آيا شما هم جزء افراد فراموشکار هستيد؟ آيا مي توانـيـد   نام عناصر درس شيمي را بياد آويد؟و يا اينک بدليل آن است که حافظه بصورتي انتخابي عمل ميکـنـد. برخي از مسائل را بدليل اهميت بيشتر آسانـتـر از بـقـيـه  به ذهن مي سپاريم. اما مغز قابليت بخـاطـر سپـردن هـر  موضوعي را داشته و فقط به کمي تمرين و ممارست نياز   دارد.در ادامه مقاله با روشهاي بهبود حافظه آشنا خواهيد شد.

مسئله

بجاي پرداختن و وارد شدن به مطالب پيچيده روانشناسي در زمينه حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، بيايد فقط قرار بگذاريم ديگر مسائلي که نبايد فراموش مـي کرديـم را از قـلـم نيندازيم.

براي مثال هر کسي، شايد بجز معلم شيميتان، شما را به خاطر بياد نياوردن فرمول يک ماده خاص خواهد بخشيد. با اين حال ممکن است بخصوص هنگامي که در تخت خواب خود مچاله شده ايد بدليل بخاطر نياوردن تلفن نامزد خود کلافه و پريشان شويد. در زير مواردي را که بايد سعي در بذهن سپردن آنها نماييد، آورده شده است:

اسامي
شماره هاي تلفن
قيافه ها
کارها
قرارهاي ملاقات
تاريخهاي تولد
گفتگوها
حقايق ( يا اکاذيب )
بياد نياوردن موارد فوق عمدتا نتيجه مبذول نداشتن توجه کافي مي بـاشد. اگـر بـرايـتان مهم بود هيچگاه فراموش نمي کرديد. ( اين جمله اي است که مـعمـولا نـامـزدم بـه مـن ميگويد ) دفعه بعد کمي بيشتر سعي و دقت کرده و ببينيد تا چه اندازه بيشتر موفق تـر خواهيد شد. همچنين مخشص کنيد که کدام حافظه را دارا ميباشيد: بصري يا سمعي. وقت پاسخ اين سؤال معلوم گرديد در موقيتي بهتر براي بهبود حافظه خود قرار خواهـيـد گرفت.

راه حل

در اين قسمـت نـکاتـي مهم جهت بهبود مهارتهاي به ذهن سپردن مسائل خاطر نشان شده است.

فعال باشيد                                                                                                  

اين در مورد هر چيزي بايد اعمال شود، هنگاميکه در حال شنيدن، تفکر و مصالعه کـردن هستيد. سعي کنيد از مطالبي که فرد ديگري به شما گفته، نکتـه برداري نـمـايـيـد. اگـر بيحال و غير فعال باشيد، مغزتان دچار کندي و تعلل خواهد گرديد و اگر بـراي فـعـال بـودن تلاش کنيد، ذهنتان آنچه که در حال بين شدن است را ثبت نموده و راحت تر مي توانيد آرا بخاطر بسپاريد.

تمرکز کنيد                                                                                                   

به جزئيات دقت نماييد. در طول روز چيزهاي بسيار زيادي را مي شنويـم اما تنها آنهايي را بياد مي آوريم که برايمان اهميت داشته اند.  مسائل مورد اهمـيت خـود را گـستـرش و بسط دهيد تا بيشتر بتوانيد آنها را به ذهن بسپاريد. يک روش خوب اين است که همه چيز را حياتي فرض کنيد. وانمود کنـيـد کـه يـک کـارآگـاه جنـايـي هستيد و هر آنچه که در پيرامون شما در حال اتفاق افتادن است، حائز اهميت مي باشد.

ايجاد پيوستگي نماييد                                                                                  

بين آنچه که ميخواهيد بياد بسپاريد و آنچه کـه قـبلا در ذهن داريد ارتباط به وجود آوريـد. اين ارتباط ميتواند يک رنگ، يک عدد يا يک کلمه هم قافـيـه بـاشـد. براي بـخـاطر داشـتن ليـستـي از چيزهاي مختلف، تصاويري که هم قافيه با اعداد مي بـاشـنـد را بـراي خــود مجسم نماييد. براي مثال يک با "دک" هم قافيه است پس ميتوانيد در ذهن خود اولـيـن قلم ليست را با دک ضبط مجسم و مربوط کنيد. بهمين ترتيب بـراي عـدد دو کـه با "مـو"  (درخت انگور) هم قافيه است انجام دهيد. همچنين ميتوانيد از کلمات مخفف، و ترکيب اسامي و يا متصل نمودن اول حروف کلمات ( مانند حروف ابجد ) استفاده کنيد.

تکرار نماييد                                                                                                  

روش تنبيه معلم مدرستان را بياد داريد؟ هرگاه فردي دچار خطايي مي شـد، مـجبورش ميگرد چندين و چند بار مطلبي را بنويسد. تکرار به ما براي به ذهن سپردن مـوضـوعـات کمک کرده و باعث حک شدن افکار در مغزمان ميگردد. هرگاه فردي را ملاقات مي کـنـيـد، شروع به تکرار اسم او ذهن خود نماييد. وقتي کسي شماره تلفنش را بشمـا ميـدهـد، چندين بار آنرا روي کاغذ نوشته و با صداي بلند تکرار کنيد. اگر مي خـواهـيـد مـطلبي را حفظ کنيد کافي است آنرا چندين بار روي تکه اي کاغذ بنويسيد.

 اسامي را بهم ربط دهيد                                                                               وقتي با کسي که با او قبلا آشنا شده ايد اما اکنون اسمـش را بياد نمي آوريـد، برخـورد ميکنيد، دچار آشفتگي و کلافگي مي شويـد. مشکل را مـي تـوانـيد با مرتبط نمودن آن اشخاص با کسي کـه بـه آنـهـا شباهت دارد و يا بـا واژه اي که با يـکـي از خـصـوصـيــات شخصيتي آنها  نـزديـک است، حـل نمـاييد. با اسامي آنها بازي کنيد ( رضا خوش تيپ، شيرين عسل ) و يک تصوير خيالي از آنها در ذهن خود مجسم نماييـد. بـراي بيـاد آوردن اسم فردي مي تـوانـيد حروف الفبا را از ابتدا بازگو نموده تا اينکه به حرف ابتداي اسم او برسيد. احتما در اين هنگام کل اسم را بخاطر خواهيد آورد.

تصويري با مفهوم ايجاد کنيد                                                                         از هرآنچه که ميخواهيد بخاطر بسپاريد، تصويري خيالي در ذهن ايجاد نماييد. موضوعي را در ذهن خود تصور نماييد تا بتوانيد همه چيز را بـصـورتي واضح مشاهده کنيد. سپس هنگاميکه چيزي را فراموش کرده ايد، اين تصوير را مجسم کنيد تا مـغـز شـمـا اطـلاعـات از دست رفته را بازيابي نمايد.

رهنمودهاي همه منظوره

عمل کردن به اين نکات باعث ميشود دهني خلاقتر نسبت به گذشته داشته باشيد.

از اطلاعات لذت ببريد                                                                                    

ما هميشه موضوعاتي را در خاطرمان نگاه ميداريم که به آنها علاقمنـد هستـيـم. اگـر از رياضيات متنفر باشيد، حـفـظ کـردن فـرمـول ها و تـئوريهاي پيچيده برايتان بسيار سخت خواهد بود. اما اگر يک فرضيه رياضي را به صـورت کامـل مطـالـعـه نـمـوده و بـا مـصـائب و سختي هاي فردي که آن فرضيه را مطرح و عمر خود را براي اثـبـات آن صـرف کـرده آشـنا شويد، به مـوضوع عـلاقمند شده و بـخـاط سپـردن آن بـي دردسر و آسان خواهد گرديد. همـيـن مـطلب در مـورد مـسائـل ديـگر نـيـز صادق است. دليلي وجود دارد که بياد آوردن شماره تلفن رستوران مورد علاقه تان آسانتر است از شماره تلفن مطب دنـدان پزشـک شما است.

وقت بگذاريد                                                                                                 

حافظه بصـورت لحضه اي و آني عمل نميـکند. براي حضم و درک اطلاعات بايد وقت کافي صرف نماييد. البته بخاطر سپردن بـعضي چيزها سريعتر از بعضي ديگر انجام ميگيرد، اما هيچگاه خودتان را به دليـل کنـد بودن سرزنش نکنيد. وقتي سعي در حفـظ کردن چيزي داريد، سطح انرژي خود را بالا نگاه داشته و بصورتي مؤثر تمرکز نماييد.

آرامش داشته باشيد                                                                                    

فشار رواني براي برخي از افراد مفيد است اما اغلب ما وقتيـکه رها از تنشها ميباشيم، بهتر عمل مي کـنـيم. نفسي عميق کشـيده و آرامـش خـود را حفظ کنيد. تمدد اعصاب باعث بالا رفتن سطح آگاهي و قابليت بخاطر سپاري در شما مي گردد.

گزينشي عمل نماييد                                                                                    

اين امکان وجود ندارد که يک فرد همه مسائل پيرامون خود را به ذهن بسپارد. شما بايد انتخاب گر باشيد؛ آنچه را که مايل به نگهداريش در حافظه هستيد بگزيـده و مـابـقـي را فراموش کنيد. مغز شما همانند يک کشوي فايل ميماند. بنابراين پرونده هاي غيرضروري را دور انداخته و فضا را براي نگهداري چيزهاي مهم تر آزاد بگذاريد.

به سلامتي خود اهميت دهيد                                                                       

مغز بصورتي صميمانه به بدن متصل است. هر روز تمرين کنيد تا فشار خوني متــعادل و ششهايي سلامت داشته باشيد. از رژيم غذايي مناسب استفاده کنيد تا مواد غذايـي و ويتامينهاي مورد نياز بدنتان تامين گردند. خوردن مشروبات الکلي و استعمال دخانيات باعث کاهش خلاقيت ذهن ميشود.


حافظه برتر

همگي اين نکات روشهايي براي تمرکز و دقت نمودن بيشتر بـمسـائل پيرامون ميباشد. به آنچه که ميـخواهيد بخاطر بسپاريد اهميت داده و در اين راه سعي و تلاشي حقيقي مبذول داريد.هرچقدر بيشتر مهارتهاي نوظهور خود را پروش داده و فعالتر باشيد، حافظه پوياتر و قوي تري خواهيد يافت.