کشف نوعی کهکشان نادر

تابناک/ محققان گونه ای کمیاب از کهکشان با ساختار دایره ای منحصر به فرد کشف کرده اند که در فاصله ۳۵۹ میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است و پیش از این هرگز شناخته نشده بود.

بررسی دقیق تر PGC 1000714 این حقیقت را آشکار ساخت که هسته این کهکشان تنها در میان یک حلقه ستاره نیست بلکه در میان دو حلقه از ستاره ها است، و این اولین باری بود که منجمان با چنین پدیده ای روبرو می شدند.

رایج ترین گونه کهکشان که ما درباره آن ها می دانیم کهکشان های دیسک شکل با ستاره های گسترده و به شکل مارپیچ مانند کهکشان راه شیری یا به شکل بیضوی هستند.

اما گونه های نامنظم کهکشان ها که شامل کهکشان های حلقه ای باشند نیز وجود دارند- که مشهورترین نمونه آن ها Hoags Object نامیده می شود ( که در شکل زیر نشان داده شده است)، که توسط Arthur Hoag در سال ۱۹۵۰ کشف شد.

برخلاف کهکشان های دیسک شکل که عموما ستاره ها در آن گسترده و پراکنده شده اند، ستاره ها در کهکشان های حلقه ای به دو قسم مجزا تقسیم شده اند: یک حلقه ستاره های آبی جوان که در خارج از آن قرار گرفته اند و به شدت می درخشند و با وضوح خوبی هسته کهن تر را احاطه کرده اند و ستاره های کم نورتر که در مرکز قرار گرفته اند.

کهکشان های حلقه ای خود به طور باورنکردنی نادر هستند، بنابراین وقتی که محققان به وجود PGC 1000714 پی بردند و دو حلقه از ستاره ها را اطراف آن مشاهده کردند، دانستند که به چیز ویژه ای دست یافته اند.

Patrick Treuthardt متخصص فیزیک نجومی از موزه علوم طبیعی در شمال کالیفرنیا گفت: "این مانند اثر به جا مانده از پلنگ گربه وحشی یا سایر حیوانات کمیاب دیگر روی برف است.”

"وجود کهکشان Hoag با یک حلقه مدور پیرامون هسته دایره ای شکل بسیار نادر است، اما یافتن نوعی کهکشان با دو حلقه کاملا منظم، امری بی نظیر است.”

تراترارد و همکاران با استفاده از رصدخانه Las Campanas در شیلی پی بردند که حلقه بیرونی ستاره های آبی تنها ۰٫۱۳ بیلیون سال عمر دارند درحالی که هسته قرمز داخلی بسیار کهن تر است و نزدیک به ۵٫۵ بیلیون سال عمر دارد.

آن ها در طول بررسی هایشان به وجود حلقه دومی از ستاره ها درون حلقه خارجی ستاره های آبی جوان پی بردند. با تجزیه تحلیل دقیق تر، تراترارد این ساختار دوم را "یک حلقه قرمز درونی منتشر شده” نامید، بدان معنا که ستاره ها درون آن قدیمی تر از ستاره ها در بیرونی ترین قسمت حلقه خارجی بودند. و به نظر می رسد اتصالی بین این دو حلقه وجود ندارد.

اینکه چگونه چنین چیزی اتفاق می افتد، هیچکس کاملا مطمئن نیست اما آنچه مشخص است یافته نجومی کاملا بی سابقه و بی نظیری است.

تراترارد می گوید: "تخمین زده می شود که کهکشان های نوع Hoag ممکن است تنها ۰٫۱ درصد از کهکشان های قابل مشاهده و یا حتی کمتر باشد.”

محققان می اندیشند که PGC 1000714 ممکن است تحت تاثیر نیروهایی در دو دوره ی مجزا به هم رسیده باشد و شکل گرفته باشد و ما آن را این گونه مشاهده می کنیم- از آنجا ما تا به حال چنین چیزی ندیده ایم، شناخت آن به طور قطعی کار دشواری است.

وجود رنگ های متفاوت حلقه داخلی و خارجی گویای آن است که این کهکشان دو دوره شکل گیری مختلف را تجربه کرده است.

تنها از طریق تصاویر لحظه ای اولیه نمی توان به چگونگی تشکیل حلقه های این نوع خاص از کهکشان پی برد.

اعضای تیم تصور می کنند این امکان وجود دارد که حلقه خارجی حاصل بخش های به هم پیوسته از کهکشان گازی مجاور باشد.

تراترارد می گوید: کهکشان های حلقه ای در دوره مشاهدات انسانی بسیار کمیاب هستند زیرا مدت زمان شکل گیری نهایی حلقه ها نامعین است و ممکن است آن ها نتوانند شکل خود را برای مدت طولانی حفظ کنند.

برای تعیین چگونگی قرارگیری حلقه درونی کهن تر نیازمند داده های بیشتری از انتهای رویداد کیهانی هستیم.

درواقع آنچه ما باید انجام دهیم کاوش و بررسی عمیق تر است. ممکن است چیزهایی وارد کهکشان شده باشند و با آن واکنش داده باشند و حلقه ها را ایجاد کرده اند، بنابراین ما باید گازهای اطراف کهکشان را به خوبی بررسی کنیم.

هرچند به طور کلی اطلاعات کمی از PGC 1000714 و کهکشان های حلقه ای وجود دارد، محققان می گویند منظومه های ستاره ای مانند این ها که الگوی منظمی ندارند برای کمک به ما برای شناخت هر چه بیشتر جهان و چگونگی تشکیل آن بسیار مهم هستند.

وجود کهکشان های غیرمتداولی چون PGC 1000714 تئوری های ما را مورد چالش قرار می دهد و این جنبه مهمی از دانش است.