پاسخ به:آموزش تصویری لهجه مشهدی
سه شنبه 6 مرداد 1394 10:34 AM
صرف کردن فعل رفتن اینبار در زبان و گویش مشهدی
لهجه مشهدی
مشهدی یکی از لهجههای زبان فارسی به شمار میآید. نوع خالص آنکه خود مشهدیها با نام «زق» میشناسند، سرشار از واژههای اصیل و کهن فارسی است. این لهجه را در حقیقت عصارهای از فارسی دری میدانند و بسیاری از واژگان گمشده این زبان را میتوان در گفتار عامیانه مشهدیها جست. البته به واسطه اختلاط و ارتباط نزدیک مشهدیها با سایر اقوام، ردپایی از زبانها و گویشهای دیگر نظیر: ترکی، مغولی، افغانستانی، کردی، انگلیسی، هندی، روسی و فرانسوی را میتوان در آن دید. اما امروز آنان که از شهر دیگری به مشهد سفر میکنند، اثری کم رنگ از این لهجه را مشاهده میکنند. چیزی که شاید تنها به برخی محلات خاص این شهر محدود شود.
گویش مشهدی٬ بازمانده لهجه توس قدیم است. گویش پارسی دری معیار دارد و از آنجا که بزرگترین نامه دری «شاهنامه فردوسی توسی» به لهجه قدیم توس نوشته شده ، دارای ارزش زیادی است.
آشنایی با لهجه مشهدی
ضمایر:
من = مو
تو = تو
او = او
ما = ما
شما = شما
آنها = اونا
برخی از افعال به شکل دیگری تبدیل میشوند٬ به عنوان نمونه «شدن» به «رفتن» تبدیل میشود٬ مثال: امشب چه زیبا شدی = امشب چه زیبا رفتی.
(البته شیوهی تلفظ این فعل نیز متفاوت است٬ رفتن ( با فتح ر )= رفتن ( با کسر ر) )
«را» ی مفعولی به «ره» تبدیل میشو٬ مثال: هیچ کسی مثل من تو را دوست ندارد = هیچ کسی مثل مو تو ره دوست ندِره.
احوال پرسی:
سلام = سلام(selam)
خوب هستید؟ = خوبن؟(khooben)
حالتان خوب است؟ = حالتان خوبه؟(haltan khoobe)
چکار میکنید؟ = چه کار مکنن؟(che kar mokonen)
خوش میگذرد؟ = خوش مگذره؟(khosh megzare)
کلمات مشهدی
برخی کلمات و اصطلاحات مشهدی، به همراه معنی آنها را در زیر مشاهده میکنید:
• سَرکن = تراش
• لِمَشت = کثیف
• اَلِفش = چسبناکی در اثر شیرینی
• خِفتی = گردنبند
• چوری = النگو
• سِله به چُخت دِلنگونه = سبد به سقف آویزان است
• چُوله غِزَک = مترسک داخل جالیز
• توشله = تیله
• چُخت = سقف
• فَلَکه = میدان
• میلان = کوچه
• چُغُک = گنجشک
• کاغذباد = بادبادک
• یَره، یرهگِه = یارو
• ناسوس = تلمبهیِ دوچرخه
در زندگی بکوش. لباس صبر بر تن بپوش. با دانایان بجوش. عزت نفس را به هیچ قیمتی مفروش