زمينه و هدف: فاصله گذاري بين حاملگي از عوامل موثر در زايمان سالم مادران است. تشخيص عوامل موثر در رفتار و عملکرد جامعه در سياست هاي آتي تاثير گذارند، لذا تعيين آگاهي، نگرش و عملکرد زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتي شهر گرگان از روش هاي جلوگيري از بارداري طراحي شد. روش بررسي: اين بررسي توصيفي - تحليلي بر روي 275 نفر زن متاهل به شيوه نمونه گيري غير تصادفي آسان و در شش مرکز بهداشتي درماني شهر گرگان انجام شد. اطلاعات توسط محقق و همکاران وي از طريق پرسشنامه محقق ساخته در چهار بخش دموگرافيک، آگاهي، نگرش و نحوه عملکرد از روش هاي ضد بارداري جمع آوري گرديد. پايايي ابزار (a=0.8) مورد تاييد قرار گرفت. داده ها توسط نرم افزارSPSS و با آزمون هاي آماري توصيفي و همبستگي و کاي دو مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: روش پيشگيري، در 36.36درصد موارد طبيعي و 20.72درصد کاندوم بوده است. بين آگاهي افراد و وضعيت شغلي (P=0.011) و ميزان تحصيلات (P<0.05)، عملکرد افراد با ميزان تحصيلات آنان (P<0.000) و نگرش افراد و وضعيت اشتغال آنها نيز رابطه معني داري (P=0.012) وجود داشت. نتيجه گيري: بالا بودن سطح سواد از پارامترهاي موثر در ارتقاي سطح بهداشت است. محور اصلي در برنامه تنظيم خانواده بايد تاکيد بر افزايش سطح تحصيلات باشد. افزايش آگاهي و تغيير نگرش و توانمندسازي زنان، زمينه را براي استفاده از روش هاي مطمئن پيشگيري و تغيير هر گونه رفتار باروري فراهم مي نمايد.
