شهرستان محلات

محلات یکی از نقاط قدیمی کشور است که گویا از چهارمحله یا روستا همچون پیل پایان، ریوکان، زنجیردان،  و گوشه تشکیل شده است، به همین جهت نیز در اسناد بسیار قدیمی و کهن نامی از محلات آورده نشده است، ولی از نامهایی مانند انابار و سایرالبلوک سخن به میان آمده که منظور همین منطقه یا شهر محلات است.

محلات را از آن جهت سایرالبلوک گفته اند که برحسب نقشه آن زمان از بلوکات قم و کاشان نبوده است.به هرحال همان طورکه ازنام شهر پیداست محلات جمع محله است که منظور همان روستاهای مورد نظر می باشد. در زمان صفویه مبادلات تجاری شهرستان محلات عمدتاُ با اصفهان بود و در این دوره آلو، قالی، خوان و خوانچه نقاشی از محلات به اصفهان حمل و در کاروانسراها مبادله می‌شده است.

فتحعلی شاه محلات و سایرالبلوکات را در عوض مواجب دختر خود که همسر آقاخان محلاتی بود به ایشان واگذار کرده بود. این شهر در زمان قاجاریه پایگاه فرقه اسماعیلیه بود و هنوز هم برخی از اهالی و روستاهای جنوبی منطقه به این کیش گرایش دارند. در زمان حکومت رضا شاه در سال1316 هجری شمسی در تقسیمات جدید ایران تغییرات صورت گرفت و ناحیه قم که محلات نیز یکی از بخشهای آن بود به شهرستان جداگانه تبدیل شد.

مراکز دیدنی

 سدساسانی نیمور 
 مجسمه عمرو یا عمره
 ستون خورهه
 قلعه جمشیدی 
 قلعه‌آقاخانی محلاتی 
 قلعه خسروانی
 کاروانسرای دودهک 
 کاروانسرای جون آباد 
 پل دودهک
 پل باقرآباد
 معبد سلوکی خورهه 
 آتشکده آتشکوه 
 آتشکده میل میلونه
 آتشکده نیمور
 یخچال نیمور

جاذبه‌های طبیعی

 چشمه آبگرم محلات 
 چشمه شفا 
 چشمه سلیمانی
 چشمه حکیم
 رودخانه قم رود
 سرچشمه محلات
 غارآزادخان 
 غار شاه بلبل 
 غارسوراخ گاو
 غاریکه چاه
 ناحیه محلات
 روستای نیمور
 جنگل سرچشمه

اماکن مذهبی

 مسجد جامع محلات 
 مسجدجامع نیمور 
 امامزاده یحی
 امامزاده موسی 
 امامزاده اسماعیل
 امامزاده خورهه