زن ایرانی، انقلاب و ورزش

با پیروزی انقلاب اسلامی، دیدگاه جدیدی در باره حقوق اجتماعی وسیاسی زنان در جامعه ایران مطرح شد. دیدگاهی که در عین رعایت موازین اسلامی، امکان مشارکت زنان را در اجتماع، به شکل گسترده ایی امکان پذیر ساخت.

بی تردیددر ایجاد این دیدگاه، حضرت امام خمینی ( ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی نقشی کلیدی و اساسی داشت و پس از ایشان نیز،حضرت آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری دراین راستااهتمام ویژه ای داشته ودارند.

تأکیدات وتوصیه های مکرر امام راحل و مقام معظم رهبری مبنی برحضور زنان در اجتماع از جمله در مراکز علمی و آموزشی، تظاهرات، رأی گیری ها و انتخابات و مشارکت زنان درشکل ‏گیری وپیروزی انقلاب اسلامی،نشان دهنده اعتقادواقعی به حقوق سیاسی واجتماعی زنان در بین تصمیم گیرندگان کشور ما بود که براین اساس صریح ترین موضع گیری نسبت به مشارکت زنان درقانون اساسی جمهوری اسلامی هم جا گرفت.

دراین قانون نه تنها تبعیضی در لفظ و معنا به دلیل جنسیت مقرر نشده و راه قانونی برای مشارکت زنان در تمامی صحنه ها فراهم آمده است، بلکه درآن از شان خانوادگی و اجتماعی زنان هم حمایت شده است.

به عبارتی، انقلاب اسلامی، زمینه مشارکت سیاسی ـاجتماعی زنان را فراهم کردوبه موازات حضور آنان در این عرصه، در ورزش هم که جزء حقوق این قشر تاثیر گذار جامعه محسوب می شوند، حضور زنان افزایش یافت.

با توجه به این که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، زیرساخت هایی از جمله ایجاد ورزشگاه ها و سالن ها برای ورزش بانوان با رعایت موازین اسلامی درنظر گرفته نشده بود، توجه ویژه مسئولان در این سال ها به ورزش بانوان،شکوفا شدن استعداد های زنان ورزشکار وکسب موفقیت های فراوان توسط آنهادر عرصه های داخلی و خارجی را فراهم کرد.

زنان ایرانی و مناصب سیاسی آنان پس از پیروزی انقلاب

پس ازپیروزی انقلاب اسلامی در ایران، عده ای از زنان بر اساس توانایی ، قدرت واحترامی که داشتند، توانستند به عرصه سیاسی راه یابند که دراین راستا می توان به مرضیه دباغ نخستین زنی که فرماندهی سپاه همدان را برعهده داشت، اشاره کرد.

وی همچنین نخستین زنی بود که از سوی حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران درسال 67 به همراه هیاتی پیام ایشان را به میخائیل گورباچف رییس جمهوری اتحاد جماهیر شوروی سابق ارایه کند.

معصومه ابتکارنیز نخستین زن ایرانی است که پس از انقلاب اسلامی و در زمان سیدمحمد خاتمی رییس جمهوری سابق ایران وارد هیات دولت شد و معاونت ریاست جمهوری و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ایران را برعهده گرفت.

شهلاحبیبی هم نخستین زنی بود که توسط آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی رییس جمهوری پیشین ایران حکم مشاورت ریاست جمهوری در امور زنان را دریافت کرده بود.

باگذشت چندسال پس ازانقلاب و در دوران اصلاحات و با تاسیس مرکز مشارکت امور زنان در 1376 ریاست این مرکز هم برای نخستین بار به زهرا شجاعی سپرده شد.

در راستای حضور بیشتر زنان در عرصه های سیاسی، در دولت دهم مرضیه وحید دستجردی به عنوان نخستین وزیر زن پس از انقلاب و سومین زن دولتمرد به وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی راه یافت.

مریم مجتهدزاده هم به عنوان آخرین رئیس مرکز امور زنان و نخستین معاون امور زنان و خانواده به عرصه سیاسی راه یافت و شهیندخت مولاوردی هم به عنوان نخستین معاون امور زنان و خانواده دردولت دکتر حسن روحانی رییس جمهوری دولت یازدهم به این سمت گمارده شد.

فاطمه بداغی به عنوان نخستین بانوی حقوقدان دولت به معاونت حقوقی ریاست جمهوری که پیش از این با معاونت پارلمانی آمیخته بود راه یافت و الهام امین زاده هم به عنوان نخستین زن راه یافته به دولت تدبیر و امید سکان این معاونت را در دست گرفت.

نسرین سلطانخواه هم در زمره زنان ایرانی است که در دولت دهم معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری به وی سپرده شد.

مرضیه افخم نیز به عنوان نخستین سخنگوی زن وزارت امورخارجه پس از انقلاب اسلامی در دولت یازدهم از سوی وزیر امور خارجه منصوب شد.

همچنین منصوره شریفی صدر به عنوان نخستین نماینده زن ایران در ژنو ، پس از پیروزی انقلاب از سوی دولت تدبیر و امید منصوب شد.

باوجودحضورزنان در سمت های اجرایی به ویژه در بخش های سیاسی و علمی ،مشارکت آنان دراحراز سمت نمایندگی مجلس شورای اسلامی قابل توجه است.

در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی چهار نماینده زن از تهران ( بهروزی، دستغیب،رجایی و طالقانی)ودردوره چهارم برای نخستین بار نمایندگان زن ازچهاراستان اصفهان، خراسان ، کرمانشاه و آذربایجان شرقی راهی مجلس شدند تا تعداد کل نمایندگان زن در این دوره به 9 نفر برسد.

همچنین تعداد نمایندگان زن در دوره پنجم به 14 نماینده،دوره ششم 13 نماینده ، هفتم 13،هشتم 8 و نهم به 9نماینده رسید.

زنان و ورزش

اگر نیم نگاهی به تاریخچه ورزش درایران بیندازیم می توان گفت درمیان کشور های مشرق زمین، بی گمان ایران تنها کشوری است که در نظام تعلیم و تربیت خودبیشترین اولویت را به ورزش و تربیت بدنی داد و انقلابی واقعی در ورزش زنان رخ داد.

توجه به ورزش جزو لاینفک نهضت زنان به شمار می رود و همین امر دورنمای جدیدی را در زمینه ی تلاش انسان گشوده است.

ورزش بانوان پس ازپیروزی انقلاب اسلامی درسازمان تربیت بدنی کارخود را در قالب کمیته ورزش خواهران آغاز کرد و خانم خلیلی به عنوان نخستین رئیس این کمیته مشغول به فعالیت شد.

اما ازآنجایی که یکی از عرصه های بروز قابلیت های ورزشی، میادین بین المللی است به دلیل مغایرت الگوهای رایج با مذهب و اعتقادات زنان مسلمان جهان، حضور این دسته از زنان مسلمان درمسابقات بین المللی و بعضا ملی بسیار کمرنگ بوده است.

براین اساس و با پیشنهاد نائب رئیس وقت کمیته ملی المپیک ایران در سال 69 وحمایت دولت شورای همبستگی ورزش بانوان(فدراسیون اسلامی ورزش زنان) در هیات اجرایی کمیته ملی المپیک به تصویب رسید و «فائزه هاشمی» دختر آیت الله هاشمی توانست دردولت ششم به عنوان نخستین معاون رئیس کمیته ملی المپیک منصوب شود.

خانم طاهره طاهریان اولین معاون امور زنان سازمان تربیت بدنی بود و مرضیه اکبرآبادی، هم نخستین معاون امور زنان “وزارت ورزش و جوانان”‌شد . اکنون رباب شهریان این مسولیت را در دولت یازدهم برعهده دارد.

شهناز کرود هم به عنوان نخستین رییس فدراسیون شمشیربازی پس از انقلاب به این سمت منصوب شد.

فریده شجاعی به عنوان نخستین نایب رئیس کمیته توسعه و بهبود ورزش های بانوان کشورهای اسلامی، عضو کمیته طب ورزشی فدراسیون پزشکی و کشورهای اسلامی، عضو شورای تحقیقات سازمان تربیت بدنی، مربی بدنساز تیم ملی بسکتبال، فوتبال و به مدت8 سال رئیس کمیته فوتبال بانوان و عضو هیات رئیسه فدراسیون فوتبال را برعهده داشت.

طاهره طاهریان هم در دولت فعلی به عنوان نخستین زن در میدان ورزشی در سمت مشاور معاون رئیس جمهوری در امور ورزش دختران و زنان در دولت تدبیر و امید منصوب شد.

با وجود کسب شماری از مدال های قهرمانی توسط بانوان شایسته ایرانی طی این سالیان هنوز آنگونه که لازم است ازظرفیت های آنان بخوبی استفاده نشده است. انتظار می رود جایگاه زنان در مدیریت ورزشی و اجتماعی - سیاسی با تدبیردولت یازدهم دربکارگیری و استفاده از ظرفیت آنان تقویت شود.