پاسخ به شبهات

اولویت بندی اهداف

     ما نمی خواهیم بگوییم آتش بس امام حسن (ع) با معاویه درست بوده است ، آنچه در آن شکی نیست صحیح بودن راه در تمام شرایط است ؛ یعنی وقتی قدم به قدم با ماجرا پیش بروی متوجه خواهی شد که امام در هر زمانی با گزینه های متفاوتی مواجه بوده که همواره بهترین را برگزیده است . بیشتر این مسیر ها در مقابل امام ناشی از شرایطی تحمیلی یاران نزدیک ایشان در شرایط بحرانی نبرد بود . برای روشن شدن هر چه بیشتر این موضوع به موارد زیر اشاره می کنیم :

هدف اول امام : بر کناری معاویه از حکومت شام و اداره صحیح جامعه اسلامی    

     امام حسن (ع) برای تحقق این هدف در ابتدا شروع به نامه نگاری با دربار معاویه نمود و او را دعوت به پذیرش حق کرد تا حجت را برای تمام شنوندگان تاریخ تمام کرده باشد ؛ ولی این جنگ سرد راه به جایی نبرد . امام با گذشت زمان هدف دیگری را برای خودشان تعریف کردند و متناسب با آن نیز اعمال دیگری را انجام دادند . 

هدف دوم : جنگ با معاویه برای از بین بردن تمام ظلم با سپاه گران اسلام

     از اقدامات امام برای تحقق این هدف می توان به جمع آوری سپاه از سراسر سرزمین عراق اشاره کرد . ایشان پس از ناکامی در بر انگیختن مردم به ناچار دوباره هدف کوتاه مدت خود را تغییر دادند .

هدف سوم : دفاع از آرمان های مقدس دین اسلام با همان سپاه گرد آمده

     امام حسن (ع) شروع به سازماندهی های نظامی و طرح ریزی تاکتیک های عملیاتی نمود و فرماندهان هر قسمت را با تعیین محدوده اختیاراتشان مشخص کرد . این بار نیز فرماندهان و بزرگان ارتش عراق امام را از دستیابی به خواسته های الهی شان نا امید کردند . معاویه بیشتر آنها را با وعده هایی چون مال و ثروت ، پست و قدرت و یا همسری یکی از ذخترانش و پیوند با دربار شام فریفت و نفرات فراوانی را از سپاه امام جدا کرد .

هدف چهارم : آگاه سازی سپاهیان از شرایط موجود ( آخرین تلاش ها برای نبرد با نیرو های شامی )

     امام با سخنرانی های افشاگرانه خود پرده از شایعات فراوان در کارزار پرده برداشت و مواضع خود را به روشنی برای نفرات باقی مانده بیان کردند . ایشان برای ادامه جنگ و یا آتش بس نیز اختیار را به خود آنها سپردند که با پاسخ مثبت اکثر افراد مواجه شدند .

هدف پنجم : آتش بس

     امام با اطلاع از نظر سپاهیان تصمیم تاریخی خود را گرفته و نقطه عطفی برای مسیر تاریخ ایجاد کردند . قصد امام از این کار حفظ اندک شیعیان وفادار برای بیداری افکار عمومی و در نهایت از بین بردن ریشه طاغوت از جغرافیای انسانیت بود . البته این هدف ، هدفی بلند مدت بود که با چاشنی هایش در طول مسیر ( نظیر قیام کربلاییان ) به تریج تحقق می یافت .