کیوکسکُمِیت ، آتشفشان خاموشی که می توانید وارد آن شوید

محل قرارگیری این آتشفشان در نزدیکی محله‎ی La Libertad در شهر پوئبلای کشور مکزیک می‎باشد، طی قرن‎های اخیر مردم به اشتباه نوک قله‎ی سینتری را (ته نشست، به ويژه رسوبات دهانه‎ى چشمه‎هاى معدني كه بيشتر از سيليكا و كربنات كلسيم هستند)، مربوط به کیوکسکُمِیت کوچک‎ترین آتشفشان جهان می‎دانستند.

حقیقت این است که کوه آتشفشان کیوکسکُمِیت تنها یک چشمه‎ی آب‌گرم خاموش یا آتشفشان گِلی محسوب می‎شود. (Cuexcomate واژه ای ناهواتلی (زبانی از خانواده زبان‌های یوتو-آزتک) بوده و به معنای گلدان گِلی می‎باشد). این باور وجود دارد که این آتشفشان در سال ۱۰۶۴ از انفجار ماگما و مایعات سولفوری و فوران یک آتشفشان فعال به نام پوپوکاتپتل در مکزیک که دومین قله‎ی بلند مکزیک است؛ شکل گرفته است. به احتمال زیاد این فوران آتشفشانی جریان‎های ژئوترمیک (وابسته به حرارت مركزى زمين) را فعال کرده و این جریان‎ها باعث شکستن لایه‎های سنگ آهک دوران مزوزوئیک شده‎اند؛ سپس رسوب ترکیبی کربنات کلسیم و سیلیکات توده ای به طول ۴۳ فوت و عرض ۷۵ فوت به وجود آورده‎اند که شکل آن بسیار شبیه مخروط یک آتشفشان کوچک است.

این مخروط که ناشی از رسوب است درون تهی بوده و ۲۳ فوت از نوک آن دهان باز است. از این بریدگی به داخل آن یک پلکان فلزی و مارپیچی ساخته شده که به گردشگران اجازه می‎دهد وارد این سازه‎ی طبیعی شده و به کاوش‎های باستان‎شناسی بپردازند.

در سال ۱۹۷۰ بیرون این مخروط لوحی نصب شده که نقل قولی از یکی از بازدیدکنندگان در سال ۱۵۸۵ از این مکان است و کیوکسکُمِیت را اینگونه توصیف کرده است: " تخته سنگی عظیم که بدون هیچ تکیه‎گاهی ایستاده، شکل آن مدور بوده و در قله‎ی آن دهانه‎ی بزرگی وجود دارد، دقیقا مانند این است که برای نگهداری از یک چاه ساخته شده باشد، این مکان بسیار عمیق بوده و درون آن آب راکد بد بویی وجود دارد."

همچنین در این لوح آمده که زمانی این مخروط مکانی برای تقدیم کردن قربانیان به خدایان بودا بوده و همچنین به عنوان محلی برای پرتاپ کردن قربانیان خودکشی محسوب می‌شده زیرا مردم آن محل معتقد بودند کسی که خودکشی کند سزاوار خاکسپاری و سوگواری نیست. شاید به علت این رسم و رسوم وحشتناک مردمی را که اطراف چشمه‎ی آب‌گرم این مکان زندگی می‎کردند "فرزندانی از ناف شیطان" می‎نامیدند.

Cuexcomate که زمانی تنها جای دیدنی در این منطقه بود با توسعه‎ی شهرسازی در اطراف آن پیشرفت کرده و توسط ساختمان‎های زیادی احاطه شده است اما هنوز جاذبه‎ی گردشگری مهمی در شهر پوئبلا محسوب می‎شود.