی به اندازه‌ای است که مرداد ماه امسال چهار دزد با حفر تونلی ۳۰ متری قصد سرقت از کنیسه کلیمیان را کرده بودند که خوشبختانه با آگاهی به موقع نیروی انتظامی این اتفاق که می‌توانست آسیب بیشتری به «کنیسه کلیمیان» وارد کند، رخ نداد.
جداره‌ی بیرونی کنیسه کلیمیان
جداره‌ی بیرونی کنیسه کلیمیان
فضای درونی کنیسه کلیمیان
فضای بیرونی کنیسه کلیمیان در همدان
به فکر «کنیسه» همدان نیستند!
