دهکده چوبی در نیشابور قرار دارد که در آن مسجد چوبی وجود دارد و یک بنای بی نظیر در ایران و جهان محسوب میشود، کسانی که به این دهکده آمدهاند حتما هنوز عطر چوبهای این بنا، درختان بسیار و حال و هوای خاص آن را در خاطر دارند.
ساخت یک بنای چوبی که در مقابل زلزله هشت ریشتری مقاوم باشد و تمام مسائل زیبایی شناسی و معماری بینظیر را در خود جای دهد، کار آسانی نیست، بنایی که بازدید کنندگان خارجی و داخلی با آن ارتباط معنوی برقرار کرده و یک خاطره خوش را با خود به شهرشان میبرند.
سازنده دهکده چوبی در آذر سال 92 از دنیا رفت، نیشابوریها به خوبی مهندس "حمید مجتهدی" را میشناسند، او پس از اتمام تحصیلات خود در رشته مهندسی عمران در آمریکا به نیشابور بازگشت و کم کم سازهای بی نظیر براساس مبانی علمی بنا کرد. تمام مردم نیشابور از او به نیکی یاد میکنند.
بعد از فوت مهندس مجتهدی همسر وی هم اکنون مدیریت این دهکده را برعهده گرفته است.
داخل خانه مهندس مجتهدی که در همان دهکده با چوب ساخته شده، فضای رویایی دارد، عطر چوب، هوای مطبوع و چراغهای روشن گلدستههای مسجد از پنجره خانه چوبین خودنمایی میکند. اکثر وسایل خانه، چوبی است و تزئینات ایرانی خانه از جمله گلیمها، زیبایی خانه را دوچندان کرده است.
حشمت سررشته دارعمرانی، فارغ التحصیل رشته هنر(نقاشی) از یکی از دانشگاههای آمریکا در گفتوگو با خبرنگارایسنا، میگوید: همسرم از ابتدا دغدغه و قریحه این کار را داشت، او متخصص سازههای ضد زلزله بود. ما ابتدای انقلاب ازدواج کردیم و اینجا امکانات بسیار کمی بود، به خوبی به یاد دارم که تنها دو اتاق داشت، آن زمان تازه به ایران آمده بودم و شرایط اینجا و امکانات کم بسیار برایم طاقت فرسا بود.
آلاچیقی که تبدیل به خانه شد
همسر حمید مجتهدی ادامه میدهد: اولین چیزی که مهندس ساخت، یک آلاچیق برای بازی پسرمان بود، یادم میآید که یک روز پدرم در منزل ما بود و همانجا باد آمد و آلاچیق را تکان داد، پدر من خندید و گفت، این آلاچیق میافتد و همسرم در جواب گفت من این را تبدیل به خانه میکنم و چیزی نگذشت که با امکانات بسیار کم آن آلاچیق کوچک تبدیل به خانه شد، این منطقه در واقع زمین کشاورزی بود که البته هنوز هم کشاورزی در این زمین انجام میشود اما در آن سالهای اول که به ایران آمده بودم اینجا بیابانی با باد و خاک بود و هرچه از سختی زندگی در آن دوران بگویم کم گفتهام. گاهی اوقات همسرم به من میگفت اینجا یک مسجد میسازم تا در آن نماز بخوانیم.
وی درباره چگونگی ساخته شدن مسجد بیان میکند: امکانات این فضا بسیار اندک بود. همسرم در آن زمان تازه از آمریکا آمده بود و سرمایهای برای انجام این کار نداشت اما کارگران زیادی برای ساخت این بنا داشتیم.
قبل از اینکه مسجد چوبی بنا شود، مسجدی در این محل وجود داشت که تخریب شده و کاملا فرو ریخته بود. او ابتدا همه کارگران و کارگزاران دهکده را مامور میکند که خاکی تهیه کند تا مصالح به کار رفته در بنا کاملا پاک و حلال باشد و پس از آن مسجد را در همان جا بنا میکند، کم کم رستوران و چند مغازه در آنجا درست کرد و البته هنوز کاربری کشاورزی خود را از دست نداده و همچنان کشت و کار میشود.
این بنا در برابر موریانهها در امان است
سررشته دار عمرانی درباره نگهداری این بنا نیز میگوید: چندین و چند سال است که بنا صدمهای ندیده است. قبلا موریانه از خانههای گلی که در آن سکونت داشتیم جمع میکردیم ولی همسرم با استفاده از دانش خود عایقی ساخت که دیگر خانهها از موریانه درامان ماند.
او وقتی از همسرش صحبت میکند، اشک در چشمانش حلقه میزند و ادامه میدهد: همسرم 72 سال داشت که از دنیا رفت من گاهی احساس خستگی میکنم ولی انرژی همسرم را در فضا کاملا احساس میکنم، مدیریت این دهکده کار بسیار سختی است و من برای اینکه مردم در اینجا خوشحال باشند از تمام افراد میخواهم طرحهای خود را بدهند تا در حد توان آنها را عملی کنیم.
همسر مهندس مجتهدی افزود: این بنا یک بنای عادی نیست، مهندس از سازههای سنگین در این بنا استفاده نکرد و با چوب آن را بنا کرد، او به واقع یک کار علمی انجام داد تا دانشجویان با کارها و ایدههای نو آشنا شوند و مردم از دیدن این فضا احساس خوبی داشته باشند.
دهکده چوبی در برابر زلزله هشت ریشتری مقاوم است
رئیس اداره میراث فرهنگی نیشابور نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا میگوید: موافقت اصولی این بنا توسط صاحب آن گرفته شده چرا که این بنا به صورت شخصی ساخته شده است. با اخذ موافق اصولی میتوان زیر نظر میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت و از تسهیلات آن استفاده کرد، این بنا هنوز جای ارتقا دارد و اگر در بحث اقامتی با استانداردهای میراث فرهنگی تطبیق یابد، گردشگران بسیاری از آن استقبال میکنند.
محمد اسماعیل اعتمادی گفت: این بنا یک بنای منحصر به فرد و مقاوم در برابر زلزله است و گردشگران زیادی را به سمت خود جذب میکند و یکی از جاذبههای گردشگری محسوب میشود.
مسجد چوبی این دهکده چوبین در نوع خود در ایران و جهان بینظیر است و برپایه یک کار علمی بنا شده و معماری و زیبایی شناسی این بنا، منارههای متصل به سقف که هیچ ستونی در داخل مسجد ندارد و بسیاری از موارد دیگر چشم هر بینندهای را برای دیگر بار دیدن آن حریص میکند، دهکده چوبی دارای درختان زیادی است که فضای بیرونی مسجد و محوطه را تبدیل به باغی از درختان کرده است. این بنا دارای کتابخانه، رستوران و آلاچیق است که همه از سازه چوب ساخته شده و مقاوم در برابر زلزله است.