فرهنگ رسیدگی به دندان ها چگونه شکل می گیرد؟‎

فرهنگ رسیدگی به دندان ها چگونه شکل می گیرد؟‎

پوسيدگي دندان؛ دومين بيماري شايع كشور
مصرف شيريني، توجه نكردن به بهداشت دهان و دندان و شناخت اندك مردم از زمينه ها، مهم ترين علل شيوع پوسيدگي در كشور است

آيا توجه کرده ايد که حساسيت نسبت به مشکلات دنداني، زيبايي دندان ها و در برخي موارد، حتي بوي بد دهان در جامعه ما پايين است در حالي که حفظ سلامت دندان و دهان نه تنها کم اهميت تر از ساير ارگان هاي بدن نيست، بلکه مي تواند اثرات منفي بر سلامت ديگر اعضاي بدن و حتي کارکرد اجتماعي فرد داشته باشد. پايين بودن سطح آگاهي، بي توجهي به سلامت دندان ها يا بهتر بگوييم فرهنگ بهداشت دهان و دندان باعث شده است که براساس بررسي هاي انجمن دندانپزشکي ايران، پوسيدگي دندان، شايع ترين بيماري پس از سرماخوردگي در کشور شناخته شود.
    دکتر مجيد صنعت خاني، دندانپزشک و عضوهيات علمي دانشگاه علوم پزشکي مشهد در گفت وگو با جام جم به بالابودن سطح مشکلات دهان و دندان در کشورمان اشاره مي کند و مي گويد: پوسيدگي دندان و نيز التهاب بافت هاي نگهدارنده دندان يا پريودونتيت به دليل مصرف بالاي شيريني در کشورمان، سطح پايين رسيدگي عمومي به بهداشت دهان و دندان، شناخت اندک مردم از علل پوسيدگي و نيز تنبلي و بي توجهي در رسيدگي به دندان ها در کشورمان از شيوع بالايي برخوردار است. البته بيماري هاي فک و صورت، به شکل دردهاي عضلاني و مفصلي فک که ناشي از استرس هاي مختلف زندگي ماشيني است يکي ديگر از شکايت هاي شايع مردم است. همچنين امروزه تغييرات غيرطبيعي مخاط دهان، به صورت نازک شدن مخاط دهان، زخم هاي مختلف دهان و سوزش مخاط دهان از ديگر مشکلات بيماران محسوب مي شود.
    
    فرهنگ رسيدگي به دندان ها چگونه شکل مي گيرد
    چرا فرهنگ رسيدگي به دندان ها در کشور ما پايين است؟ به نظر مي رسد پايين بودن سطح رسيدگي و بهداشت دهان و دندان از يک سو، ناشي از آموزش ندادن کامل و مناسب دندانپزشکان به بيمارانشان و از سوي ديگر، به دليل هزينه هاي بالاي دندانپزشکي در کشور است. همچنين زرق و برق بخشيدن به تبليغات موادي چون چيپس و پفک که بشدت به دندان ها آسيب مي زند و معمولامتقاضيان مصرف آن کودکان و نوجوانان هستند، از عواملي است که منجر به بالارفتن سطح مشکلات دهان و دندان در کشور شده است.
    
    نگذاريد دندانتان بپوسد
    بي شک، رعايت بهداشت دهان و دندان و نيز حفظ دندان ها به سطح آگاهي افراد و همت آنها بستگي دارد. به بيان ديگر، عده اي نمي دانند چگونه مي توانند از پوسيدگي جلوگيري کنند و عده اي هم مي دانند، ولي ممکن است حوصله رعايت کردن و مسواک زدن را نداشته باشند. گاهي اوقات هم سبک زندگي اجازه رسيدگي به بهداشت را نمي دهد.
    دکتر صنعت خاني در اين باره توضيح مي دهد: در زندگي ماشيني امروز به خاطر گرفتاري هاي خاص خودش، آنقدر افراد مشغول امورمي شوند که ممکن است از اين که لابه لاي دندان ها باقيمانده غذايي باشد، غافل بمانند در حالي که اگر سبک زندگي ما به گونه اي باشد که سه وعده غذايي، بخصوص وعده صبحانه را کامل و مناسب صرف کنيم، ديگر نياز به ريزه خواري نخواهد بود.
    اين دندانپزشک با اشاره به اين که تکرار در خوردن، تاثير زيادي بر پوسيدگي دندان دارد، اظهار مي کند: بسياري از کارمندان صبحانه را در محل کار صرف مي کنند و به دليل مشغوليت و رسيدگي به ارباب رجوع از تميز کردن دندان ها غافل مي مانند. بنابراين اگر سبک زندگي مناسب باشد و افراد غذايشان را با حوصله و کامل ميل کنند و به بهداشت دهان و دندان توجه داشته باشند، بسيار بهتر خواهد بود. البته واقعيت آن است که فقط دانستن کافي نيست، بلکه لازم است باور قلبي نسبت به حفظ و نگهداري دندان ها وجود داشته باشد. متاسفانه بسياري از افراد، تا زماني که نعمتي را دارند قدر آن را نمي دانند و هنگامي که آن را از دست مي دهند متوجه آن مي شوند. حتي در برخي افراد حساسيت چنداني نسبت به بوي بد دهان ديده نمي شود يعني حساسيت نسبت به مشکلات دنداني ، ظاهر دندان ها و بوي خاص دهان متفاوت است.
    
    پيشگيري يعني کاهش هزينه هاي دندانپزشکي
    شايد بدانيد هزينه هاي درماني دندانپزشکي در همه کشورها بالاست. در کشور ما نيز از آنجا که بسياري از مواد ترميمي وتجهيزات دندانپزشکي و غيره وارد مي شود، هزينه هاي درمان دندانپزشکي بالاست.
    دکتر صنعت خاني با تاکيد بر اين که رسيدگي به تعادل قيمت تمام شده مواد و تجهيزات وارداتي دندانپزشکي ضروري است، مي افزايد: اگرچه بعضي درمان هاي دندانپزشکي براي بيمه ها درماني زيبايي شناخته مي شود، اما درمان هاي اوليه و ضروري دندانپزشکي حق اوليه هر شهروند است و عدالت اجتماعي حکم مي کند همه افراد دسترسي يکساني به خدمات دندانپزشکي داشته باشند. در چنين شرايطي و با وجود پشتيباني هاي محدود بيمه ها و مشکلات بهتر است، پيشگيري را بيشتر از درمان مدنظر گيريم و نياز به درمان را کمتر کنيم. به بيان ديگر، وقتي مي توان با پيشگيري از پوسيدگي دنداني کاست، نبايد راه سخت و پر هزينه تر را انتخاب کرد.
    
    کاهش سن پوسيدگي دندان کودکان
    امروزه عمده ترين مشکلات دنداني کودکان، شيوع پوسيدگي و به عبارتي پايين آمدن سن پوسيدگي است. در گذشته بيشتر پوسيدگي ها در سنين مدرسه رخ مي داد، اما متاسفانه امروزه از سه يا چهار سالگي ديده مي شود.
    دکتر صنعت خاني علت اين را اين گونه توضيح مي دهد: امروزه الگوي غلط تغذيه اي براي کودکان مرسوم شده و مصرف مکرر مواد نرم شيرين چسبنده به جاي مصرف مواد غذايي مناسب و طبيعي در بچه ها ديده مي شود. شايد هم به دليل اين که دندان هاي شيري بچه ها موقت است، والدين اهميت زيادي براي آنها قائل نيستند در صورتي که بايد دانست سالم بودن اين دندان ها، بسيار مهم است. مراجعه ديرهنگام کودکان به دندانپزشکي نيز مي تواند ناشي از ناآگاهي والدين باشد و اين که تا فرزندشان درد نداشته باشد و بي تابي نکند، اهميتي به درمان دندان نمي دهند.
    
    ضرورت معاينات دوره اي دنداني براي سالمندان
    سالمندان علاوه بر مشکلات فرسودگي دندان ها و مشکلات بي دنداني و پروتزهاي دنداني، با مشکلات قلب و عروق، کم خوني، بيماري هاي گوارشي، کبدي و کليوي هم درگير هستند که هرکدام مي تواند بر سلامت مخاط دهان تاثير داشته باشد.
    البته دکتر صنعت خاني به مصرف داروهايي مانند داروي فشارخون که واکنش هاي دارويي را به صورت زخم دهاني و نيز خشکي دهان در افراد مسن به دنبال دارد، اشاره مي کند و مي افزايد: ممکن است به دليل تغيير توقعات افراد مسن و برآورده نشدن بعضي انتظارات آنها، افسردگي و ديگر مشکلات روحي و رواني نيز به وجود آيد که روي سيستم عضلات جونده فک تاثير منفي مي گذارد و زمينه درد در مفصل فک يا حتي دردهاي عصبي را فراهم مي کند.
    گذشت زمان، کاهش فعاليت سيستم ايمني بدن و افزايش تاثير مواد گوناگون نيز مي تواند زمينه ساز تغييرات غيرقابل برگشت مخاط دهان نظير سرطان دهان در افراد مسن شود که معاينات دوره اي آنها از اهميت زيادي برخوردار خواهد بود.
    
    براي داشتن دندان سالم، فراموش نکنيد که ...
    اگر بعد از صرف غذا به کمک مسواک و نخ دندان، دندان تان را تميز کنيد و به عنوان ميان وعده از ميوه يا نوشيدني هاي مناسب مثل آب بخوبي استفاده کنيد در اين صورت، شيوع پوسيدگي بسيار کاهش خواهد يافت. به خاطر بسپاريد براي جلوگيري از پوسيدگي و جرم دندان، فقط يک الگوي تائيد شده وجود دارد: به تميز کردن دندان هايتان اهميت بدهيد و مصرف نکردن مکرر مواد نرم، شيرين و چسبنده و نيز خام خواري را در الگوي غذايي خود بگنجانيد.