∞ آیه شب بیست و ششم ماه مبارک رمضان ∞

متن آیه:
 

ترجمه آیه:
 

و کساني که مي‏گويند: «پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مايه ي روشني چشم ما قرارده، و ما را براي پرهيزگاران پيشوا گردان.»
 

تفسیر آیه:
 

74- آنها کساني هستند که مي‏گويند پروردگارا از همسران و فرزندان ما، مايه‏ي روشني چشم ما قرار ده و ما را پيشواي پرهيزگاران بنما!
يازدهمين ويژگي اين مؤمنان راستين آن است که توجه خاصي به تربيت فرزند و خانواده خويش دارند و براي خود در برابر آنها مسؤوليت فوق‏العاده‏اي قائلند «آنها پيوسته از درگاه خدا مي‏خواهند و مي‏گويند پروردگارا از همسران و فرزندان ما کساني قرار ده که مايه‏ي روشني چشم ما گردد»! (والذين يقولون ربنا هب لنا من ازواجنا و ذرياتنا قرة اعين).
بديهي است منظور اين نيست که تنها در گوشه‏اي بنشينند و دعا کنند، بلکه دعا دليل شوق و عشق درونيشان بر اين امر است، و رمز تلاش و کوشش.
مسلما چنين افرادي آنچه در توان دارند در تربيت فرزندان و همسران و آشنائي آنها به اصول و فروع اسلام و راههاي حق و عدالت، فروگذار نمي‏کنند و در آنجا که دستشان نمي‏رسد دست به دامن لطف پروردگار مي‏زنند و دعا مي‏کنند اصولا هر دعاي صحيحي بايد اين گونه باشد، به مقدار توانائي تلاش کردن و خارج از مرز توانائي دعا نمودن.
«قرة عين» معادل نور چشم است که در فارسي مي‏گوئيم، کنايه از کسي که مايه‏ي سرور و خوشحالي است اين تعبير در اصل از کلمه‏ي قر (بر وزن حر) گرفته شده که به معني سردي و خنکي است، و از آنجا که معروف است (و بسياري از مفسران به آن تصريح کرده‏اند) اشگ شوق همواره خنک، و اشکهاي غم و اندوه داغ و سوزان است، لذا قرة عين به معني چيزي است که مايه خنک شدن چشم انسان مي‏شود، يعني اشک شوق از ديدگان او فرو مي‏ريزد، و اين کنايه زيبائي است از سرور و شادماني.
مسأله‏ي تربيت فرزند و راهنمائي همسر، و وظيفه‏ي پدران و مادران در برابر کودکان خود از مهمترين مسائلي است که قرآن روي آن تکيه کرده و به خواست خدا شرح آن را ذيل آيه 6 سوره تحريم بيان خواهيم کرد.
و بالاخره دوازدهمين وصف برجسته‏ي اين بندگان خالص خدا که از يک نظر مهمترين اين اوصاف است اينکه آنها هرگز به اين قانع نيستند که خود راه حق را بسپرند بلکه همتشان آنچنان والا است که مي‏خواهند امام و پيشواي جمعيت مؤمنان باشند و ديگران را نيز به اين راه دعوت کنند.
آنها چون زاهدان گوشه‏گير و منزوي، تنها گليم خويش را از آب بيرون نمي‏کشند، بلکه سعيشان اين است که بگيرند غريق را!
لذا در پايان آيه مي‏فرمايد: آنها کساني هستند که مي‏گويند: «پروردگارا ما را امام و پيشواي پرهيزگاران قرار ده» (واجعلنا للمتقين اماما).
باز توجه به اين نکته لازم است که آنها فقط دعا نمي‏کنند که تکيه بر جاي بزرگان به گزاف زنند بلکه اسباب بزرگي و امامت را آنچنان فراهم مي‏کنند که صفات شايسته‏ي يک پيشواي راستين در آنها جمع باشد، و اين کاري است بسيار مشکل با شرائطي سخت و سنگين.
حتما فراموش نکرده‏ايم که اين آيات صفات همه‏ي مؤمنان را بيان نمي‏کند بلکه اوصاف گروه ممتاز مؤمنان را که در صف مقدم قرار دارند تحت عنوان «عبادالرحمان» شرح مي‏دهد، آري آنها بندگان خاص رحمانند، و همانگونه که رحمت عام خدا همگان را فرا مي‏گيرد، رحمت اين بندگان خدا نيز از جهاتي عام است، علم و فکر و بيان و قلم و مال و قدرتشان پيوسته در مسير هدايت خلق خدا کار مي‏کند.
آنها الگوها و اسوه‏هاي جامعه انساني هستند.
آنها سرمشقهائي براي پرهيزگاران محسوب مي‏شوند.
آنها به چراغهاي راهنمائي در درياها و صحراها مي‏مانند که گم گشتگان را به سوي خود مي‏خوانند و از فرو غلتيدن در گرداب، و افتادن در پرتگاهها رهائي مي‏بخشند.
در روايات متعددي مي‏خوانيم که اين آيه درباره‏ي علي عليه‏السلام و ائمه اهلبيت عليه‏السلام وارد شده، و يا در روايت ديگري از امام صادق عليه‏السلام مي‏خوانيم که: «منظور از اين آيه مائيم».
بدون ترديد ائمه‏ي اهلبيت عليه‏السلام از روشنترين مصداقهاي آيه مي‏باشند، اما اين مانع از گسترش مفهوم آيه نخواهد بود که مؤمنان ديگر نيز هر کدام در شعاعهاي مختلف امام و پيشواي ديگران باشند.
بعضي از مفسران از اين آيه چنين استفاده کرده‏اند که تقاضاي رياست معنوي و روحاني و الهي نه تنها مذموم نيست، بلکه مطلوب و مرغوب نيز مي‏باشد.
ضمنا بايد توجه داشت که واژه‏ي «امام» هر چند مفرد است گاه به معني جمع مي‏آيد و در آيه مورد بحث چنين است.
 

بحث و گفتگو پیرامون آیه
 

دعا کردن و درخواست از خداوند که بهترین نعمت ها را هم مایه روشنی چشم قرار دهد. اینکه از خداوند می خواهد بهترین همسر و فرزند را داشته باشد و جزو پرهیزکاران باشد.
 

تطبیق مفاهیم آیه با روحیات و منش و رفتار خودمان
 

کسی دوست نداره حاصل عمرش یعنی فرزندانش باعث آبروریزیش بشن و اونو جلوی همه سرافکنده کنن. دوست داره با کسی ازدواج کنه که آبرومند باشه.
 

به کار بستن آیه در زندگی شخصیمان
 

باید ایمانمون رو به خدا افزایش بدیم و قوی تر کنیم. برای انتخاب همسر و تربیت فرزند باید به خدا توکل کنیم و از او یاری بطلبیم. از خدا بخواهیم به جای اینکه همسر و فرزندانمون مایه شرمساریمون بشن مایه روشنایی چشممون بشن و بهشون افتخار کنیم نه اینکه پنهانشون کنیم. از خدا بخواهیم که جزو بهترین پرهیزگاران قرار بده.