مقالات بهداشت و ایمنی کار

مقدمه: کارگران شاغل در صنايع ساختماني از جمله کارگران معادن زيرزميني و حفر تونل هاي شهري مانند مترو، به اقتضاي شغلي در معرض خطر ابتلا به بيماري سيليکوزيس قرار دارند. اين بيماري سخت و زيان آور درنتيجه استنشاق گرد و غبار حاوي سيليس آزاد ايجاد مي گردد. از جمله عوامل موثر بر ابتلا کارگران ساختماني به اين بيماري مقدار سيليس آزاد در گرد و غبار مي باشد. بر اين اساس، در جهت تعيين حدود مجاز مواجهه شغلي گرد و غبار قابل استنشاق حاوي سيليس، تعيين درصد سيليس آزاد گرد و غبار قابل استنشاق ضروري است. هدف از اين مطالعه توصيفي - تحليلي مقطعي، تعيين ميزان غلظت سيليس آزاد و گرد و غبار کل در فرايندهاي مختلف احداث تونل متروي تهران خط يک ايستگاه قيطريه است.
روش کار: در اين پژوهش، ميزان سيليس آزاد و گرد و غبار کل هواي داخل تونل در حال احداث اندازگيري شد. نمونه برداري از گرد و غبار قابل استنشاق و کل، با استفاده از پمپ نمونه بردار و سيکلون انجام گرفت. تعيين مقدار گرد و غبار کل به روش وزن سنجي و تعيين مقدار سيليس آزاد بر اساس روش 7601 NIOSH انجام گرفت.
يافته ها: نتايج نشان داد که فرايندهاي حفاري و سيمان زني، به ترتيب از بيش ترين 37.63±0.76) ميلي گرم بر مترمکعب( و کم ترين (9.88±0.80 ميلي گرم بر مترمکعب( ميزان تراکم گرد و غبار کل برخوردار مي باشد. بيشترين ميزان تراکم سيليس آزاد گرد و غبار قابل استنشاق در فرايند حفاري 0.407±0.006 ميلي گرم بر مترمکعب و کم ترين ميزان تراکم سيليس آزاد گرد و غبار قابل استنشاق در فرايند آرماتوربندي برابر با 0.110±0.008 ميلي گرم بر مترمکعب مشاهده شد. در اين راستا، بيش ترين و کم ترين ميزان تراکم سيليس آزاد در گرد و غبار کل نيز به ترتيب مربوط به فرايندهاي حفاري (2.46±0.39 ميلي گرم بر مترمکعب) و تخليه (1.60±0.37 ميلي گرم بر مترمکعب) بود.
نتيجه گيري: با مقايسه ميانگين وزني زماني گرد و غبار قابل استنشاق در فرايندهاي مختلف احداث تونل با حدود مواجهه شغلي محاسبه شده بر اساس ميزان سيليس آزاد، اختلاف معني داري مشاهده شد. بر اين اساس، ميزان تراکم گرد و غبار در تونل متروي تهران بالاتر از حدود مجاز مواجهه شغلي مي باشد.