شمارش بیش از 15 هزار جرم نزدیک به زمین

مجله نجوم/ تلاش‌های بین‌المللی برای کشف، تأیید و دسته‌بندی سیارک‌هایی که برای کرۀ زمین خطر محسوب می‌شوند به عدد بزرگی رسیده ‌است: 15هزار مورد کشف شده است و تعداد بسیار زیادی باقی‌ مانده‌‌اند.

تعداد سیارک‌ها و خرده‌سنگ‌هایی که در نزدیکی کرۀ زمین قرار دارند با سرعت بسیاری در حال افزایش است. اجرام نزدیک به زمین (Near-Earth objects) که با نام NEOs نیز شناخته‌ می‌شوند، سیارک‌هایی با اندازه‌هایی از چند متر تا ده‌ها کیلومتر هستند که در مدارهایی نزدیک به زمین در حال گردش‌اند و امکان برخوردِ آن‌ها با زمین وجود ‌دارد.

اجرام کشف شدۀ نزدیک به زمین، بخشی از جمعیت 700هزار سیارک شناخته‌شده در منظومۀ شمسی هستند. در طول سال‌های گذشته سرعت کشف این اجرام بسیار بالا بوده ‌است، به‌طوری‌که منجمان از سرتاسر دنیا تقریباً هفته‌ای 30 عدد از آن‌ها را کشف می‌کنند.

در دهه‌های گذشته، در هر سال 30 عدد از این اجرام کشف می‌شد تا اینکه تلاش‌های بین‌المللی برای کشف آن‌ها آغاز شد. در حال حاضر بیشتر از 90 درصدِ این اجرام با قطر بالای 1000 متر کشف شده‌اند، اما تنها 10 درصد از آن‌هایی که کم‌تر از صد متر قطر دارند کشف شده‌اند و در مورد اجرامی که قطر زیر 40 متر دارند این عدد زیر 1 درصد است.

در حال حاضر، دو پروژۀ بزرگ به این‌ کار مشغول هستند؛ یکی نقشه‌برداری کاتالینا از آسمان(Catalina Sky Survey) در آریزونا و دیگری پروژۀ Pan-STARRS در هاوایی که به طور مشترک بیش‌ از 90 درصدِ کشف‌های جدید را انجام داده‌اند. سازمان فضایی اروپا با برنامۀ Space Situational Awareness (SSA) که در ایتالیا راه‌اندازی شده ‌است، با این فرایند همکاری می‌کند.

نگهداری از لیست خطر اروپایی‌ها

مرکز نگهداری از لیست خطر اروپایی‌ها شامل این است که هر جرمی چقدر ممکن است روی زمین اثر داشته باشد. در بین اجرام شناخته‌شده هیچ‌یک تا 40 سالِ آینده خطری برای زمین محسوب نمی‌شوند، اما همۀ آن‌ها تا زمانی‌ که مدارشان کاملاً شناخته‌شده باشد و بتوان خطرات احتمالی را پیش‌بینی کرد، تحتِ‌نظر هستند.

مرکز هماهنگی نیز نقطه‌ای مهم برای تحقیقات علمی است. لازم است این مرکز، سیستم‌های هشدار و نیز انتشار فوری داده‌ها را بهبود بخشد تا سازمان‌های بین‌المللی، تصمیم‌گیرندگان دولتی و افراد علمی را یاری نماید.

در سال‌های اخیر، سازمان فضایی اروپا یا از منجمان بسیاری حمایت مالی کرده است و یا آن‌ها با این سازمان همکاری کرده‌اند تا اجرام جدیدی را تأیید کنند و مدارهای آن‌ها را به ‌دست بیاورند. بعضی از این فعالیت‌ها در رصدخانۀ سازمان فضایی اروپا در تِنِریف، یکی از جزیره‌های کشور اسپانیا، انجام ‌شده‌ است.

در 17 شهریور ۱۳۹۵/ 7 سپتامبر 2016، جرمی از فاصلۀ 34هزار کیلومتریِ زمین رد شد. این فاصله در درون مدار بسیاری از ماهواره‌های مخابراتی قرار می‌گیرد و ازاین‌رو نزدیک به زمین محسوب می‌شود؛ اهمیت این کشف در سال‌های آینده بیش‌تر مشخص خواهد شد.

سازمان فضایی اروپا، تلسکوپی موسوم به «fly eye» را نیز تا سال 2018/ 1397 راه‌اندازی خواهد کرد تا در سطح گسترده به بررسیِ اجرام نزدیک به زمین ادامه دهد. تلسکوپ‌های دیگری نیز در نقاط مختلف کرۀ زمین در حال آماده ‌شدن هستند تا تمامیِ اجرام نزدیک به زمین را، پیش از آنکه خطری بوجود آورند، شناسایی و بررسی کنند.

مترجم: سوگند متقی / مجله نجوم

ویرایش: منا رجبیه فرد

منبع: www.phys.org