اسراف،به معنى هرگونه زیاده روى و تجاوز از حد اعتدال در هرچیزى است كه انسان آن را به جا مىآورد.
اسراف مصادیق مختلف دارد .یكى از شاخههاى آن،كه در آیه موردبحث از آن نهى شده ، اسراف در مصرف است؛ مانند: اسراف در خوردن وآشامیدن، اسراف در دور ریختن غذاهاى اضافى ، اسراف در صرف هزینههاى گزاف در امور تجملى، تزیینى، تشریفات بى محتوا و...
حتى اگر در عبادت زیادهروى شود،مثلا در وضو یا غسل، آب بیش ازحدِّ عقلى و طبیعى مصرف گردد، اسراف است . بر همین اساس ،پیامبر(ص) فرمود: « فى الوضوء اسراف، و فى كل شىء اسراف » دروضو و در هر چیزى مىتواند اسراف راه یابد.
شخصى به نام عباسى به محضر امام رضا(ع)مشرف شد و پیرامون شیوه صحیح مصرف در خانه نسبت به هزینه زندگى،همسر و فرزند وسایر شوون سؤال كرد، حضرت رضا(ع) در پاسخ فرمود: « باید مصرف تو،به گونهاى باشد كه بین دو كار ناپسند(اسراف وسختگیری) قرارگیرد. »
عباسى پرسید: منظورتان از این سخن چیست ؟ امام فرمود: آیا سخن خدا در قرآن را نشنیدهاى كه اسراف و سختگیری را ناپسند مىشمرد ومىفرماید « والذین اذا انفقوا...»
« بندگان خداى رحمان كسانى هستند كه هرگاه انفاق كنند، نه اسرافكنند و نهسختگیری، بلكه میان این دو(حد اعتدال)را مىگیرند» بنابراین در مورد معاش و هزینه زندگى اعضاى خانواده، در خرید ومصارف، میانه رو باش.
مطابق روایت دیگر، یك روز امام صادق(ع) در نزد شاگردان، همینآیه (67 فرقان) را تلاوت فرمود، آنگاه مشتى سنگریزه از زمین برداشت، محكم در دست گرفت و فرمود: این همان بخل و سختگیرىاست (كه در آیه از آن نهى شده است) سپس مشت دیگرى برداشت و چنان دست خود را گشود كه همه آن بر روى زمین ریخت و فرمود: این هماناسراف است، بار سوم مشت دیگرى برداشت و كمى دستخود را گشود،به گونهاى كه مقدارى فرو ریخت، و مقدارى در دستش باقى ماند وفرمود: «این همان اعتدال بینسختگیری و اسراف است.»