آرامگاه حافظ چگونه ساخته شد؟

۱۹۱۱۶ حافظیه نام مجموعه آرامگاه شاعر برجسته ایرانی، حافظ شیرازی است که در شهر شیراز قرار دارد.

آرامگاه حافظ در شمال شهر شیراز، پایین‌ تر از دروازه قرآن ، در یکی از قبرستان های معروف شیراز به نام خاک مصلی قرار دارد و مساحت آن متر مربع است. این مکان یکی از جاذبه‌های مهم توریستی شهر شیراز به ‌شمار می‌رود.

۶۵ سال پس از درگذشت حافظ، در سال ۸۵۶ هجری قمری (۱۴۵۲ میلادی)، شمس‌الدین محمد یغمایی وزیر میرزا ابوالقاسم بابر گورکانی (پسر میرزا بایسنغر نواده شاهرخ بن تیمور) حاکم فارس، برای اولین بار ساختما نی گنبدی شکل را بر فراز مقبره حافظ بنا کرد و در جلو این ساختمان، حوض بزرگی ساخت که از آب رکن‌آباد پر می‌شد.

این بنا یک بار در اوایل قرن یازدهم هجری و در زمان حکومت شاه عباس صفوی، و دیگر بار ۳۵۰ سال پس از وفات حافظ به دستور نادرشاه افشار مرمت شد. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری، کریم خان زند بر مقبره حافظ، بارگاهی به سبک بناهای خود،شامل تالاری با چهار ستون سنگی یکپارچه و بلند و باغی بزرگ در جلو آن ساخت و بر مزارش سنگ مرمری نهاد که امروز نیز باقی است.

بعد از عمارتی که کریم خان زند بر مقبره حافظ ساخت در طول یکصد و شصت سال تعمیرات زیادی به وسیله اشخاص خیرخواه انجام گرفت تا آنکه در سال ۱۳۱۵ به کوشش شادروان علی اصغر حکمت بنای کنونی با بهره گیری از عناصر معماری روزگار کریم خان زند و یادمانهای حافظیه توسط آندره گدار فرانسوی طراحی و اجرا شد.

طراح بناي آرامگاه حافظ کيست؟

آندره گدار (André Godard)، معمار فرانسوي و طراح آرامگاه حافظ، در سال 1881 در فرانسه متولد شد. او پس از فارغ‌التحصيلي در دانشکده هنرهاي زيباي پاريس در رشته معماري و باستان‌شناسي، به معماري شرق و به خصوص ايران علاقمند شد و تحقيقات خود را در اين زمينه پيگيري کرد. آندره گدار سهم زيادي در معماري‌هاي معروف و زيباي ايران دارد. علاوه بر طراحي آرامگاه حافظ، طراحي و سرپرستي موزه ايران باستان، سعدي در شيراز، طرح ساختمان کتابخانه ملي ايران و ساختمان سه‌گوش و قديمي دانشگاه جندي‌شاپور اهواز از مهمترين طراحي‌هاي اين معمار در ايران به شمار مي‌روند. اين باستان‌شناس در زمان جنگ جهاني دوم که فرانسه به اشغال آلمان درآمده بود، به عنوان نماينده کميته ملي فرانسه در ايران برگزيده شد. او در سال‌هاي حضورش در ايران به شدت به آثار تاريخي و معماري ايران علاقمند شد و با همکاري همسرش، در هشت جزوه اين آثار را به طور تفصيلي به زبان فرانسه براي استفاده محققان و پژوهشگران غربي معرفي و تدوين کرد.

علاقه به ايران و معماري شرق باعث شد اين باستان‌شناس در سال 1928 به استخدام دولت ايران دربيايد و در ساختمان موزه ايران باستان و موزه دانشگاه تهران، مشغول به فعاليت شود. او در دوره‌اي که مديريت اداره باستان‌شناسي ايران را برعهده داشت، موفق شد آثار تاريخي بسياري را از مناطق مختلف جمع‌آوري و ترميم و فهرستي از آثار ملي ايراني را تنظيم کند. سه تپه تاريخي «سليمان‌تپه»، «زيرز» و «مازير» از نخستين آثار ملي ايران بودند که توسط اين معمار فرانسوي در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيدند.

او در طول اقامتش در ايران فعاليت‌هاي بسياري را در زمينه معماري و باستان‌شناسي انجام داد. انتشار نشريه باستان‌شناسي، رياست و استادي در دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران و تعمير مسجد جامع شيراز، مسجد شاه اصفهان و مسجد شيخ‌لطف‌الله از جمله اين فعاليت‌ها هستند.