موفقیت در ورزش‌های گروهی در حال شیوع و گسترش است

تیم فوتسال بانوان ایران نایب قهرمان آسیا شد. این موفقیت کوچکی نبود، چرا که این مهم برای نخستین بار در تاریخ ورزش گروهی زنان اتفاق می‌افتاد، از همین رو این پیروزی را می‌توان نقطه عطفی در ورزش زنان بخصوص رشته‌های گروهی دانست. از همین رو به سراغ یکی از مهره‌های کلیدی این تیم که نقش تأثیر‌گذاری در این موفقیت داشت رفتیم و در خصوص این عنوان و این که چطور شد به دست آمد با او به گفت‌وگو پرداختیم. با شهرزاد مظفر در مورد تأثیر مسائل اجتماعی بر ورزش و بلعکس صحبت کردیم و سرمربی تیم ملی فوتسال زنان هم پاسخ‌های روشن و شفافی در این خصوص به ما داد.
*دلیل این که در گذشته این باور وجود داشت که ایرانی‌ها در کار‌های تیمی نمی‌توانند موفق باشند چه بود؟
- در گذشته این تفکر غلط وجود داشت که ما نمی‌توانیم در کار‌های تیمی موفق باشیم؛ اما در ادامه این تفکر غلط از میان برداشته شد و برای نخستین بار در زمان ریاست محمدرضا یزدانی خرم بر فدراسیون والیبال بود که چنین اتفاقی افتاد. بعد از آن بود که این باور به وجود آمد که اگر برنامه محور باشیم و یک سری قواعد کار‌های گروهی را رعایت کنیم می‌توانیم در ورزش‌های تیمی هم به موفقیت برسیم. ما احتیاج به یک الگو و راهنما داشتیم که دیگر شکل گرفته بود. حالا هم می‌بینیم که این باور به وجود آمده و در حال شیوع و گسترش است و ایرانی‌ها هم کم‌کم می‌روند تا بیشتر از هر زمان دیگری در کار‌های تیمی به موفقیت برسند.
*به نظر شما همراهی‌های اجتماعی تا چه اندازه در این مهم تأثیر گذار بوده است؟
- نگاه کنید یک تیم ورزشی چه دو تن باشد چه ۲۴ ورزشکار همه یک جامعه کوچک هستند و تنها تفاوت‌شان با جامعه این است که نباید در این مقوله سیاست دخالتی داشته باشد. پس مسائل اجتماعی ورزش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ورزش هم اجتماع را.
*پس شما هم بر این باور هستید که ورزش بخصوص ورزش‌های تیمی روی مسائل اجتماعی تأثیر گذار هستند و بلعکس؟
- بله و این موضوع خیلی عینی است. ما می‌بینیم که با راهیابی فوتبال به جام جهانی موج شادی جامعه را فرا می‌گیرد و جالب این که در نقطه مقابل این مردم که جامعه را تشکیل می‌دهند این تیم را به جلو هدایت می‌کنند. یا وقتی یک مسابقه پخش زنده می‌شود بازیکن احساس مسئولیت می‌کند و می‌گوید که میلیون‌ها بیننده او را می‌بینند و به خاطر آنها هم که شده باید نهایت تلاش خود را برای موفقیت کند. وقتی صد هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی یک صدا تیم ملی را تشویق می‌کنند یا ۱۲ هزار تن در سالن والیبال به حمایت والیبالیست‌ها می‌پردازند آن تیم دیگر تنها یک تیم نیست بلکه جامعه است که می‌خواهد به موفقیت برسد.
*پس فرایند‌های اجتماعی تأثیر مستقیمی رو عملکرد تیم‌ها دارند؟
- نمی‌توانیم با جدیت بگویم که اینطور است و تک‌تک شاگردان من تحت تأثیر مسائل اجتماعی هستند، چرا که من از دل آنها خبر ندارم؛ اما بی‌تردید این موضوع تأثیر زیرپوستی دارد و نمی‌تواند منکر تأثیر آن شد، چرا که ما برآیند آن را دیده و لمس کرده ایم. به هر حال باید روی این موضوع تحقیق و تفکر شود تا به پاسخی روشن رسید.
*امروز فوتسال زنان موفق شده است برای نخستین بار در ورزش‌های گروهی زنان به موفقیت برسد و نائب قهرمان آسیا شود، برای حفظ این جایگاه در آسیا چه باید کرد؟
-ببینید این فقط بستگی به من ندارد به یک مجموعه وابسته است. بعد از این موفقیتی که ما در آسیا به دست آوردیم بجای این که فضای مثبت و خوبی حاکم شود تنها حاشیه و تنش برای ما بود و اینها تیم را به عقب می‌برد. چرا هم‌اکنون بعد از رقابت‌های کره، تیم ملی هنوز یک بار تمرین نکرده است؟ این ضربه به تیمی که جهانی شده است نیست؟ فدراسیون، وزارت ورزش، کادر فنی همه باید دست به دست هم دهند تا موفقیت‌ها ادامه داشته باشد؛ اما منتهی ما ایرانی‌ها خیلی زود قانع و ارضا می‌شویم اما من می‌گویم که این موفقیت تازه نقطه شروع ماست و باید نگاه‌ها را به آینده معطوف کنیم آینده‌ای که جهانی است و برنامه‌ریزی جهانی هم می‌طلبد.
* همه جای دنیا توجه ویژه‌ای به ورزش‌های تیمی می‌شود و موفقیت زنان فوتسالیست هم موفقیت کوچکی نبود، فکر می‌کنید چرا اسپانسر‌ها از ورزش بانوان استقبال نمی‌کنند؟
-مسلما آمدن اسپانسر‌ها بستگی به عواملی دارد که مهم‌ترین آن پخش تلویزیونی است، تا تبلیغ نشود و اسپانسر‌ها نخواهند آمد و من همه به آنها حق می‌دهم پول خرج می‌کنند تا دیده شوند و وقتی دیده نمی‌شوند پس برای چه باید بیایند. هم‌اکنون ما با حجاب بازی می‌کنیم و باید تلویزیون اگر تمام بازی‌ها را پخش نمی‌کند حداقل بخشی از بازی‌ها را گلچین کند و پخش کند آنگاه اسپانسر‌ها هم جذب خواهند شد.
*علت این همه تبعیض و بی‌توجهی در کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران که برابری یکی از شعار‌های اصلی آن است، چیست؟
- هنوز خیلی فاصله بین ورزش مردان و زنان است، نه در ایران بلکه در کل دنیا این‌طور است، برای همین ما انتظار نگاه برابر نداریم؛ اما این فاصله و تبعیض که امروز شاهدش هستیم واقعاً معنی ندارد. بحث مقایسه با آقایان نیست، چرا که خودم به خوبی می‌دانم امکان‌پذیر نیست. چیزی که دردناک است فاصله و بی‌توجهی فاحشی است. چرا باید قرارداد یک فوتسالیست زن ملی‌پوش تنها ۱۰میلیون تومان باشد که تازه نصف آن را هم نمی‌دهند؟ نمی‌گویم قرارداد زنان میلیاردی باشد، اما حداقل می‌تواند از ۱۰ به ۲۰، ۳۰ یا ۴۰ میلیون برسد.
*امروز دیگر انتظارات از تیم فوتسال بانوان بالا رفته است. برای این که این تیم در مسابقات آینده موفق شود چه باید کرد؟ با رفتن افرادی چون لیلا اقبالی کاپیتان تیم که خداحافظی کرد، آیا دست به جوانگرایی خواهید زد؟
- چند مسئله است که باید به آنها توجه کنیم. ما هیچ‌وقت یک گروه کامل نبوده‌ایم بنابراین باید کادر خود را تکمیل و تقویت کنیم. ما هیچ‌وقت به صورت ثابت برای دروازه‌بان‌هایمان مربی ثابت نداشتیم. آنالیزور نداشتیم و فیزیوتراپ به صورت مقطعی با ما همکاری می‌کرد. کادر ناقص نمی‌تواند یک کادر خوب باشد. ضمن این که باید درصدد ایجاد تیم «ب» هم باشیم. من با فریده شجاعی صحبت کرده‌ام تا یک کادر خوب هفت هشت نفره داشته باشیم. تا حالا خیلی‌‌ها آمده‌اند و رفاقتی با من کار کرده‌اند؛ اما خب اینطور که نمی‌شود. باید از افراد کاربلد استفاده کنیم و این با این که یک تن از سر لطف بیاید و به من کمک کند زمین تا آسمان فرق دارد. بدنه تیم هم تغییر می‌کند، ما احتیاج به تقویت داریم. به هر ترتیب یک تیم برای رسیدن به هدف باید خودش را به روز کند، رفرش کند. لیلا اقبالی قابلیت‌‌های زیادی دارد و می‌توانست باز هم در تیم ملی بازی کند؛ اما تصمیم گرفت از تیم ملی برود و حالا در تیم باشگاهی بازی خواهد کرد. تیمی که امروز ما در اختیار داریم نه پیر است نه جوان. میانگین سنی بازیکنان ما ۲۶ سال است.
*به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید فضا برای فعالیت در ورزش زنان باز شود، با توجه به این موضوع که زنان در سرزمین ما دچار فقر حرکتی هستند، پیشنهاد شما به عنوان یک فرد متخصص که در این حوزه فعالیت می‌کنید برای توسعه ورزش بانوان چیست؟
- برای این که فقر حرکتی را از زنان بگیریم، ورزش همگانی و قهرمانی را داریم. بهترین جا برای فعالیت در این دو بخش مدارس است؛ اما متأسفانه ما داریم مدارس را از دست می‌دهیم. ما حتی از زنگ‌‌های ورزش درست استفاده نمی‌کنیم در صورتی که سن ۶ تا ۱۲ سال بهترین زمان برای آموزش و اسشماریابی است. اکثر معلمان ورزش ما لیسانس تربیت‌بدنی دارند و به خوبی ساختار بدن و استعداد‌ها را می‌شناسند. مسئله مدارس مسئله جدی است که باید به آن توجه شود. این خیلی بد است که ما جایی برای ورزش بانوان نداریم. باور کنید وقتی به من زنگ می‌زنند و می‌گویند که به فوتسال علاقه دارند و می‌خواهند در این ورزش فعالیت کنند و بهتر است از کجا شروع کنند، من می‌میریم و زنده می‌شوم که چرا نباید جایی برای ورزش زنان داشته باشیم که علاقه‌مندان بتوانند بروند و آنجا آموزش ببینند.
*یکی از کار‌های خوبی که فدراسیون فوتبال انجام داد این بود که سعی کرد هدایت‌کنندگان خوبی را به عنوان سرمربی در رأس تیم‌‌های زیرنظر خود قرار دهد و خود شما یکی از این افراد بودید که جایگزین مربی خارجی شدید؟
- بله، همین طور است. خسوس سرمربی فوتسال مردان یکی از اینهاست که در این مدت به ما کمک زیادی کرد. او به من مشاوره زیادی داده است. مشورت گرفتن از فردی که بیشتر از شما می‌داند خیلی مؤثر است. در این ۲۰ ماه از هیچ کمکی دریغ نکرد. خود من هم آدمی هستم که اعتقاد به کار گروهی و مشاوره دارم. نعمتی است زمان بازی وقتی آن فشار روحی و روانی روی آدم هست یک تن به شما مشاوره دهد. خسوس به معنای واقعی یک مشاور بود برای من و هیچگاه خود را از من بالاتر ندید و نظرش را به من تحمیل نکرد، بلکه به عنوان پیشنهاد مطرح و اعلام کرد که نظر خودت چیست و همین موضوع همیشه من را به فکر وا می‌داشت.