سفر به پهناورترین استان ایران به میزبانی امام رضا(ع)
یک شنبه 9 فروردین 1394 9:30 PM
گروه گردشگری؛ بازارخبر _ استان خراسان رضوی یکی از استانهای خراسان در شمال شرقی ایران و به مرکزیت مشهد است. این استان از نظر مساحت چهارمین استان بزرگ کشور است. خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله ها و دولت های بسیاری در قلمرو خود بوده است، از این رو جاذبههای تاریخی بسیاری دارد.
استان خراسان رضوی، قسمت نسبتا کوچکی از خراسان تاریخی است. سرزمینی که در گذشته نواحی بسیار گسترده ای را در بر میگرفته و قلمرویی یکپارچه داشته است. اما امروزه بخشی از آن شامل سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و قسمت هایی از استانهای دیگر، در کشور ایران واقع است و بخشهای بزرگتری از آن در کشور افغانستان و جمهوریهای شمال و شمال شرق ایران قرار دارد.خراسان بزرگ تاریخی، یکی از کانونهای شکل گیری تمدن بشری بوده و چه در دورانهای کهن و پیش از اسلام و چه در دوران تمدن اسلامی، مردمانی هوشمند و سختکوش در آن میزیسته اند که در پیدایش و گسترش دانش و فرهنگ و پدید آوردن عناصر تمدنی نقش بسزایی ایفا کرده اند.
استان خراسان رضوی با در بر گفتن 7 درصد از خاک کشور ایران، 127432 کیلومتر مربع وسعت دارد و در میان 33 تا 37 درجه عرض شمالی و 56 تا 61 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده است. به موجب سرشماری سال 1385 جمعیت این استان 5.593.079 نفر برآورد شده که حدود 8 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل میدهد.
خراسان رضوی از تنوع اقلیمی برخوردار است، اما روی هم رفته جزء مناطق نیمه خشک به شمار میرود. با این وجود نزولات آسمانی در این منطقه در حدی است که آب برای مصارف شهری و صنعتی و کشاورزی را تامین میکند.
منابع آب سطحی خراسان رضوی، به صورت چشمه سارها، چند رودخانهی آب شیرین دائمی و رودخانههای فصلی است و منابع آبهای زیرزمینی، تعداد پرشمار قنات و چاههای عمیق و نیمه عمیق را تغذیه میکند.
در این منطقه چند رشته کوه وجود دارد که دو رشته کوه هزارمسجد و بینالود از دیگر کوهستانها مرتفعتر و پر امتدادتر است. بلندترین قله در رشته کوه بینالود واقع است و 3150 متر ارتفاع دارد. در کوهستانهای خراسان رضوی، غارهای متعددی شناسایی شده اند که دیدن آنها برای کوهنوردان و غارشناسان بسیار جالب و جذاب است.
استان خراسان رضوی در شمال شرقی کشور بین 56 درجه و 19 دقیقه تا 61 درجه و 16 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 52 دقیقه تا 37 درجه و 42 دقیقه عرض جغرافیایی شمالی قرار گرفته که از شمال به کشورترکمنستان ، از شرق به افغانستان ، از غرب وشمال غربی به استانهای خراسان شمالی ، سمنان ویزدوازجنوب وجنوب غربی به استانهای خراسان جنوبی ویزد محدود است
خراسان رضوی به سبب وسعت زیاد ازنظر شرایط طبیعی بسیار متنوع و هر یک از نواحی مختلف آن دارای ویژگیهای خاصی است .این استان از شمال و شمال شرق به طول تقریبی 6/531 کیلومتر دارای مرز مشترک باکشورترکمنستان وازشرق به طول حدود 302کیلومتر مرز مشترک باکشورافغانستان دارد ارتفاعات استان رامی توان به ارتفاعات شمالی و جنوبی تفکیک کرد . ارتفاعات شمال خراسان عموما شرقی – غربی هستند حال آنکه ارتفاعات جنوب استان ،امتداد شمالی – جنوبی دارند .
بلندترین نقطه استان قله بینالوددر 3615متری و پستترین نقطه استان در دشت سرخس با ارتفاع 299متر از سطح دریاواقع شده است.
این استان از نظر بارندگی و رطوبت دارای بارندگی نسبی و متوسط میباشد.در سال 1389شهرستان قوچان با296میلی متر بالاترین میزان بارندگی سالیانه و گناباد با 71میلی متر کمترین میزان بارندگی سالیانه رادربین مراکز شهرستانهای دارای ایستگاه هواشناسی دارابوده است.
واژه خراسان گویا بازمانده گونه کهن واژه «خاور» و متشکل از دو جز «خور» به معنای خورشید و « آسان» به معنی آمدن است یعنی جایی که خورشید از آن بر میآید. پسوند رضوی آن به سبب وجود بارگاه مقدس حضرت رضا(ع) در این استان، به این منطقه داده شده است. خراسان جزو ساتراپی پهناور پرثوه بوده است. این ایالت پهناور، که سرانجام قرارگاه و کشور نیرومند اشکانیان شد، درآغاز تاریخ ایران باستان، مادها را به سوی خود کشانید.
یکی از شهرهای این استان مشهد است. مشهد واژه مختصر مشهد الرضا و به معنی محل و مکان شهادت و نام شهری است که به مرکزیت مدفن امام رضا (ع) در سناباد شکل گرفته است.
در آغاز قرن سوم در قسمتی از قدیمیترین بخش مشهد کنونی، در قریه ای به نام سناباد واقع در حاشیه نوغان از ولایت توس، کاخ حمید بن قحطبه ( والی سابق خراسان ) در وسط باغی بزرگ و سرسبز واقع شده بود که در آن زمان به دلیل وجود مدفن هارون الرشید، خلیفه عباسی، به بقعه هارونیه شهرت داشت.
درسال 203 هـ.ق. پیکر مطهر امام رضا (ع) در همان بقعه به خاک سپرده شد و این مکان مشهد الرضا نام گرفت.
مشهد در دو قرن اول پیدایش چندان شناخته شده نبود، اما به عنوان مکانی مذهبی مورد احترام بود. در دوران امارت امیر عبدالرزاق توسی از حکمرانان سامانی و سوری بن معتز، در جهت آبادانی مشهد اقداماتی به عمل آمد. در قرن پنجم نیز به توسعه و تجهیز حرم امام توجه شد و در قرنهای بعد به تدریج مشهد الرضا به صورت شهرکی مذهبی در آمد. با تهاجم ترکمانان در 499 ق. برج و باروی مشهد تخریب شد. اما به بنای حرم آسیبی نرسید و پس از غائله 510 ق . که عده زیادی در مشهد به قتل رسیدند و خرابی مختصری ایجاد شد، عضدالدین فرامرز علی حاکم وقت مشهد، حصار جدیدی به دور مشهد الرضا احداث کرد و در عهد سلجوقیان نیز با اقدامات عمرانی ابوطاهر قمی بیش از پیش بر جمعیت و رونق مشهد افزوده شد. از این زمان تا مدتی مشهد از تهاجم و تخریب به دور ماند و در حملات ویرانگر ترکمانان به توس در 548 ق. به این شهر آسیبی نرسید. درعهد خوارزمشاهیان نیز مشهد مورد توجه امرا و حکام بود.
مراکز تفریحی ، گردشگری و جاذبه های طبیعی زیادی در استان خراسان رضوی وجود دارد که هر ساله میلونها نفر از مردم استان ، زایران امام رضا (ع) و گردشگران از این مکانها استفاده و گاه در آن اطراق می کنند . ییلاقهای این استان نیز همیشه مورد توجه بوده است که در اینجا به اختصار این مراکز معرفی می شوند :
مشهد
1- پارک ملت (در میدان آزادی – ابتدای بلوار وکیل آباد )2- پارک کوهسنگی ( جنوبغربی مشهد و انتهای خیابان دکتر علی شریعتی )3- کوهستان پارک شادی (مجاور پارک وکیل آباد –انتهای بلوار وکیل آباد )4- پارک وکیل آباد (5کیلومتری غرب مشهد )5-طرقبه(16 کبلومتری شمال غربی مشهد )6- بند گلستان (4 کیلومتر ی طرقبه) 7- حصار و مایانات (ادامه راه روستای گلستان ) 8- زشک(50 کیلومتری غرب مشهد از دو راهی وکیل آباد ) 9-کنگ(جنوب رشته کوه بینالود و در فاصله 22 کیلومتری جنوبغربی طرقبه )10-نقندر ( منطقه کوهستانی و بفاصله 11 کیلومتری غرب طرقبه ) 11- شاندیز (38 کیلومتری شمال غربی مشهد همراه با امکانات پیست اسکی ) 12- جاغرق( 21 کیلومتری شمالغربی مشهدو 5کیلومتری جنوب غربی طرقبه) 13- چشمه گیلاس(50 کیلومتری شمال باختری مشهد و 21 کیلومتر یشمال غربی آرامگاه فردوسی ) 14- اخلمد( مسیر جاده مشهد –قوچان و به فاله 84کیلومتری مشهد و فاصله جاده فرعی آن تا جاده آسیایی16 کیلومتر می باشد .)15- غارمغان(30 کیلومتری جنوب شهر مشهد) 16- چشمه سبز( 60 کیلومتری شمالغربی مشهد –کوههای بینالود ) 17-رودخانه و سد کارده ( 20 کیلومتری جاده مشهد –کلات )
نیشابور
بوژان (20 کیلومتری شمال شرق نیشابور)2- کوههای بینالوددارای چندین استگاه کوهنوردی
سبزوار
باغجر(20 کیلومتری جاده قدیم نیشابور ) 2- رودخانه ششتمد(کیلومتر 35 جاده قدیم ششتمد )3- بید (کیلومتر 30 جاده اسفراین ) 4- شملق (کیلومتر 60 جاده تهران)
تربت حیدریه
آبشار رود معجنو باغات جنگلی حصار (54کیلومتری شمالغربی تربت حیدریه )2- باغات جنگلی قلعه جوق(54کیلومتری شمالغربی تربت حیدریه)3-باغات جنگلی کامه اولیا و سفلی(شمال تربت حیدریه 25تا30کیلومتری شهر
تربت جام و تایباد
پارک جنگلی تربت جام (بطرف شهرک باخرزکیلومتر3)2- روستای بزد (20 کیلومتری شمال عربی تربت جام دو بنای مسجد نور و مسجد جامع میر غیاث الدین)3- بند پل بند (کیلومتر 46 تربت جام شهرک باخرز)4- روستای مصفای قلعه نوی علیا و سفلی (مسیر جاده تایباد )5- درزنه (50 کیلومتر یتربت جام به باخرز)
گناباد
منطقه کوهستانی کاخک و آبشار کاخک(25کیلومتری جنوب گناباد )2- موزه گناباد –مسجد جامعتاریخی و مدرسه نجومیه (2کیلومتری جنوب گناباد )3- درب صوفر (50 کیلومتری جنوب گناباد)4- غار سیمرغ(40 کیلومتری شرق گناباد )5- خانقاه بیدخت (6کیلومتری شرق گناباد )6- کمر زیارت (6کیلومتری شمال گناباد)
کاشمر
باغ مزار (خیابان فاطمیه میدان باغ مزار )
درگز
پارک جنگل یتندوره 2- پارک جنگلی شهر3- آب گرم الله اکبر (20 کیلومتری جاده قدیم درگز –قوچان )4- مرتع و کوه قرخ قیز((چهل دختر)) (5کیلومتری جاده قدیم درگز به قوچان )5- مرتع وتپه ماهورهای شیلیگان دره(مجاور لطف آباد) 6-ییلاق کوههای هزار مسجد (لاین نو)
خواف
بند سلامی (30 کلومتری شمال شهر )2- خواجه ار (10 کیلومتری جنوب شهر در دامنه کوه )
سرخس
جنگل جهانبانی (5کیلومتر)2- لقمان ادهم (2کیلومتر)3- دریاچه بزنگان و زیارتگاه کل بی بی (70 کیلومتری جاده مشهد )
فریمان
آب گرم شاهان گرماب (35 کیلومتری جاده مشهد )
گفتم که خدا مرا مرادی بفرست ، طوفان زده ام راه نجاتی بفرست ، فرمود که با زمزمه ی یا مهدی ، نذر گل نرگس صلواتی بفرست