نورعلی تابنده قطب سیاسی صوفیه که نظرات خاص و غیر متعارفی در مسائل گوناگون دارد چندی قبل به تعریف جدیدی از گناهان کبیره پرداخت که در نوع خود بینظیر است و با مراجعه به کتب و منابع اسلامی هیچ ردپایی از آن مشاهده نمیشود.
این قطب سیاسی در این مورد اظهار کرده: هرگناهی که منشا آن جهل باشد کبیره میشود (شرح رساله پند صالح، شرح جهاد، صفحه 27)
گناه به معنی خلاف است و در اسلام هر کاری که بر خلاف فرمان خدا باشد، گناه است. مخالفت امر خدا، هر اندازه کوچک باشد، چون در پیشگاه عظمت الهی واقع می شود، بزرگ است و صغیر شمرده شدن آن ها نسبت به گناهان دیگری است که کبیره دانسته شده اند.
گناهان کبیره بر اساس روایات اهل بیت گناهانی است که در قرآن تنها به نهی از آن ها اکتفا نشده ، بلکه به دنبال ذکر آن ها، تهدید به عذاب دوزخ نیز آمده است : در روایتی از امام صادق علیه السلام می خوانیم : "الکبائر، التی اوجب الله ـ عزّوجل علیها النار ؛ گناهان کبیره ، گناهانی است که خداوند مجازات آتش را برای آن ها مقرّر داشته است ." مضمون این حدیث از امام باقر و امام رضا علیهما السلام روایت شده است .[4] گذشته از تقسیم بندی های موجود بین گناهان در آیات و روایات ، در تقسیم بندی دیگری ، معنای نسبی ، ارائه شده است.
بدین معنا که گناهان صغیره در شرایط خاص به گناهان کبیره تبدیل می شوند. برخی از این شرایط عبارتند از:
1- اصرار بر گناه : در روایتی از امام صادق می خوانیم ؛ «لاصغیرة مع الاصرار ؛ هیچ گناهی با تکرار صغیره نیست .»
2- کوچک شمردن گناه : امیرمؤمنان علی : فرموده : "سخت ترین گناه در نظر خدای سبحان گناهی است که گنهکار آن را ناچیز انگارد. «اشدّ الذنوب عندالله سبحانه ذنب استهان به راکب »
3- مسرّت و خوشحالی از گناه : از پیامبر اکرم (ص) نقل است که فرموده : «هر کس گناهی کند در حالی که خندان باشد، در آتش وارد می شود در حالی که گریان است .»
امام زین العابدین فرمود: «از شادمانی به گناه بپرهیز؛ زیرا شاد شدن از گناه بدتر از ارتکاب آن است .»
بطور کلی با مراجعه به منابع اسلامی امور زیر را به عنوان ملاک گناه کبیره میتوان یافت:
۱. هر گناهی که در قرآن بر آن وعده عذاب داده شده است.
۲. هر گناهی که در اسلام برای آن "حدّ" تعیین شده است، مثل شرابخواری، زنا و ... .
۳. هر گناهی که بیانگر بیاعتنایی و بیحرمتی به دین و مقدّسات دینی است.
۴. هر گناهی که از طرف شرع مقدّس، با شدت و تهدید از آن نهی شده باشد.
۵. هر گناهی که در قرآن یا سنّت پیامبر اکرم و ائمه اطهار (ع) به کبیره بودن آن تصریح شده است.