پانزدهم ماه رمضان سالروز ولادت امام حسن مجتبی(ع) مبارک

ولادت

حسن ابن علی (ع) بر طبق صحیح ترین روایات رسیده در سه شنبه نیمه ماه مبارک رمضان سال سوم هجرت متولد شد .

ایشان سبط اکبر پیامبر اسلام (ص) و نخستین اولاد امیرالمومنین (ع) و حضرت فاطمه الزهرا (س) بود ؛ به همین دلیل مورد توجه خاندان نبوت قرار گرفته بود . هنگامی که پیامبر اکرم (ص) از تولد این مولود مبارک مطلع شدند او را در آغوش گرفته و در گوشش اذان و اقامه را قرائت کردند . [ زندگانی چهارده معصوم (ع) ، عمادزاده ، ج 1 ص 521 ]

حضرت محمد (ص) امام حسن (ع) را بسیار عزیز داشته و کنیه ایشان را ابو محمد نهادند . [ زندگانی چهارده معصوم (ع) ، عمادزاده ، ج 1 ص 68 ] در میان القاب و کنیات امام مجتبی (ع) ، مشهور ترین لقب ایشان «  تقی » است ولی بهترین لقب ایشان همان است که رسول خدا (ص) او را بدان ملقب فرموده و آن « سید » است . [ بحار الانوار ، مجلسی محمد باقر ، ج 43 ص 255 ] و چه شرفی بالاتر از شرف کسی که رسول خدا (ص) او را سید بنامد . [ اسد الغابه ، جزری ابن اثیر ، ج 2 ص 13 ]

چنانچه گفته شد طبق روایات مشهور ، امام حسن (ع) در نیمه رمضان سال سوم هجرت به دنیا آمد و تا روزی که رسول خدا (ص) از دنیا رفت ( بیست و هشتم صفر سال یازدهم ) هفت سال و شش ماه از عمر شریف خود را در کنار جدش و دامان پر مهر آن بزرگوار گذراند . آنچه از روایات بر می آید بهترین دوران زندگی آن امام مظلوم همان چند سال بوده که از هر جهت مورد محبت افراد خانواده و به خصوص جد بزرگوار خود قرار داشت .

این مدت گرچه کوتاه بود ولی برای تجلی نمونه کوچکی از شخصیت والا و بی نظیر رسول اکرم (ص) در وجود وی کافی بود . بر این اساس وی نه تنها در شکل و اندام ، شبیه ترین فرد به جد بزرگوارش بود بلکه در خلق و خوی نیز آیینه تمام قد آن حضرت بود ؛ چنانچه در حقش فرمود : « اَشبَهتُ خَلقی و خُلقی » [ اعیان الشیعه ، امین سید محسن ، ج 1 ص 563 ] تو در اندام و اخلاق شبیه من هستی . امام حسن (ع) علاوه بر برخورداری از نعمت وجود رسول خدا (ص) و تربیت های الهی آن حضرت ، از وجود پدر و مادری همچون امیرالمومنین علی (ع) و حضرت فاطمه الزهرا (س) برخوردار بود که با این سرچشمه زلال دانش و حکمت امامت سیراب می گشت و نهال فضیلت و کمال روز به روز در وجودش قد می کشید .

از این دست احادیث از رسول خدا (ص) در ذکر علاقه شان به امام مجتبی (ع) در تواریخ زیاد یافت می شود که به ذکر پاره ای از آنان خواهیم پرداخت .

گهگاهی رسول خدا (ص) ، حسن (ع) را بر زانوان خود می نشاند ، صورتش را نزدیک صورت کودک برده و او را می بوسید و می فرمود : « حَسَنٌ مِنّی وَ اَنَا مِنهُ ، اَحَبَّ الله ُ مَن اَحَبَّهُ » [ بحار الانوار ، مجلسی محمد باقر ، ج 43 ص 306 ] حسن (ع) از من است و من از اویم ، خدا دوست دارد هرکس که او را دوست بدارد . بعضی از اصحاب رسول الله رفتار آن حضرت با امام حسن (ع) را تعجب آور می پنداشتند و به آن حضرت عرض می کردند : ای رسول خدا ! ما ندیدیم چنین برخوردهایی را که با نوه خود می کنی با کس دیگری انجام دهی . ایشان می فرمود : « اِنَّهُ رَیحانَتی مِنَ الدُّنیا وَ اِنَّ اِبنی هَذَا سَیَّدٌ » [ تذکره الحفاظ ، ذهبی ، ج 1 ص 167 ] آری ، به راستی که او گل خوشبوی من در دنیاست و به راستی این پسر « سید » و آقاست .

در روایات اسلامی آمده است که رسول خدا (ص) در معرفی امام حسن (ع) فرموده است : « هَذَا اَفضَلُ مَقصود وَ فَصلهُ مَعقود و نَقلهُ مَشهود وَ وَرده مورود وَ سَدرهُ مَخضود و طَلحهُ مَنضود » [ زندگانی چهارده معصوم (ع) ، عمادزاده ، ج 1 ص 529 ]  « این پسر ( امام حسن (ع) ) هدفش برترین هدف و کمالش پایدار و نیکویی اش دائمی است ، بر سخنانش گواه می شود ، سایه نیکی اش گسترده و شجاعت و دلیری اش بر زبان ها جاری است ، گمراهی و سرگردانی از او به دور و معصیت از او کناره گرفته است . » می توان گفت این سخن پیامبر (ص) ، کامل ترین توصیفی است که تا کنون از امام حسن (ع) بیان شده است .

پیامبر اکرم (ص) در تکمیل معرفی امام حسن (ع) رو به سوی اصحاب خود کرده و فرمودند : « لَو کانَ العَقل رجلاً لَکانَ الحَسَن » [ فرائد السمطین ، جوینی ، ج 2 ص 68 / مقتل الحسین ، خوارزمی ] اگر قرار بود عقل به صورت انسانی مجسم شود ، همانا به صورت حسن (ع) جلوه می کرد . رسول خدا (ص) با این جمله شگفت انگیز و آینده نگرانه خود ، راه هرگونه شک و تردید مردم را در مقابل تصمیمات آتی امام حسن مجتبی (ع) بستند .