اجازه بدهید ابتدا کمی بیشتر درباره فایل های MP3 صحبت کنیم. فرمتی که به آن mp3 می گوییم در واقع کوتاه شده عبارت MPEG-1 Audio Layer 3 است که در حال حاضر به استانداردی در بین فایل های صوتی تبدیل شده و بسیاری از تجهیزات پخش فایل های صوتی نیز از همین استاندارد استفاده می کنند. الگوریتم فشرده سازی به کار رفته در فرمت mp3 به گونه ای است که باعث می شود اطلاعات فایل های صوتی با کمترین کاهش کیفیت در حجم های کمتری ذخیره سازی شوند. برای مثال یک فایل صوتی با فرمت mp3 و در حالت 128kbps حجمی 11 برابر کمتر از فایلی دارد که بدون فشرده سازی تهیه شده باشد. همچنین برای خود فرمت mp3 نیز گزینه های گوناگونی وجود دارند که از جمله آنها می توان به 128kbps، 196kbps و 320kbps اشاره کرد. روند فشرده سازی به این صورت است که قسمت هایی از قطعه صوتی که خارج از آستانه توانایی شنیدن انسان ها هستند از فایل نهایی حذف می شوند که به این روش perceptual coding یا کدگذاری ادراکی گفته می شود. همان طور که اشاره شد در این تکنیک از مدل های فیزیکی - آکوستیکی برای کاهش و یا حذف دقت اجزایی از یک فایل صوتی استفاده می شود که برای انسان قابل شنیدن نیستند.
اما حالا باید درباره بیت ریت (bitrate) صحبت کنیم. در علوم رایانه بیت ریت به تعداد بیت هایی گفته می شود که در هر واحد از زمان پردازش می شوند. بیت ریت با واحد بیت بر ثانیه (bits per second یا bps) بیان می شود که قبل از آن نیز یک پیشوند از سیستم SI مانند کیلو (kbps)، مگا (Mbps)، گیگا (Gbps) یا ترا (Tbps) قرار می گیرد. اما بیت ریت چه تاثیری روی یک فایل صوتی دارد؟ در زمان اجرای فرآیند فشرده سازی مانند ایجاد یک فایل mp3، ارتباط مستقیمی بین مقدار فضای مورد استفاده و کیفیت نهایی وجود دارد. در واقع یعنی سازنده فایل می تواند مشخص کند در هر ثانیه از فایل صوتی نهایی چند کیلوبیت مورد استفاده قرار بگیرد. در نتیجه اگر بیت ریت پایین تری انتخاب شود فضای کمتری به هر ثانیه از فایل اختصاص پیدا کرده و در نتیجه کیفیت آن کمتر می شود. به همین ترتیب اگر بیت ریت بالاتر انتخاب شود هم کیفیت فایل mp3 بیشتر خواهد بود. اگر بخواهیم همه این موارد را در یک جمله خلاصه کنیم باید گفت بیت ریت بالاتر به معنی اختصاص یافتن تعداد بیت های بیشتری در واحد زمان و در نتیجه وجود اطلاعات بیشتری از هر فایل صوتی در واحد زمان و سر انجام کیفیت بالاتر است.
اما برگردیم به سوال اول. آیا بین بیت ریت 128kbps و 320kbps تفاوتی وجود دارد؟ پاسخ مثبت است، البته اگر سطح شنوایی کسی که در حال گوش دادن به موسیقی است ایده آل باشد و همچنین خود فایل نیز جزئیات زیادی داشته باشد که اختصاص یافتن فضای بیشتر را منطقی جلوه دهد. اما آیا بین 196kbps و 320kbps تفاوتی وجود دارد؟ این بار کمی باید دقیق تر باشیم. درست است که باز هم تفاوت اطلاعات ذخیره شده در این دو بیت ریت وجود دارد، اما بسیاری از مردم جهان حتی در صورت داشتن شنوایی ایده آل هم نمی توانند تفاوتی بین فایل هایی با این دو بیت ریت قائل شوند. پس اگر می خواهید فایل های موزیک را روی دستگاهتان ذخیره کنید و به فکر بهینه سازی فضای ذخیره سازی هستید می توانید روی بیت ریت 196kbps حساب کنید و به هیچ عنوان نگران از دست دادن کیفیت موزیک نباشید.