رویدادهای روز بیست و یکم

بنام خدا

21 بهمن اعلام حكومت نظامی

بختیار در صبح روز 21 بهمن به سپهبد رحیمی فرماندار نظامی تهران دستور داد تا ساعت عبور و مرور را محدود كند.(8) به دنبال انتشار اطلاعیه ی حكومت نظامی در ساعت 14 از رادیو تهران در همه جا شایعه ی كودتا شد. یاران امام كه از قبل توسط سرهنگ محمد رضا رحیمی از تصمیم حكومت نظامی مطلع شده بودند به اصرار از امام خواستند تا به جای امنی منتقل شوند. ولی امام به این اقدام مخالفت ورزیدند و فرمودند مردم در خیابانها بمانند. جواد مقصودی از اعضای كمیته استقبال از امام در این باره می گوید:«امام فرمودند به خیابانها بروید و به مردم بگویید كه در خیابانها بمانند و به حكومت نظامی اعتنایی نكنند.ما هم هر مقدار مینی‌بوس در اختیارمان بود و می‌توانستیم تهیه كنیم تهیه كردیم و یك روحانی روی هر مینی‌بوس با بلندگوگذاشتیم كه در خیابانها اعلام كنند حكومت نظامی توسط حضرت امام لغو است و این كار را هم كردیم مردم به خیابانها ریختند و زن و مرد و بچه و بزرگ و كوچك به قیام برخاستند»(9) با شكسته شدن مقررات منع عبور و مرور تظاهرات در تمام نقاط تهران به اوج رسید. مردم سربازان گارد را خلع سلاح می كردند و اسلحه ی آنها را به همافران می رساندند. عده ای از سربازان نیز خود را تسلیم مردم می كردند و سلاخ خود را تحویل آنان می دادند . ساعت 3 بعدازظهر مردم با كوكتل مولوتف و تیراندازی به كلانتری تهران نو حمله كردند و پس از زد و خورد شدید كلانتری را به تصرف خود در آوردند و سلاحهای به غنمیت گرفته شده بین مردم تقسیم شد. در ساعات بعد كلانتری های 20ـ 23ـ 4ـ 9ـ 14ـ 17ـ 6ـ 10 واقع در مجیدیه، سلیمانیه، بهارستان، میدان مجسمه، میدان خراسان، نازی آباد، خیابان گرگان و ایران مهر با كوكتل مولوتف و سلاح گرم مورد حمله قرار گرفتند و به تصرف مردم درآمدند.از جمله حوادث این روز درب زندان اوین توسط مردم به روی زندانیان رژیم پس از سالها گشوده شد. این تحولات در حالی رخ می‌داد كه بختیار خود را هنوز نخست‌وزیر قانونی می‌دانست و در سخنرانی خود در مجلس سنا از آمادگیش برای مذاكره با مخالفان خبر داد. (10)

پی نوشت ها:

8  ـ كیهان، 22/11/57

  9ـ مصاحبه جواد مصودی ، آرشیو مركز اسناد انقلاب اسلامی

  10ـ  مهدی بازرگان، شصت سال خدمت و مقاومت، رسا، تهران 1377، ج 2، ص 324.