مبحث 108 طرح صالحین: «نذر، چرا و چگونه؟»

یکی از راه های بر آورده شدن حاجات نذر کردن است که دارای آداب خاصی است. از جمله این که در نذر باید صیغه خوانده شود، ولی لازم نیست به عربی باشد. مثلاً اگر بگوید نذر کردم اگر مریض من خوب شد برای خدا بر من است که صد تومان به فقیر بدهم، نذر او صحیح است.از شرایط نذر آن است که نذر کننده باید مکلف و عاقل باشد و با اختیار خود نذر کند. پس نذر انسان مجبور و یا کسی که مثلاً از روی عصبانیت بی اختیار نذری می کند، صحیح نیست. و کاری را هم که می خواهد به عنوان نذر انجام دهد باید یک نوع رجحان و برتری داشته باشد؛و انجام آن برایش ممکن و در حد توان او باشد. پس نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد و یا کاری که انجام ندادن آن بهتر است برای خدا ترک کند.[i]

اما این که کدام نذر دارای تأثیر بیشتری است و زودتر ما را به حاجتمان می رساند، با تحقیقی که انجام شده نذر برای ائمه اطهار (ع) بسیار مؤثر است. مثلاً کسی نذر کند که اگر خدا حاجت او را برآورده کرد یک ختم قرآن بخواند و ثواب آن را به ساحت مقدس یکی از چهارده معصوم (ع) هدیه کند، یا نذر کند روزه بگیرد، یا چهل روز زیارت عاشورا بخواند. البته این نکته هم قابل توجه است که گاهی ما حاجتی را می خواهیم، ولی هر چه تلاش می کنیم و نذرهای مختلف انجام می دهیم به حاجتمان نمی رسیم. باید دانست که این مسأله اهمیت نذر را کم نمی کند، بلکه بسیار مواردی وجود دارد که ما چیزی را برای خودمان ضروری و لازم می دانیم و دنبال به دست آوردن آن هستیم، ولی چون به خیر و صلاح ما نیست و ممکن است در آینده به ضرر ما تمام شود، خدا حاجت ما را به تأخیر می اندازد تا موقع انجام آن برسد و چه بسا ما چیزی را دوست داریم، در حالی که به ضرر ماست و چه بسا از چیزی بدمان می آید ولی همان به نفع و صلاح ما می باشد. پس هر موقع خدا صلاح بداند حاجت و نیاز انسان را رفع می کند و تأخیر حاجت به معنای کم اهمیتی و بی تأثیر بودن نذر نیست.

[i] توضیح المسائل مراجع،ج2، صص609-612.