اصول شیردهی به نوزاد، در بدو تولد

نوزادان با حرکات افقی در اندام‌های فوقانی به صورت بالا و پایین بردن بازو، به طرف جلو رفته و توسط ضرباتی که با دست خود به نوک پستان مادر می‌زنندکمک به برجسته نمودن و بیرون آمدن آن نموده که سبب سهولت در گرفتن پستان می‌شود. ضمنا با ماساژ پستان و به دنبال آن مکیدن آن، مقدار زیادی اکسی توسین از غده هیپوفیز ترشح شده و همچنین این عمل سبب تولید پرولاکتین(هورمون تولید شیر) و تولید شیر نیز می‌شود.

پستان گرفتن

شیردهی نباید دردناک باشد اما ناراحتی مختصر طی 2 هفته اول شیردهی شایع است.  شیردهی دردناک اغلب در اثر وضعیت نادرست در آغوش گرفتن یا پستان گرفتن ایجاد می‌شود که باید بلافاصله اصلاح گردد. گاهی ممکن است ناراحتی زمانی ایجاد شود که شیر مادر شروع به برقراری می‌نماید.

بعضی دردهای قابل توجه یا حساسیت‌ها باید سریعاً توسط یک پزشک ارزیابی گردد. پستان گرفتن یکی از قدم‌های خیلی مهم برای شیردهی موفق است. چند راهکار مفید در این زمینه وجود دارد که شامل تماس آرام با لب پائینی نوزاد بوسیله نوک پستان برای باز کردن کامل دهان کودک و یا کشش آرام چانه نوزاد به پایین می‌باشد.

نوزاد باید مقدار زیادی از پستان را در دهان بگیرد، معمولاً باید یک اینچ یا بیشتر از‌هاله پستان همراه با نوک پستان به طرف کام نرم قرار گیرد. مادر ممکن است برای تسهیل این وضعیت، پستانش را با استفاده از یک وضعیت راحت با دستش نگه دارد. مادر باید به یک وضعیت راحت عادت کند و کودک را به پستان بگذارد.

نوزاد باید نزدیک نگه داشته شود، روبروی مادر، در حالیکه چانه و نوک بینی اش در تماس با پستان باشد اما کاملاً مسدود نگردد. عاقلانه است که مادر پستانی که برای شروع تغذیه استفاده می‌شود را عوض کند و زمان گذاشتن به هر پستان در طول روز برابر باشد. مادر می‌تواند از طریق قراردادن آرام انگشتش در دهان نوزاد قبل از در آوردن پستان، مکیدن را متوقف  کند.

در این مورد ذکر 4 نکته ضروری است:  هاله بیشتری بالای لب بالایی شیرخوار باشد.  دهان شیرخوار کاملا باز باشد.  لب پایین به سمت بیرون برگشته باشد.  گونه‌های شیرخوار با پستان مادر در تماس باشد.

 نتیجه پستان گرفتن نا مناسب

اگر شیرخوار تنها به نوک پستان وصل باشد، برای مادر بسیار دردناک است.  این حالت دلیل اصلی زخم نوک پستان است.  شیرخوار تلاش در خارج کردن شیر از پستان دارد در حالیکه فقط نوک پستان را می‌مکد، تکرار این عمل باعث شکاف  در نوک پستان می‌شود.

چون شیر به این ترتیب از پستان خارج نمی‌شود، پستان‌ها متورم شده و شیر اضافی تولید نمی‌کنند، شیرخوار گرسنه مانده و بی‌تابی کرده و مادر احساس شکست در تغذیه شیرخوار می‌کند. برای پیشگیری از این حالت مادر نیاز به مشورت با فرد صاحب نظر در مورد بهترین نحوه «وضعیت شیردهی» دارد.

 رفلکس‌های نوزاد

وقتی چیزی به اطراف دهان نوزاد تماس برقرار می‌کند نوزاد دهان خود را باز می‌کند و سر خود را به سمت آن می‌چرخاند و به دنبال آن می‌گردد، زبان خود را پایین و به جلو می‌آورد.  به این «رفلکس جستجو» می‌گویند. قاعدتا با این عمل به دنبال پستان مادر می‌گردد.

وقتی چیزی با کام نوزاد تماس حاصل می‌کند نوزاد شروع به مکیدن می‌کند. و زمانی که دهانش با شیر پر شد آن را می‌بلعد.  این اعمال رفلکس‌های طبیعی هستند و نوزاد بدون یادگیری قبلی آنها را انجام می‌دهد.

 نحوه شیردهی صحیح

نکات مهم در زمان قراردادن شیرخوار برای شیردهی:

بدن و سر شیرخوار در یک امتداد باشد.

شیرخوار به بدن مادر نزدیک باشد.

تمام بدن شیرخوار حمایت شده باشد.

شیرخوار به نوک پستان مادر از ناحیه بینی نزدیک شود.

مادر باید:

دست خود را زیر پستان قرار دهد.

انگشت شست خود را بالای پستان قرار دهد.

تمام پستان را به دهان شیرخوار هدایت کند و از به دهان گذاشتن نوک پستان پرهیز کند.

برای رفع مشکلاتی که در خلال شیردهی رخ می‌دهند از مشاوره‌های به هنگام و کارآمد برخوردار باشد.

همه زنان شیرده و کودکانشان که زودتر از 48 ساعت پس از زایمان، از بیمارستان ترخیص می‌شوند باید پس از 2-4 روز توسط یک متخصص اطفال یا سایر ارائه دهندگان دانش آموخته خدمات سلامت، مراقبت شوند. این مسئله به منظور ارزیابی شرایط سلامت نوزاد (برای مثال وزن، وضعیت آب بدن و زردی) در این سن بحرانی توصیه می‌شود که به اندازه تحت نظر گرفتن مادر و شیرخوار در طول تغذیه با شیر مادر، حائز اهمیت است.

زنان می‌توانند مطمئن شوند که داشتن یک رژیم غذایی متعادل، عموماً مواد مغذی مورد نیاز شیرخواران را تامین می‌نماید. بطور متوسط تخمین زده می‌شود که زنان شیرده تقریباً به 500 کیلو کالری در روز بیشتر از سطح توصیه شده برای زنان غیر باردار و غیر شیرده نیاز دارند و دریافت غذای اضافی در مادر عموماً نیاز اضافی به ویتامین‌ها و مواد معدنی را فراهم خواهد کرد (احتمالاً به استثناء کلسیم  و روی).

این موضوع منجر به کاهش وزن واضح شده و بنظر نمی رسد که روی شیردهی تاثیر داشته باشد. مادر باید برای نوشیدن مقادیری از مایعات برای رفع تشنگی و تامین آب کافی تشویق شود. نیاز نیست که از غذاهای خاصی(تند یا دارای طعم شدید) بخاطر شیردهی اجتناب شود، مگر اینکه شیرخوار نسبت به غذاهای خاصی واکنش منفی نشان دهد.

همسر می‌تواند یک نقش حمایتی حیاتی برای زن شیرده بوسیله تشویق او، آوردن شیرخوار برای تغذیه به نزد مادر، تعویض پوشک شیرخوار و نگهداری او ایفا نماید