RFID چيست ؟
پنج شنبه 27 اسفند 1394 10:24 PM
تصور كنيد كه وارد يك فروشگاه زنجيره اي شده ايد و اقلام مورد نياز خود را داخل چرخ دستي (trolley) قرار داده ايد. صندوق دار با استفاده از بار كد مي بايستي كه تك تك اقلام داخل سبد را برداشته و اطلاعات آن را توسط باركد خوان (Barcode Reader) يكي يكي به داخل رايانه وارد كند تا فاكتور اقلام انتخابي شما صادر گردد. بسياري از اوقات بدليل آنكه تعداد كالاهاي خريداري شده بسيار زياد مي باشند؛ صفهاي طولانياي در فروشگاههاي زنجيره اي تشكيل ميشود. تازه ، گاهي اوقات نيز مخدوش شدن علائم باركد، از خواندن اطلاعات جلوگيري مي كند ، كه اين خود موجب مشكلات بيشتري مي شود.
با اين فناوري جديد يعني RFID شما سبد كالاي خود را بر مي داريد و بدون اينكه مجبور به ايستادن در صفهاي طولاني شويد و يا حتي بدون اينكه مجبور باشيد اقلام خريداري شده را به صندوقدار يا نگهبان نشان دهيد، از در خارج مي شويد.
چرا؟ چون برچسب روي كالا ديگر باركد(Barcode) نيست بلكه از نوع RFID مي باشد و خودش با فرستان علائم راديويي كليه اطلاعات جاري خود از قبيل تعداد، قيمت، وزن، ... را به كامپيوترهاي موجود در درهاي خروجي مخابره مي كند.
اين برچسبها داراي دو بخش تراشه و آنتن هستند و داراي عملكرد بسيار ساده اي مي باشند؛ تراشه اطلاعات را از طريق آنتن منتشر ميكند و حسگرهايي در اطراف قرار دارند ،اين اطلاعات را دريافت ميكنند.
از جمله مهمترين محاسن آن كاهش سرقت يا دزدي و محاسبه سريعتر تعداد كالاهاي موجود در انبار بدون نياز و كمك به نيروهاي انساني است.
اما تنها اشكال اين فناوري گران بودن آن است، اگر چه روزگاري مي رسد كه تمامي اشياء و كالاها اين برچسب ها را مثل باركد خواهند داشت.
بطور كلي RFID يا سيستم شناسايي با استفاده از فركانس راديويي سامانه ي شناسايي بي سيمي است كه قادر به تبادل داده ها بوسيله برقراري اطلاعات بين يك Tag كه به يك كالا ، شي يا .. متصل شده است و يك بازخوان (Reader) مي باشد.
اصولاً سامانههاي RFID از سيگنالهاي الكترونيكي و الكترومغناطيسي براي خواندن و نوشتن دادهها بدون تماس بهره گيري مي كنند.
Tag ها وسيله شناسايي متصل شده به كالايي است كه ما ميخواهيم آن را رد يابي كنيم و بازخوانها (Reader) ها وسايلي هستند كه حضور برچسبها را در محيط تشخيص داده و اطلاعات ذخيره شده در آنها را بازيابي ميكنند. با توجه به اينكه اين سيستمها بر مبناي تغييرات امواج مغناطيسي و يا فركانسهاي راديويي كار ميكنند، جهت تقويت سيگنالهاي موجود در محيط گاهي اوقات از آنتن (تقويت كننده سيگنال) نيز استفاده ميشود.
تجهيزات مورد نياز بطور كلي فناوري RFID از تجهيزات ذيل جهت پياده سازي بهيه خود كمك ميگيرد:
1. انواع برچسب Tag
2. انواع خواننده بر چسب Reader
3. انواع نويسنده اطلاعات Printer
4. آنتن- تقويت كننده سيگنال
5. نرم افزار مديريت اطلاعات
6. بانك اطلاعاتي، ساختار شبكه اطلاعاتي
TAG چيست؟
همانطور كه گفته شد Tag ها وسيله شناسايي متصل شده به كالا، شيء، فردي هستند كه ما ميخواهيم آنرا رديابي كنيم. اما اينكه هر يك از كالاها داراي اشكال و ظواهر گوناگون و نيز داراي محيطهاي فيزيكي گوناگوني است، اين ضرورت را ايجاب ميكند تا Tag ها را با توجه به ويژگيهاي فيزيكي (ظاهريشان) دسته بندي كنيم. بطور كلي بعضي از ويژگيهاي ظاهري Tagها بصورت زير ميباشد: الف- Tagهايي كه داراي كفه پلاستيكي از جنس PVC ميباشند و معمولاً در وسط آنها يك سوراخ ديده ميشود كه بسيار با دوام بوده و ميتوان از آنها بارها و بارها استفاده كرد. ب- Tag هايي كه شبيه كارتهاي اعتباري هستند و معمولا به آنها كارتهاي هوشمند بدون تماس (Contact less Smart Cards) گفته ميشود. ج- Tag هايي كه بصورت لايه هاي كاغذي روي برچسب ساخته ميشوند كه به آنها برچسبهاي هوشمند (Smart Labels) گفته ميشود. د- Tagهايي كه در محيطهاي قابل فرسايش (مثلاً آب يا مايع) به خوبي كار ميكنند. اينگونه Tag ها در كپسولهاي شيشه اي قرار دارند. ه- Tagهایي كوچك كه در داخل اشياء عمومي مثل لباس، ساعت، دستبند و .... كار گذاشته ميشود. اغلب ممكن است به شكل يك كليه يا دسته كليد بنظر برسند. در صورتيكه بخواهيم Tag ها را با در نظر گرفتن منبع انرژي تامين كننده شان دسته بندي كنيم به 4 دسته اصلي تقسيم بندي مي شوند: 1- Tagهاي غير فعال Passive Tags كه انرژي و برق مورد نياز خود را از Readerها بوسيله يكسري از روشهاي تراگسيل بدست ميآورند. 3- Tagهاي فعال Active Tags كه انرژي مورد نيازشان توسط يك باتري داخلي و جهت برقراري ارتباط داراي يك پردازنده، يك حافظه و حسگر مي باشند. 3- Tagهايي نيمه غير فعال Semi-Passive Tags كه علاوه بر استفاده از باتري داخلي شان، مي توانند از انرژي منتقل شده توسط Reader ها نيز بهره مند شوند. 4- Tag هاي دو طرفه Two way Tags كه علاوه بر استفاده از باطري داخلي شان مي توانند بدون كمك گرفتن از Reader ها ديگر اقسام هم شكل خود را نيز شناسايي كرده و با آنها به گفتگو بپردازند. |
Reader چيست؟
قبلاً اشاره شد كه Reader ها وسايل الكترونيكي هستند كه حضور Tag ها را در محيط تشخيص داده و اطلاعات ذخيره شده در آنها را بازيابي مي كنند. 3 دسته عمده Reader ها بصورت: 1.مدل ثابت Fixed Type 2.مدل دستي Hand held Type 3.مدل كارت PC Card Type |
مزاياي استفاده از فناوري RFID
مزايا استفاده از اين تكنولوژي به شرح ذيل مي باشد: 1.كاهش هزينه ها (كاهش فعاليت هاي دستي و افزايش سرعت) 2.اتوماسيون (بدون توقف) 3.كاهش خطا 4.كنترل فرايندهاي غير قابل رويت 5.امكان به روز رساني بر چسب ها بدون دخالت دست 6.امنيت 7.يكپارچگي |
كاربري در RFID
مديريت بار مسافران : شناسايي و كنترل بار و اثاثيه مسافران با استفاده از فركانسهاي راديويي RFID . مديريت دام و گوشت : شايد به جرات بتوان گفت كه يكي از قديميترين كاربردهاي استفاده از فناوري RFID در رديابي و كنترل حركت حيوانات اهلي مخصوصاً گاوهاي شيرده بوده است. امروزه بصورت يك جريان كاملاً متداول، حيوانات همزي و اهلي بوسيله كپسولهاي قابل تزريق و يا Tag هايي كه به گوش حيوانات متصل مي شود؛ به اين فناوري مجهز مي شوند. كنترل ورود و خروج وسايط نقليه : يكي ديگر از كاربردهاي بسيار شايع استفاده از فناوري RFID كنترل ورود و خروج وسايط نقليه در محلهايي است كه امنيت ورود و خروج ماشينها بسيار مهم و ضروري به نظر ميرسد. مديريت كتابخانه ها و كتابها : با چسباندن يك Tag (كه كليه مشخصات كتاب در آن ذخيره سازي شده است) بر روي كتاب و قرار دادن يكسري از آنتنها و Reader ها در محل كتابخانه ميتوان از مزاياي آن بهره جست: كاربرد فناوري RFID در مباحث پزشكي : ثبت و يا ذخيره سازي اطلاعات بيمار از قبيل نام و آدرس، تاريخ پذيرش و بستري و نيز نوع بيماري ،پزشك معالج ،نوع عمل جراحي و .... در پايين آوردن اشتباهات و خسارات جبران ناپذير در بيمارستان نقش حياتي دارد. |