پاسخ به:مبحث 106 طرح صالحین: «اسراف و آسیب‌شناسی مصرف»
پنج شنبه 23 مهر 1394 1:42 PM
بنام خدا
آثار منفی و زیانبار اسراف از دیدگاه اهل بیت علیهم السلام - بخش دوم
حضرت علی علیه السلام فرمود: لاتجتمع القطنة و البطنة تیز هوشی و پرخوری (اسراف در خوردن) با هم جمع نمی شود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: ان اصنافا من امّتی لایستجاب لهم دعاؤهم... و رجل رزقه الله مالا کثیرا فانفقه، ثم اقیل یدعوا یا رب ارزقینی! فیقول الله عزّ و جلّ: الم ارزقک رزقا واسعا؟ فهلا اقتصدت فیه کما امرتک و لم تسرف، و قد نهیتک عن الاسراف(47) گروههایی از امت من دعایشان مستجاب نمی شود... و مردی که خداوند مال فراوانی روزی او سازد، و او آن مال را خرج (ولخرجی) کند، سپس رو به دعا آورد و بگوید: پروردگارا به من روزی بده! خداوند بزرگ به چنین کسی می فرماید مگر به تو روزی گسترده ندادم، چرا چنان که به تو امر کرده بودم میانه روی نکردی و به اسراف پرداختی، در صورتی که من تو را از اسراف نیز نهی کرده بودم.
امام صادق علیه السلام فرمود: رجل اعطاه الله مالاً فانفقه فی غیر حقه، ثم قال اللهم ارزقینی، فلا یستجاب له...(48) مردی که خدا مالی به او عطا کند، و او آن را در غیر جای شایسته خود به مصرف رساند، و از خدا طلب روزی کند، دعایش مستجاب نمی شود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: ایّاکم و فضول المطعم، فانه... یصمّ الصم عن سماع الموعظه(49) از پرخوری (اسراف در خوردن) بپرهیزید که همّتها را از شنیدن پند و اندرز، کر می کند.
امام صادق صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: و الکبائر محّرمة و هی الشرک بالله... و الاسراف و التبذیر...(50) گناهان کبیره از محرمات الهی است که عبارتند از: شرک بالله، اسراف و تبذیر.
حضرت علی علیه السلام فرمود: لایری الجاهل الامفرطا او مفرّط(51) افراد نادان یا تند روی می کنند تا کند روی می کنند.
حضرت علی علیه السلام فرمود: اعطاءَ المال فی غیر حقّه تبذیر و اسرافٌ و هو یرفع صاحَبه فی الدنیا و یضعَهُ فی الاخرة و یکرمه فی الناس و یُهینُه عند الله...
بخشیدن مال به آنها که استحقاق ندارند، زیاده روی و اسراف است، ممکن است در دنیا مقام بخشنده آن را بالا برد، امّا در آخرت پست خواهد کرد، در میان مردم ممکن است گرامی اش بدارند، امّا در پیشگاه خدا خوار و ذلیل است.
در پایان لازم به ذکر است که ریشه ها و عوامل اسراف منحصر به موارد ذکر شده نخواهد بود، بل که شاید از نظر مخاطبان، موارد دیگری قابل طرح باشد که امیدواریم
همه دلسوزان و فرهیختگان با پیگیری این مباحث در ارتقای شناخت و آگاهی جامعه نسبت به ریشه ها، آسیب ها و راه های پیشگیری از اسراف، گام های مؤثری بردارند تا ان شاءالله شاهد تطهیر جامعه اسلامی از هر گونه آلودگی اسراف و تجاوز از حدود الهی باشیم.
پی نوشت ها:
47. همان، ج 5، ص 67.
48. میزان الحکمه، ج 1، ص 214.
49. وسائل الشیعه، ج 15، ص 262.
50. نهج البلاغه، حکمت 70.
51. نهج البلاغه، خطبه 126.
منبع: مجله پاسدار اسلام - آبان 1388 - شماره 335
