سخنان بزرگان در مورد آفرینش و نوآوری

امام رضا عليه السلام ـ درباره آيه «و او كسى است كه آسمانها و زمين را در شش روز بيافريد و عرشش بر آب بود» ـ فرمود :

إنَّ اللّه َ تباركَ و تعالى خَلقَ العَرشَ و الماءَ و المَلائكَةَ قَبلَ خَلقِ السّماواتِ و الأرضِ ، و كانَتِ الملائكَةُ تَسْتَدِلُّ بأنْفُسِها و بالعَرشِ و الماءِ على اللّه ِ عزّ و جلّ ، ثُمَّ جَعلَ عَرشَهُ على الماءِ ليُظْهِرَ بذلكَ قُدْرَتَهُ للملائكةِ ، فَيَعلَمُوا أنَّهُ على كُلِّ شيءٍ قديرٌ ، ثُمَّ ··· خَلقَ السّماواتِ و الأرضَ في سِتَّةِ أيّامٍ و هُو مُسْتَولٍ على عَرشِهِ ، و كانَ قادِرا على أنْ يَخْلُقَها في طَرْفَةِ عَينٍ ، و لكنَّهُ عزّ و جلّ خَلقَها في سِتَّةِ أيّامٍ ليُظْهِرَ للملائكةِ ما يَخْلُقُهُ مِنها شَيئا بَعدَ شَيءٍ ، و تَسْتَدِلَّ بحُدوثِ ما يَحْدُثُ على اللّه ِ تعالى مَرّةً بعدَ مرّةٍ .
خداوند تبارك و تعالى ، پيش از آفريدن آسمانها و زمين ، عرش و آب و فرشتگان را بيافريد و فرشتگان از وجود خود و عرش و آب به وجود خداوند عزّ و جلّ راه مى بردند . سپس عرش خود را بر روى آب قرار داد تا بدين گونه قدرت خويش را بر فرشتگان آشكار سازد و آنها بدانند كه او بر هر كارى تواناست؛ آن گاه··· در حالى كه بر عرش خويش استيلا داشت آسمانها و زمين را در شش روز خلق كرد . او مى توانست آنها را در يك چشم به هم زدن بيافريند، اما در شش روز آفريد، تا آنچه را از آسمان و زمين به تدريج مى آفريند بر فرشتگان آشكار كند، تا از طريق پديد آمدن پديده ها، اندك اندك به وجود خداوند متعال پى برند