پاسخ به:مبحث 113 طرح صالحین: «مدل زندگی اسلامی و غربی» + امتیاز ویژه
سه شنبه 15 دی 1394 6:50 PM
بايدها و نبايدهای نظام آموزشی در تحقق سبک زندگی اسلامی‌ايراني
نشست تخصصی سبک زندگی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمين ذوعلم؛
متأسفانه در نظام آموزشی کنونی ما، مدرسه هنوز جايگاه خود را پيدا نکرده است. ممکن است در شعارها گفته شود که مدرسه مهم‌ترين رکن آموزشوپرورش است، ولی در عمل اين طور نيست. اولاً مدارس ما غالباً فاقد هويت فرهنگی و تربيتی ويژه‌ی خود هستند، ثانياً مدارس ما از توانمندی و اقتدار کافی و لازم برخوردار نيستند ...
رهبر انقلاب اسلامی، در ديدار جوانان استان خراسان شمالی، [1] آسيب‌شناسی و علت‌يابی در زمينه‌ی عدم پيشرفت لازم در بخش سبکو فرهنگ زندگی را ضروری خواندند و با دعوت از انديشمندان حوزه و دانشگاه، نخبگانسياسی و فکری، دستگاه‌های مرتبط با فرهنگ و تعليم و نيز جوانان، خاطر نشان کردند: دراين زمينه بايد همه به خود نهيب بزنيم و ضمن تلاش جدی برای آسيب‌شناسی، بهچاره‌جويی و جست‌وجوی راه‌های علاج بپردازيم. در اين ارتباط، برهان در سلسله نشست‌های تخصصی، به بررسی ابعاد مختلف اين حوزه پرداخته است.
رهبری معظم همواره به نقش و جايگاه آموزشوپرورش و اهميت آن در چگونگی پيشبرد تحقق تمدن نوين اسلامی و در واقع سبک زندگی اسلامی‌ايرانی تأکيد داشته‌اند. از اين رو، در نشستی با حضور حجت‌الاسلام والمسلمين علی ذوعلم، رئيس پژوهشکدهی فرهنگ و مطالعات اجتماعی و مشاور اسبق وزير آموزشوپرورش، به بررسی نقش و جايگاه نظام آموزشی در تحقق سبک زندگی اسلامی‌ايرانی پرداختيم.
رهبر معظم انقلاب آموزشوپرورش را بخش بسيار مهم، اساسی و زيرساخت اصلی برای شکل‌گيری جامعه‌ی پيشرفته و برخوردار از خصلت‌های والای انسانی و زمينه‌ساز تعبير سبک زندگی اسلامی‌ايرانی می‌دانند. با توجه به تبليغات و آموزش‌های فراگير سبک زندگی غربی، نظام آموزشی ما چطور می‌تواند گام‌های استوار و مؤثری را برای ترويج سبک زندگی اسلامی‌ايرانی بردارد؟
بحث سبک زندگی که مقام معظم رهبری مطرح می‌کنند، جايگاه بسيار مهمی دارد. در واقع بحث‌های ايشان، به خصوص در اين دهه‌ی اخير، بر نکات کليدی پيشرفت جامعه تأکيد داشته است؛ مثل بحث مهندسی فرهنگی، بحث تحول بنيادين در آموزشوپرورش، بحث تمدن اسلامی و جامع‌ترين بحث که تدوين الگوی اسلامی‌ايرانی پيشرفت است. همه‌ی اين بحث‌ها در پنج سطحی که ايشان در فرآيند رشد جامعه‌ی اسلامی ما و جامعه‌ی جهانی مطرح کرده‌اند، قابل تحليل است.
اين پنج مرحله شامل پيروزی انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه‌ی اسلامی و جهان يا تمدن اسلامی در سطح جهانی است. در حقيقت بحث سبک زندگی در اين منظومه جای دارد. ما برای رسيدن به تمدن اسلامی بايد مراحلی را طی کنيم که بعضی از آن مراحل تا کنون بسيار خوب طی شده است، ولی بعضی باقی مانده و داريم برای گذراندن آن تلاش می‌کنيم. برای گذار از اين مراحل نياز به مبنای نظری و نقشه‌ی عملی و عينی داريم که اسم آن را الگوی اسلامی‌ايرانی پيشرفت می‌گذاريم.
رهبر بزرگوار ما هم اشاره داشتند که بحث پيشرفت يک جنبه‌ی سخت‌افزاری و در واقع فناورانه و علمی دارد که جنبه‌ی تمدنی پيشرفت است و يک جنبه‌ی فرهنگی پيشرفت که در اين جنبه بروز و ظهور نگرش‌ها و ارزش‌ها در رفتار جامعه، سبک زندگی را به وجود می‌آورد. در حقيقت سبک زندگی عبارت است از الگوهای رفتاری که جامعه بر اساس نگرش‌ها و ارزش‌های خود ارائه می‌دهد و در عمل متبلور می‌شود. بنابراين نزديک‌ترين لايه‌ی فرهنگ به عينيت سبک زندگی است. ممکن است ما وقتی بحث فرهنگ را مطرح می‌کنيم، در لايه‌های نظری يا در لايه‌های ساختاری و نهادی فرهنگ بحث کنيم، ولی در موضوع سبک زندگی ديگر وارد آن بحث‌ها نمی‌شويم، در حالی که سبک زندگی برآيند اين فرآيند پيچيده‌ی فرهنگی است که در جامعه اتفاق می‌افتد و در عمل متبلور می‌شود.
آن گونه که زندگی می‌کنيم سبک زندگی ماست و نمی‌توانيم بين ادعا و عمل تفکيک قائل شويم. مثلاً نمی‌توانيم ادعا کنيم که منظم هستيم، ولی نباشيم يا ادعا کنيم که در تعاملات اجتماعی انصاف را رعايت می‌کنيم، ولی نکنيم. اين بُعد عملی و عينی است. امنيتی‌ترين فرآيندی که می‌تواند اين بُعد عملی و عينی را محقق کند، فرآيند تربيتی جامعه است. ما بايد فرآيندهای فرهنگ‌ساز را طبقه‌بندی کنيم، مثلاً اگر يک فرآيند تبليغی است، بايد در جامعه اطلاع‌رسانی ، فضاسازی و زمينه‌سازی کنيم. اگر يک فرآيند آموزشی است، بايد مستقيم يا غيرمستقيم يا از طريق رسانه‌ها، آن را آموزش دهيم. عميق‌ترين فرآيندی که سبک زندگی را در عمل تحقق می‌بخشد، فرآيند تربيتی جامعه است.
ما وقتی بحث فرهنگ را مطرح می‌کنيم، در لايه‌های نظری يا در لايه‌های ساختاری و نهادی وارد می‌شويم، ولی در موضوع سبک زندگی، ديگر وارد آن بحث‌ها نمی‌شويم؛ در حالی که سبک زندگی برآيند فرآيند پيچيده‌ی فرهنگی است که در جامعه اتفاق می‌افتد و در عمل متبلور می‌شود.
مردم زمانی به دانایی شما اهمیت می دهند که بدانند به انها اهمیت می دهید. ( جان ماکسول )
