آیا جوهر خودکار مانع وضو است؟

در وضو و غسل نباید چیزی مانع رسیدن آب به اعضا و پوست بدن گردد. لذا اگر سرمه صرفاً در داخل چشم کشیده شود، به صحّت وضو و غسل ضرر نمی رساند، اما اگر به اطراف چشم یا در محل ابرو کشیده شود، باید دید که آیا دارای جِرم و مانع برای رسیدن آب به اعضای وضو یا غسل، است یا خیر؟

در این مقاله به طرح چند پرسش و پاسخ در مورد وضو می پردازیم:

در وضو و غسل نباید چیزی مانع رسیدن آب به اعضا و پوست بدن گردد. لذا اگر سرمه صرفاً در داخل چشم کشیده شود، به صحّت وضو و غسل ضرر نمی رساند، اما اگر به اطراف چشم یا در محل ابرو کشیده شود، باید دید که آیا دارای جِرم و مانع برای رسیدن آب به اعضای وضو یا غسل، است یا خیر؟

حال با توجه به این که این مسئله از مسائل اختلافی بین فقهاء نمی باشد، نظر شما را به استفتایی در همین باره از محضر آیة الله بهجت ره جلب می نماییم:

«اگر سرمه، چرب باشد به گونه‌اى که عرفاً مانع حساب شود و خارج از چشم کشیده شده باشد نه داخل آن و نیز یقین داشته باشد که قبل از غسل وجود داشته، باید غسل را اعاده نماید». (بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج‌1، ص 232، نشر دفتر حضرت آیة الله بهجت ره)

جواب: هفت چیز است كه وضو را باطل می‌كند:

1. بول

2. غائط

3. باد معده و روده كه از مخرج غائط خارج شود.

4. خوابی كه به واسطه‌ی آن چشم نبیند و گوش نشنود.

5. چیزهایی كه عقل را از بین می‌برد مثل دیوانگی و مستی و بیهوشی.

6. استحاضه زنان

7. كاری كه برای آن باید غسل كرد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, م323)

چنانچه جوهر خودکار جرم داشته باشد مانع وضو است و باید برطرف شود. (امام خمینی، استفتائات، ج 1، ص 36) بنابراین نمی توان یک حکم برای همه خودکارها بیان کرد.

در هنگام وضو گرفتن باید محل مسح سر و پاها خشک باشد[1]و لذا اگر بقیه بدن، خیس و تر باشد اشکالی ندارد.

جواب: مسح پا را می‌توانید از نوك یكی از انگشتان تا مفصل ساق بكشید و لازم است محلی كه مسح كشیده می‌شود خشك باشد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع ج1, م252)

بعد از غسل جنابت مادامی که این غسل باطل نشده باشد (اگر چیزهایی که وضو را باطل می کند انجام نداده باشد یا دو باره جنب نشده باشد) نیاز نیست وضو بگیرد و با همان غسل جنابت می تواند نماز و کارهای دیگر را انجام دهد. (توضیح المسائل مراجع،ج1،ص221،مسأله346)

جواب: محدودیت واجبی ذكر نشده است لیكن مستحب است مقدار مصرف آب برای وضو یك مد (تقریباً 750 گرم) و برای غسل یك صاع (3 كیلو) باشد. البته باید از اسراف در مصرف آب خودداری نمود. (ر.ک عروه الوثقی, ج1)

جواب: در قسمت جلو سر (فرق باز شود) مسح باید انجام شود و لازم نیست حتماً مقابل بینی باشد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م251)

جواب: اگر دیگری دست و صورت او را شتسشو دهد وضو باطل است. اما اگر دیگری آب می‌ریزد و خود شخص شستشو می‌دهد اشكال ندارد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, ص185, شرط یازدهم)

جواب: خشك كردن دست‌ها و صورت لازم نیست و چنانچه آب وضو بر رطوبت صورت و دست غلبه كند كفایت می‌كند. .(ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره), ج1, س37 و38)

جواب: اگر یك مشت آب را هم به قصد وضو و برای شستن بریزد اشكالی ندارد. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره), ج1, س34, س33)