∞ آیه شب بیست و ششم ماه مبارک رمضان ∞

بنام خدا

در آیه 73 می گوید یکی از صفات عباد الرحمن این است که مانند کوران و کران به سجده نمي افتند بلکه با بيداري و آگاهي و دلي روشن در اعماق وجودشان آيات الهي را مي پذيرند. ضمير ها در عليها  به آيات برمي گردد.
وظيفه دیگر عبادالرحمن در مورد خانواده خود است که می فرماید :
وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا (74)
ويژگي ديگر : عبادالرحمن کساني هستند که تنها به فکر خود نيستند بلکه به فکر خانواده ي خود هم هستند و تلاش مي کنند خانواده خود را هم هدايت کنند وآنها را هم نجات بدهند . در آيه ای آمده است :
"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلَائِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ"( سوره تحريم ، آيه 6)  «اى کسانى که ايمان آورده ‏ايد خود و خانواده خويش را از آتشى که هيزم آن انسانها و سنگهاست نگه داريد؛ آتشى که فرشتگانى بر آن گمارده شده که خشن و سختگيرند و هرگز فرمان خدا را مخالفت نمى‏کنند و آنچه را فرمان داده شده‏ اند (به طور کامل) اجرا مى‏نمايند.»
در تفسير اين آيه از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم سوال شد: ما مي دانيم که چگونه با عمل به دستورات خدا و قرآن  خود را از آتش نگاه داريم، امّا خانواده خود را چگونه حفظ کنيم؟ حضرت فرمودند دستورات و آيات الهي را بر خانواده خود عرضه کنيد اگر پذيرفتند آنها را هم نجات داده ايد. امّا اگر نپذيرفتند و راه انحرافي رفتند شما ديگر مسئول نيستيد خودشان مسئول اعمالشان هستند.
در آيه مي فرمايد: عبادالرحمن کساني هستند که هم در دعا از خدا درخواست مي کنند که خانواده ما را هدايت کن و هم در عمل آنها را تربيت الهي و اسلامي مي کنند.
يَقُولونَ ← مي گويند                                  ربّنا ←  پروردگارما                            هبْ لنا ← ببخش بر ما (هبه ←کن برما)
من ازواجنا ← از همسران ما                      و ذرياتنا ← و فرزندان ما                     قره اعين ← نور چشمان
خدايا از همسران ما و فرزندان ما نور چشماني و باعث روشني چشم ما براي ما قرار بد ه.
بعضي مي گويند اين من، من بيانيه است به اين معنا که خدايا فرزندان و خانواده ما را طوري هدايت کن که باعث روشني چشم ما باشند، مؤمن باشند، معتقد به قرآن، عترت وپيامبر باشند.
ازواج ← جمع "زوجه" به معناي همسر (چه همسر مرد و چه همسر زن )          
اعين ← جمع "عين" چشم ها   قره ← روشني
همسر و فرزند اگر صالح باشند باعث روشني چشم اند. به عنوان نمونه حضرت امير مومنان و فاطمه (س) فرزنداني داشتند ( امام حسن، امام حسين، حضرت زينب و حضرت ام کلثوم و ذريّه آنان امام باقر، امام صادق و ديگر ائمه معصومين) فخررازي يكي از علماي بزرگ اهل سنت اهل شهر ري در تفسير سوره مباركه كوثر مي گويد: ببينيد خداوند به پيامبر چه ذريّه پاكي عطا نموده است. در ادامه مي گويد الباقر و الصادق و الكاظم و نفس زكيّه و مانند اينها. فرزندان صالح باعث روشني چشم پدر و مادر هستند
امّا گاهي هم فرزندان ناخلف و ناصالح هستند مانند فرزند حضرت نوح و جعفر كذّاب فرزند امام هادي عليه السلام .
يكي از ويژگي هاي عباد الرحمن اين است كه تلاش مي كنند خانواده خود را خوب تربيت كنند و از خداوند هم درخواست مي كنند كه خدايا به ما كمك كن كه همسر و فرزندانمان را خوب تربيت كنيم كه باعث روشني چشم ما در دنيا باشند. يكي ديگر از خواسته هاي عبادالرحمن اين است.
"... وَاجْعَلْنَا للمتقين امامًا" خدايا ما را براي پرهيزكاران و متّقين پيشوا و الگو قرار بده. همتشان بلند و عالي است. مي گويند خدايا ما  را در تقوا و ايمان طوري تربيت كن و بالا ببر كه ما براي متقين الگو و پيشوا باشيم.
افراد متقي اينگونه هستند ؛
حضرت يوسف عليه السلام وقتي از زندان آزاد شد به پادشاه مصر گفت: "إجْعَلْنِي علي خزائن الارض" خزائن كشور پهناور مصر را در اختيار من قرار بده (براي چه؟) دليلش را فرمود:
"إنّي حفيظٌ عليم" براي اينكه من هم به اينكار دانا هستم و هم امين هستم و بيت المال را حفظ مي كنم. بنابراين انسانهاي شايسته، همتشان بلند است وسعي مي كنند پيشوا، راهنما و رهبر ديگران هم باشند. (تفسير اول)
تفسير دوم :  طبق رواياتي كه از ائمه معصوم رسيده "وَجَعلنا للمتقين" يعني؛
"وَ‌جَعَلْنَا مِنَ المتقين امامًا" خدايا امامان ما را از متّقين قرار بده كه امام صادق عليه السلام فرمود: منظور ما هستيم. يعني پيروان ما دعا مي كنند خدايا ما را از پيروان امام معصوم قرار بده.  حديثي از امام صادق عليه السلام :
 حضرت فرمودند سه چيز باعث افتخار و زينت مؤمن است :
1-  نماز در آخر شب
2- چشم ندوختن به اموال و ثروتهاي مردم (قانع بودن به حق خود)
3-  "والام مِنْ‌آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم " (امام و پيشوايي از آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم داشته باشد)
آيه اي كه اين مطلب از آن نيز استفاده مي شود "يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَكُونُواْ مَعَ الصَّادِقِينَ" «اى کسانى که ايمان آورده‏ ايد! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد، و با صادقان باشيد.»
مع الصادقين← اي مؤمنين تقوا پيشه كنيد وهمراه با صادقين باشيد.

منبع : درس تفسير حجة الاسلام نوروزی