جت‌های جنگنده‌ی نسل ۶ در راه هستند

آلمان‌ها در روز‌های پایانی جنگ جهانی دوم، موفق شدند اولین نمونه از جت جنگنده‌ی خود و تاریخ هوانوردی را با عنوان مسرشمیت ME-262 بصورت عملیاتی در ماموریت‌ها مورد استفاده قرار دهند، اما این جنگنده نیز نتوانست سرنوشت جنگ را تغییر دهد. پس از آنکه آلمان توسط سه ارتش آمریکا، انگلستان و شوروی از سه جهت مورد حمله قرار گرفت، هر یک از طرفین غنایم جنگی خوبی را برای خود جمع‌آوری کردند که روش ساخت موتور جت و استفاده از آن در جنگنده‌ها نیز از جمله‌ی همین غنایم جنگی پراهمیت بود.

نکته‌ی جالب توجه در مورد جت‌های جنگنده‌، عدم اطلاع دو طرف از دست یافتن بلوک شرق و غرب به فناوری ساخت جت‌های جنگنده بود. این موضوع زمانی مشخص شد که آمریکا و شوروی در جنگ دو کره، برای نمایش قدرت، جت‌های جنگنده‌ی خود را در آسمان شبه جزیره‌ی کره به پرواز درآوردند. از روز تولد مسرشمیت ME-262 که هم‌اکنون در موزه‌ی ملی آلمان قرار دارد، پنج نسل از جت‌های جنگنده تولید شده‌اند. هر نسل با پیشرفت‌ها و بهبود‌هایی نسبت به نسل گذشته طراحی و تولید شده است. نیروی هوایی آمریکا در سال‌های پیش‌رو ناوگان خود را به جت‌های نسل پنجمی F-35 تجهیز خواهد کرد. با توجه به اینکه جت‌هایی نظیر F-16 متعلق به نسل چهارم بودند و رفته‌رفته زمان بازنشستگی این جت‌ها نیز فرا می‌رسد، پنتاگون با نگاهی به آینده در پی آغاز طراحی و تولید نسل ۶ جت‌های جنگنده است.

 عمر هر نسل از هواپیماهای جنگنده می‌تواند چندین دهه به طول بیانجامد. برای مثال می‌توان به F-35 اشاره کرد که طراحی و توسعه‌ی آن از سال ۱۹۹۷ میلادی آغاز شده و انتظار می‌رود این هوایپما از سال ۲۰۱۹ میلادی وارد ناوگان هوایی آمریکا شود. در مقایسه با انسان‌ها، هر نسل از جت‌های جنگنده عمر بسیار کوتاه‌تری دارد. F-18 که یکی از بهترین هواپیماهای تولید شده توسط صنایع هوایی آمریکا است، از سال ۱۹۷۰ میلادی وارد فاز طراحی و تولید شده است. این جت مسیری ده ساله را برای تبدیل شدن از یک ایده به یک جت جنگنده‌ی تمام عیار طی کرده و در سال ۱۹۸۰ میلادی وارد ناوگان هوایی آمریکا شده است. پنتاگون در نظر دارد تا در ادامه‌ی نسل پنجم جت‌های جنگنده، نسل ششم  را از سال ۲۰۳۰ میلادی وارد خدمت کند.

دارپا نیز در حال برنامه‌ریزی برای مشارکت در تعیین آینده‌ی جت‌های نسل ۶ است. آژانس تحقیقاتی پنتاگون درنظر دارد پهپادها را نیز وارد خانواده‌ی جت‌های نسل ششم بکند. هدف از اینکار انجام وظیفه‌ی پهپاد‌های پرقدرت در کنار جت‌هایی است که توسط انسان‌ها هدایت می‌شوند. پنتاگون اعلام کرده که اصلی‌ترین فاکتور برای تولید جت‌های نسل ۶، دست یافتن به فناوری است که بتوان با استفاده از آن ارتباط بهتری را بین انواع هواپیماها و پهپادها ایجاد کرد. دارپا اعلام کرده که قابلیت‌هایی نظیر رادارگریزی یا موتورهای جت وکتور تراست، الویت نسل ۶ نیست، بلکه ایجاد سیستمی که جنگنده‌ها بتوانند بصورت مشترک با هم کارکنند، معیار اصلی برای این نسل است.

یکی از مواردی که نقش پررنگی در نسل جدید جت‌های جنگنده بر عهده خواهد داشت، هوش مصنوعی است. یقینا در نسل آتی هواپیماهای جنگنده شاهد حضور پررنگ هوش مصنوعی برای هماهنگ کردن و کنترل پرواز گروهی جت‌ها خواهیم بود.

البته در حال حاضر آمریکا در زمینه‌ی ساخت و طراحی نسل‌های آتی جت‌های جنگنده رقیبی را برای خود نمی‌بیند. در سال‌های نه‌چندان دور و در زمان وجود شوروی، دو طرف سعی داشتند تا برای نمایش قدرت خود، فناوری ساخت هواپیماها را روز به روز بهبود بخشند. درگیری‌هایی نظیر جنگ دو کره‌ و جنگ ویتنام که دو بلوک شرق و غرب رو در روی هم قرار گرفتند، محلی برای محک زدن هواپیماهای جنگنده بود. هر نسل با بهبود‌هایی در مقایسه با نسل‌های پیشین ساخته شده که از جمله‌ی این تغییرات می‌توان به تغییر شکل بال، قرار دادن دو بال عمودی در پشت، اضافه شدن بالچه به قسمت جلوی بال اصلی، تقویت قابلیت نبردهای هوایی و موارد دیگر اشاره کرد. البته در این بین باید به تلاش‌های کشورهای نظیر چین و روسیه در ساخت جت‌های نسل پنجمی J31 و T-50 نیز اشاره کرد. همچنین متخصصان کشورمان نیز چندی پیش جت جنگنده‌ی قاهر-۳۱۳ را رونمایی کردند که در حال طی مراحل توسعه است