مواد اصلی آن جو به صورت پوست کنده یا نیم کوب یا بلغور آن است و حبوبات که شامل نخود ، لوبیا و عدس است.
در بعضی مناطق سبزی هم دارد که شامل تره، جعفری، اسفناج، گشنیز و شوید است و به دلخواه، چغندر نیز اضافه می کنند.

*. روش پخت این آش به این صورت است که یک روز قبل، حبوبات و جو را در آب خیس می کنند. سپس صبح روز بعد
حبوبات و جو را بار می گذارند و در صورتی که از سیرابی استفاده کنند، سیرابی را هم به آنها اضافه می کنند. بعد از مدتی
سبزی و چغندر را اضافه کرده و در آخر کشک و پیاز داغ و گاه پونه یا نعناع داغ را اضافه می کنند. نمک و زردچوبه را
در هنگام پخت داخل آش می ریزند.

آش شیر (ترخینه شیر) : 

*. این آش از ترخینه شیر (گندم نیم کوب که در شیر پخته شده و بعد خشک شده است) تهیه می شود. مواد دیگر آن،
سیب زمینی ، پیاز داغ، نمک و زردچوبه است. این خوراک بیشتر به عنوان صبحانه مصرف می شود و با نان خورده می شود.

آش حلیم :

*. این غذا با حلیم متفاوت است و خاص شهرستان دلیجان است. حلیم شامل بلغور و گوشت است، در حالی که آش حلیم،
حبوبات نیز دارد، یعنی از بلغور، حبوبات (نخود، لوبیا و عدس) و گوشت تهیه می شود که خوب می پزند و بعد آن را می کوبند.
وقتی آش، حالتی به هم آمیخته و سفت به خود گرفت، آن را روی نان می ریزند و می خورند.

آش انار :

*. این آش از بلغوری تهیه می شود که یک روز در آب انار خیسانده شده و بعد در آن جوشانده می شود. حبوبات را جدا می پزند
و بعد سبزی آش را به آن اضافه کرده و در آخر بلغور با آب انار پخته شده را داخل آش می ریزند.نوع دیگر آش انار
که در تفت پخته می شود، همان آش رشته یا آش جو است که قاتق آن به جای کشک ساییده شده، انار به صورت دانه انار خشک شده
یا رب انار است.

آش بی بی سه شنبه :

*. این آش بیشتر جنبه نذری دارد. به طوری که یک داستان نیز پشتوانه آن است و طبق این داستان زنان این آش را نذر می کنند
و حاجت می گیرند.مواد آش عبارتند از: نخود، لوبیا، عدس، بلغور و گوشت که البته بیشتر در اراک رایج است و در مناطق دیگر
آشی به این نام نیست، بلکه برای نذر سفره بی بی سه شنبه، کاچی می پزند و حداکثر آش رشته هم سر سفره می گذارند.

آش خیار:

*. این آش در شهریور ماه که فصل خیار چمبر است، تهیه می شود. مواد آن شامل بلغور، نخود، لوبیا و خیار چمبر است
که آن را خرد می کنند و داخل حبوبات پخته شده می ریزند. این آش را با کشک، نعناع، سیر و پیاز داغ می خورند.

خواص خیار :

*. خیار چنبر یا خیار زه،نوع دیگری از خیار است.آن خیاری است دراز و باریک که در برخی مناطق طول آن به حدود یک متر
می رسد و از خیار زودتر هضم می شود و خواصّ خیار را دارد و مصرف آن در دفع بعضی از انواع سنگ کلیّه و مثانه مفید است.