آیا منطقی است که پیامبر(ص) در سلام بعد از تشهد، به خویشتن نیز سلام دهد؟

آیا در زمان پیامبر اسلام(ص) هم سه تا سلام آخر نماز را می‌خوانده‌اند؛ یعنی پیامبر به خودشان سلام می‌گفتند؟

پاسخ اجمالی

سلام و درود فرستادن بر خویشتن ایرادی ندارد و شواهدی قرآنی نیز در این زمینه وجود دارد؛ مانند این‌که قرآن کریم از زبان حضرت عیسی(ع) می‌فرماید: «وَ السَّلامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا»؛[1] و سلام (خدا) بر من، در آن روز که متولّد شدم، و در آن روز که می‌میرم، و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد!
همچنین در برخی مواقع انسان می‌تواند خود را مجازاً مخاطب و یا غایب قرار دهد، همان‌طور که در فرازی از دعا آمده است: «إِلَهِی کَأَنِّی بِنَفْسِی وَاقِفَةٌ بَیْنَ یَدَیْکَ وَ قَدْ أَظَلَّهَا حُسْنُ تَوَکُّلِی عَلَیْک»؛[2] خدایا! خود را چنان می‌نگرم که گویا در برابرت ایستاده و آن توکّل نیکویى که بر تو دارم بر من سایه افکنده‏ است.
برای آگاهی بیشتر نمایه «صلوات بر پیامبر در نماز»، سؤال 26982 را مطالعه کنید.

[1]. مریم، 33.

[2]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج ‏2، ص 686، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1409ق.