با شلخته خواندن كودكی كه اسباب‌بازی‌های خود را جمع نمی‌كند، وسایل او جمع نخواهد شد و این برچسب به وی نظم و ترتیب را نمی‌آموزد. تنها ممكن است او تصویری نادرست از خویش پیدا كند و این رفتار موقت او، با برچسب شما به رفتاری ثابت و دائمی تبدیل شود و احتمالا در آینده آن را تكرار كند. متأسفانه بسیاری از والدین به جای آنكه در پی تأثیرگذاری بر كودكانشان باشند، تنها می‌خواهند آنها را كنترل كنند. از این رو، آنان را محدود ساخته، دستور می‌دهند، فرمان صادر می‌كنند و آنها را تهدید یا تنبیه می‌نمایند. اعمال این روش‌های كنترل كننده، عملا بر كودكان و نوجوانان تأثیر مثبتی نمی‌گذارد. كودكی كه به انجام كاری مجبور شده، در واقع تأثیر نپذیرفته است، بلكه تنها رفتار خود را در آن لحظه برای فرار از تهدید تغییر داده است. برای تأثیرگذاری عمیق و مداوم بر زندگی كودكان و نوجوانان، باید از هرگونه رفتار مستبدانه و توسل به زور برای كنترل آنان خودداری كرد و به جای آن از روش‌های مفید و متفاوتی بهره جست كه به تدریج انگیزه‌ها و تمایلات كودك را تحت تأثیر قرار دهد. عده‌ای معتقدند باید با ترساندن كودك انضباط را به وی آموخت، زیرا به نظر ایشان، كودك موجودی طبعا شرور است. از این رو باید او را از ارتكاب شر و فساد بازداشت و با اعمال خشونت و انواع مجازات او را محدود كرد تا به فرمان درآید.
در روش های مثبت آموزش نظم مربی می‌كوشد نظم را دركودك درونی كند و این همان هدف اساسی تربیت كودك است كه می‌كوشد اصول انضباطی را در ذات او نهادینه كند. در این روش انضباط به معنای اطاعت محض و فرمانبرداری نیست و با حفظ شخصیت كودك، مربی می‌كوشد به او بفهماند كه در سایه رعایت اصول انضباطی زندگی بهتری خواهد داشت. و با نظم، لذت و بهره كامل‌تری از زندگی خواهد برد.
برخی دیگر می‌گویند كودك موجودی طبعا نیكو وصالح است و باید او را به حال خود گذاشت تا هر چه دلش می‌خواهد آزادانه انجام داده، تمایلاتش را ارضا كند. بنابراین نباید با نظم دهی دست و پایش را ببندیم، بلكه باید به وی فرصت دهیم تا استعدادهایش را شكوفا كند. بررسی‌ها و مطالعات دقیق نشان می‌دهد كودكانی كه براساس دیدگاه اول تربیت شده‌اند، چون همیشه در برابر بزرگتر‌ها خضوع كرده و تسلیم بوده‌اند و در بزرگسالی هیچ ابتكاری از خود نشان نمی‌دهند. این كودكان در زندگی آینده شكست می‌خورند. آزاد گذاشتن كودكان بنابر روش دوم نیز برای آنان زیان آور بوده سبب می‌شود در آینده به مقررات و قوانین پشت پا بزنند و افرادی بی‌قید و لاابالی بار بیایند.
براساس این تحقیقات روش سومی نیز وجود دارد، كه از نواقص هر دو نظریه بركنار است و به بهترین وجه كودك را برای زندگی آینده آماده می‌سازد. در این روش مربی می‌كوشد نظم را دركودك درونی كند و این همان هدف اساسی تربیت كودك است كه می‌كوشد اصول انضباطی را در ذات او نهادینه كند. در این روش انضباط به معنای اطاعت محض و فرمانبرداری نیست و به جای فرمان دادن و گفتن پی در پی «این كار را بكن» و «آن كار را نكن» با حفظ شخصیت كودك، مربی می‌كوشد به او بفهماند كه در سایه رعایت اصول انضباطی زندگی بهتری خواهد داشت. و با نظم، لذت و بهره كامل‌تری از زندگی خواهد برد.
همه ما بزرگسالان، راهکارهایی برای منظم کردن محیط زندگیمان انتخاب می کنیم. بعنوان مثال در محل کار، پرونده ها را در پوشه هایی با رنگهای مختلف و براساس شماره رده بندی می کنیم، از جاکفشی برای نگهداری کفشهایمان استفاده می کنیم و از تقویم و ساعت برای تنظیم امور و یا لیستهایی برای ترتیب اجرای کاریمان استفاده می کنیم.
برای کودکان خود نیز می توانیم باروشهای مشابهی به تدارک نظم درمحیط آنها کمک کنیم وباعث رشد انضباط و استقلال در آنها شویم. اگر دائماً سعی کنیم که به کودکان خود یادآوری کنیم که چگونه اشیاء را سرجای خود قرار دهند، آنهابرای نظم دادن به زندگی خود همیشه متکی به فرد دیگری بار می آیند. موارد ذیل نکاتی است برای سازمان دادن به محیط و آموزش انضباط به کودکان :
تنها امید خلق جهان یابن فاطمه ای منتهای آرزوی اولیاء بیا
بالا گرفته ایم برایت دو دست را ای مرد مستجاب قنوت و دعا بیا
برای ظهورش صلوات........ اللهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجهم
