مقالات سلامت و بهداشت

زمينه و هدف: حفظ و ارتقاي سلامت و حذف اثر مخرب برخي از تعيين کننده هاي اجتماعي موثر بر سلامتکه قدرتمندترين عوامل موثر بر سلامت شرايط اجتماعي هستند که مردم در آن زندگي و کار مي کنند، مسووليتي فردي، کشوري و حتي بين المللي است که تلاش مشترک کليه سطوح جامعه يعني افراد و سازمان ها را مي طلبد. هدف از اين مطالعه شناسايي تعيين کننده هاي اجتماعي سلامت و سازمان هايي تاثير گذار بر اين عوامل مي باشد.
روش کار: اين مطالعه يک مطالعه اصيل مي باشد که براي جمع آوري اطلاعات از روش هاي کيفي استفاده شده است. به اين منظور پژوهشگر براي جمع آوري اطلاعات با کليد واژه «تعيين کننده اجتماعي سلامت» پايگاه هاي داده فارسي و با کليد واژه «Social Determinant of Health»، سايت WHO و پايگاه داده Pub med را جستجو نمود. براي شناسايي سازمانهاي مرتبط، با استفاده از تکنيک دلفي در دو مرحله از متخصصين سلامت و مسوولين سازمان ها نظرخواهي گرديد.
يافته ها: بر اساس يافته هاي مطالعه 25 مورد از تعيين کننده هاي اجتماعي سلامت شناسايي شدند که به ترتيب عوامل زير مي باشند: آموزش، کار و محيط کاري، غذا و کشاورزي، درآمد و فقر، مسکن، ارايه خدمات سلامت، وضعيت دموگرافيکي، آب سالم و فاضلاب، محيط، فرهنگ و سبک زندگي، شبکه حمايت اجتماعي، حمل و نقل، انزوا و محروميت اجتماعي، اقتصاد و تجارت، رفتارهاي سلامت، دولت و شهرنشيني، خدمات اجتماعي، اختلاف اجتماعي، عدالت، تکنولوژي و ارتباطات، حاشيه نشيني و وضعيت ساکنان بومي، خشونت، جرم و جنايت، زيرساخت هاي فيزيکي، صنعت. همچنين مشخص گرديد استانداري، دانشگاه علوم پزشکي، سازمان صدا و سيما، ادارات کل آموزش و پرورش، تامين اجتماعي، حفاظت محيط زيست، جهاد کشاورزي، بازرگاني، آب و فاضلاب، تربيت بدني، کميته امداد، صنايع و معادن، راه و ترابري، مسکن، بهزيستي، فرماندهي نيروي انتظامي و شوراي نظام پزشکي بيشترين تاثير را بر روي سطح سلامت دارند.
نتيجه گيري: اقدام بر روي تعيين کننده هاي اجتماعي سلامت، بايد کل دولت، جامعه مدني و جوامع محلي، تجارت و مجامع جهاني را درگير کند. همانطور که مشخص است نظام سلامت نقش حياتي در تغييرات دارد و مي تواند حامي رويکرد تعيين کننده هاي اجتماعي سلامت در تمامي سطوح جامعه باشند و اينکه مي تواند ساير ارگان ها را در ايجاد سياست هايي که عدالت در سلامت را ارتقا مي دهند، هدايت کند.