جایگاه ورزش قبل و بعد از انقلاب

ورزش در کلام بنیانگذار انقلاب

در آثار امام خمینی (ره) 95 بار واژه ورزش بکار رفته که مشهورترین آن این جمله است: "من خودم ورزشکار نیستم اما ورزشکارها را دوست دارم". امام خمینی (س) در هر دیداری که با ورزشکاران رشته‌های مختلف داشتند، نکاتی را یادآور می‌شدند که برای ورود به بحث اصلی این گزارش ذکر هفت نمونه از آنها خالی از لطف نیست:

1- شما اگر دقت کنید در حال جامعه ها و طبقات جامعه می بینید که آنهایی که در عیش و عشرت می‌گذرانند، حقیقتاً عیش و عشرت نیست؛ بدن‌ها افسرده، روح‌ها پژمرده و کسالت سرتا پای آنها را گرفته است. اگر دو ساعت عشرت می کنند، بیست و دو ساعت در ناراحتی او هستند و آنهایی که اهل خدا هستند، توجه به خدا دارند، ورزش جسمی می‌کنند و ورزش روحی؛ آنها در تمام مدت، اشخاصی هستند که پژمردگی در آنها نیست و افسردگی در آنها نیست، و این یک نعمتی است از خدای تبارک و تعالی، که خداوند نصیب همه بکند، ان شاءالله (صحیفه امام، ج16، ص80-81)

دیدار ورزشکاران با امام (ره)

2- ورزشکارها همیشه این‌طور بودند که یک روح سالمی داشتند، از باب اینکه توجه به شهوات نداشتند، توجه به لذات نداشتند، توجه به یک فعالیت جسمی داشتند که عقل سالم در بدن سالم است. (صحیفه امام، ج16، ص80)

3- از خدای تبارک و تعالی خواهانم که شما جوان‌ها را که ذخیره این کشور هستید و مایه امید ملت و اسلام هستید هرچه بیشتر موفق کند که در همه ابعاد انسانی ورزش کنید. یک بعدش این بعدی است که شما متخصص در آن هستید و امید است که بعدهای دیگری هم که انسان دارد و انسانیت دارد در شما رشد کند. (صحیفه امام،ج16،ص80)

4- شما نمونه باشید در کشورهای دیگر، که شماها از جمهوری اسلامی هستید. ما امروز احتیاج به این داریم که اسلام را در هر جا تقویت کنیم و در هر جا پیاده کنیم و از مملکت خودمان اسلام را به جاهای دیگر به آن معنایی که در مملکت الآن حاصل شده است صادر کنیم و یکی از وجه صدورش همین شما جوان‌ها هستید که در سایر کشورها می‌روید و جمعیت‌های زیادی به تماشای شما می آیند به تماشای قدرت‌های شما می‌آیند. باید طوری بکنید که این جمعیت‌های زیاد را دعوت کنید عملاً به اسلام. در اعمالتان، در رفتارتان، در کردارتان طوری باشید که نمونه باشد برای جمهوری اسلامی، و جمهوری اسلامی با شما به جاهای دیگر هم ان شاءالله برود. (صحیفه امام،ج16،ص81)

5- مملکت ما همان طوری که به علما و دانشمندان احتیاج دارد، به این قدرت شما هم احتیاج دارد این قدرت وقتی با ایمان باشد وقتی که زورخانه با قرآن باشد، با ایمان باشد، پشتوانه یک ملت است. وقتی قهرمان‌ها، قهرمانهای اسلامی باشند، پشتوانه یک ملت هستند، بازوی یک ملت هستند. (صحیفه امام، ج8، ص34)

6- حضرت علی - علیه السلام- که در هر جا می‌رویم اسم او هست، پیش فقها وقتی می‌رویم فقه علی، پیش زاهدها وقتی که می رویم زهد علی، پیش صوفی‌ها وقتی که می رویم آنها هم می‌گویند تصوف علی، پیش ورزشکاران هم که می رویم آنها هم می‌گویند که علی و با اسم علی شروع می‌کنند... و من امیدوارم که شما ورزشکارها همان طوری که قدرت بدنی برای خودتان تحصیل می‌کنید، و ماشاءالله با بازوهای ستبر اینجا الآن نشسته‌اید و من هم خیلی خوشم می آید، همان طور به علی-علیه السلام- اقتدا کنید در آن مطالبی که او داشته؛ در آن زهدی که او داشته در آن تقوایی که او داشته است. (صحیفه امام،ج7،ص263-264)

ورزش در قانون اساسی انقلاب

حدود چند ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در ۱۲ مرداد ۱۳۵۸ انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی برگزار و اعضای منتخب از ۲۸ مرداد شروع به تدوین قانون اساسی کردند. در ۲۴ آبان ۵۸ کار تدوین به پایان رسید و دو روز بعد (۲۶ آبان ۵۸) اعلام عمومی شد. همه پرسی قانون اساسی در ۱۱ آذر برگزار شد و با رای اکثریت ملت به تصویب نهایی رسید.

بر اساس بند سوم اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دولت موظف است برای آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح، همه امکانات خود را به کار برد.

ورزش همگانی در پارک

** ورزش همگانی بعد از انقلاب

در جهان امروز ورزش پدیده‌ای است که می‌تواند پویایی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی یک کشور را به همراه داشته باشد تا جایی که بسیاری از کشورها محور برنامه توسعه خود را به ورزش متمرکز کرده‌اند. توسعه تربیت بدنی و ورزش همگانی در کشور می‌تواند زمینه پویایی و نشاط اجتماعی را به همراه بیاورد و سرمایه‌گذاری در حوزه درمان و بهداشت را کم کند و به کاهش مصرف دارو منجر شود. با وجود اینکه هرم سنی جامعه ایران جوان است، طبیعتا پویایی در حوزه ورزش همگانی و قهرمانی انتظار غیرمعقولی نیست.

ورزش با کارکردهای های مختلف می‌تواند به جامعه پذیری افراد بر اساس ارزش های مسلط جامعه کمک بسیار زیادی کند. از این رو کشورهای توسعه یافته نقش محوری را برای ورزش در توسعه کلان کشور در نظر می‌گیرند. نگاهی به آمار منتشر شده شده بر اساس شاخص‌های کلان و اهداف کمی ورزش همگانی می‌تواند چشم انداز مناسبی را در اختیار ما قرار دهد. اگر چه این آمار به صورت مستند برای سال های گذشته وجود ندارد و یا به سبب تخمین های نادرست غیر منطقی به نظر می رسد اما تکیه بر اصول آماری پنج سال گذشته می تواند تاحدی وضعیت ورزش همگانی را در کشور روشن کند.