مقالات سلامت و بهداشت

زمينه و هدف: مصرف دخانيات بعنوان يکي از عوامل افزايش دهنده بار کلي بيماري ها مطرح مي باشد که سالانه باعث مرگ 4 ميليون نفر در جهان مي شود. هدف اين مطالعه دسته بندي دانشجويان سيگاري بر اساس مدل فراتئوري و تحليل رابط بين متغيرهاي مورد بررسي بر اساس سازه هاي اين مدل، در بين دانشجويان پسر دانشگاه علوم پزشکي و دانشگاه اصفهان در سال تحصيلي 89 - 1388 بود.
روش کار: نوع مطالعه توصيفي تحليلي و روش نمونه گيري، افراد در دسترس بود. ابزار گردآوري داده ها، پرسشنامه فرم کوتاه سيگار کشيدن بر اساس سازه هاي مدل فراتئوري بود. آناليز داده ها با استفاده از آزمون آناليز واريانس انجام قرار گرفت.
يافته ها: 131 نفر (%66.2) در مرحله پيش تفکر، 30 نفر (%15.2) در مرحله تفکر، 26 نفر (%13.1) در مرحله آمادگي، 8 نفر (%4) در مرحله عمل و 3 نفر (%1.5) در مرحله نگهداري بودند. با عبور از مرحله پيش تفکر به مرحله نگهداري، ميزان خودکارآمدي افراد افزايش و ميزان وسوسه سيگار کشيدن کاهش يافت.(p<0.05)  با عبور از مرحله پيش تفکر به سمت مرحله نگهداري، فوائد مصرف سيگار اگرچه کاهش نشان داد، اما اين کاهش معني دار نبود (p>0.05). اما مضرات مصرف سيگار از مرحله پيش تفکر تا مرحله نگهداري، افزايش نشان داد (p<0.05). همچنين در طي عبور از مراحل، افراد بيشتر از فرآيندهاي رفتاري و کمتر از فرآيندهاي شناختي استفاده کرده اند.
نتيجه گيري: اکثر دانشجويان در مرحله پيش تفکر قرار دارند و مداخلات لازم جهت ترغيب آنان به ترک سيگار با استفاده از سازه هاي مدل فراتئوري ضروري است. افزايش خودکارآمدي و تاکيد بر مضرات مصرف سيگار، باعث حرکت به سوي مراحل آخر و ترک مصرف سيگار مي شود.