گنجینه علم آسمانی

شکافنده علوم

امام محمدباقر علیه السلام ، پنجمین ستاره فروزان آسمان امامت و هفتمین گوهر عرش عصمت و شکافنده علوم اسلامی است. سراسر زندگی اش نور بود و عمر پربرکتش در راه ارشاد و هدایت انسان ها صرف شد. از زمینه سازی های پدرش، امام سجاد علیه السلام در راه معرفی مکتب تشیع و مبارزه با طاغوت ها بهره برداری بسیاری کرد و با تربیت شاگردان برجسته و تبیین فقه ناب اسلامی و آموزه های اهل بیت علیهم السلام ، بزرگ ترین قدم را برای شناساندن تشیع و مکتب اهل بیت علیهم السلام به مردم برداشت.
ایشان در چهارسالگی در واقعه غم بار کربلا حضور داشت و در سفر کوفه و شام، همراه پدر، همه حوادث را از نزدیک دید و بر اساس فرهنگ زندگی آفرین عاشورا تربیت شد. او نماد ارزش های والای انسانی و کمال اخلاقی است، همه لحظه های زندگی درخشانش، درس های بزرگ انسانی را الهام می بخشد.

امام باقر علیه السلام از دیدگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله

نخستین کسی که امام باقر علیه السلام را سال ها پیش از ولادتش به مردم شناساند، رسول خدا صلی الله علیه و آله بود. آن حضرت ضمن سخنرانی ها و در معرفی جانشینان بعد از خود، از امام محمدباقر علیه السلام به شکافنده علوم، ناطق به حق و شکافنده علم پیامبر یاد کرده است.
در خطبه ای که سلمان فارسی از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله نقل کرده، هنگامی که آن حضرت، نام امامان را یادآوری و همگان را به پیروی از آنان امر فرموده است و از امام باقر علیه السلام با ویژگی شکافنده دانش ها یاد می کند.

امام باقر علیه السلام از نگاه پدر

امام سجاد علیه السلام با به کار بردن لقب باقر درباره فرزند خود، بر شخصیت علمی او تکیه داشت. ایشان در برابر پرسش یکی از فرزندانش که چرا وی را باقر نام گذاری کردی، لبخندی زد. سپس به سجده رفت و در این سجده، از نعمت چنین فرزندی از پروردگار سپاس گزاری کرد.
آن گاه فرمود: «فرزندم! بدان که امامت تا روز قیام قائم ما، در فرزندانش خواهد بود. او امام، پدر امامان، معدن حلم و بردباری و جایگاه علم است و علم را خواهد شکافت. به خدا سوگند، او شبیه ترین مردم به رسول خداست».

لحظه دل انگیز ظهور

از دیدنی ترین لحظه هایی که مشتاقان عدالت مهدوی آن را انتظار می کشند و همواره آرزو دارند به جمال دل آرای امید شیعیان چشم بدوزند، همان ساعت ظهور و هنگامه حضور رسمی امام مهدی علیه السلام برای اجرای احکام شریعت و گسترش عدالت است.
پیشوای پنجم، آن لحظات نشاط آفرین را این گونه بیان می کند: «مهدی علیه السلام هنگام نماز عشا ظهور می کند. او در حالی که پرچم رسول خدا صلی الله علیه و آله را بر دوش و پیراهنش را بر تن دارد و شمشیرش را به دست گرفته است، تمام نشانه ها و نور و بیان را به همراه خود دارد. آن گاه آن حضرت به همراه ۳۱۳ نفر، به شمار یاران بدر که همانند ابر پاییزی پراکنده اند و چون زاهدان شب در عبادت و همانند شیران روز در شجاعتند، بدون قرار قبلی ظهور و قیام خود را آغاز می کند».

امام و خلفای عصر

امامت امام باقر علیه السلام پس از شهادت پدر بزرگوارش، نوزده سال و چند ماه طول کشید. آن حضرت در این مدت در مدینه می زیست و خلفای هم عصر آن حضرت به ترتیب عبارت بودند از: ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمربن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک.
سرانجام حضرت باقر علیه السلام به دستور هشام بن عبدالملک و به دست حاکم مدینه مسموم شد و به شهادت رسید. خلفای یاد شده جز عمر بن عبدالعزیز، همان روش طاغوتی نیاکان خود را پیمودند و در ستم و کینه توزی به خاندان نبوت هیچ باکی نداشتند.

جایگاه سیاسی پیشوای پنجم

عده ای می پندارند امام باقر علیه السلام تنها به فعالیت های علمی پرداخته و از هدایت جامعه و مبارزه با طاغوتیان کناره گرفته است، در حالی که چنین نیست.
نگاهی کوتاه به زندگی امام باقر علیه السلام نشان می دهد که گرچه این امام بزرگوار در آن برهه، بیان معارف واقعی اسلام را وجهه همت خویش قرار داده بود، در هر فرصتی، چهره زشت حاکمان ستمگر بنی امیه را افشا و شیعیان را به مبارزه با ستمگران تشویق می کرد. به عنوان نمونه در روایتی از آن حضرت چنین نقل شده است: «از دل و جان با ستم کاران و مفسدان بستیزید».

تولید علم و عزت

کسی که به عزت و اقتدار امت اسلامی می اندیشد، نمی تواند در مورد تولید دانش بی تفاوت باشد؛ زیرا دانش، زیربنای استقلال فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشورهاست.
امام باقر علیه السلام که به عزت خویش و عزت امت اسلامی می اندیشید و همه را در سایه عزت الهی و نیروی او مقدور می دانست، با تولید و توسعه هرچه بیشتر دانش ها و پرورش شاگردان فراوان، زمینه های عزت و اقتدار امت اسلامی را فراهم می آورد. شیخ طوسی در کتاب رجال خویش، ۴۶۲ نفر مرد و زن را نام برده که به افتخار شاگردی و فراگیری دانش ها از محضر امام باقر علیه السلام دست یافته اند.

وصیت مهم

امام باقر علیه السلام پیش از شهادت، به فرزندش امام صادق علیه السلام فرمود: «از دارایی من برای گریه کنندگان به مدت ده سال در منا مبلغی را وقف کن تا در موسم حج بر من ندبه کنند و رسم ماتم را هر ساله تجدید سازند و بر مظلومیت من زاری کنند».
چون وضعیت مرگ امام باقر علیه السلام بسیار مشکوک بود، آن حضرت کوشید با به کارگیری این روش، مسلمانان را از ماهیت واقعی امویان آگاه کند تا از خود بپرسند دلیل برپایی هرساله این مجالس، آن هم در موسم حج که تجمع سالانه مسلمانان است، چیست؟

برگ هایی از زلال کلام امام باقر علیه السلام

ویژگی اهل ایمان: انسانیت و مؤمن بودن می طلبد که دردهای فردی و اجتماعی واکاوی شود و هر یک از ما متناسب با امکانات، به درمان دردهای یکدیگر بپردازیم. امام پنجم درباره توجه به دیگران به ویژه همسایگان می فرماید: «سوگند به خدا، شیعه ما نیست مگر فردی که در مورد همسایگان تهی دست، نیازمند، بدهکار و یتیم، متعهد و دل سوز باشد».
سفره سخاوت: امام باقر علیه السلام همچون دیگر معصومان، روحیه تعاون، هم دردی، فداکاری و نیکوکاری را در جامعه اسلامی تقویت می فرمود. ایشان می فرماید: «هر کس نیاز مسلمانی را برآورده کند، خداوند صاحب عزت و جلال، خطاب به او فرماید: پاداش تو بر عهده من است و من برای تو پاداشی جز بهشت قرار نمی دهم».
جایگاه معلم: تولید علم بدون پاسداشت جایگاه معلم امکان پذیر نیست. امام باقر علیه السلام می فرماید: «تمام جنبندگان زمین و ماهیان دریاها و موجودات کوچک و بزرگ زمین و آسمان برای آموزگار نیکی ها استغفار می کنند».

خورشید پنجم در اینترنت

یکی از عرصه هایی که در سالیان اخیر به طور جدی محل نشر اندیشه های گوناگون شده، اینترنت است. کاربران مسلمان کوشیده اند با استفاده از این فن آوری، دنیا را با معارف اهل بیت علیهم السلام آشنا سازند. پایگاه هایی که در مورد امام باقر علیه السلام تحقیق کرده اند، عبارتند از:
۱. مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت به آدرس www.al-shia-com؛
۲. پایگاه اهل بیت علیهم السلام . در این پایگاه، شرح حال، سیره، فضیلت ها، سخنان و مباحث گوناگون دیگری درباره امام باقر علیه السلام و مقاله های متنوعی درباره آن امام ارائه شده است؛
۳. پایگاه بلاغ؛
۴. پایگاه فدک (زبان عربی)؛
۵. پایگاه اشراق؛
۶ . شبکه امام باقر علیه السلام (به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی).