بسم الله الرحمن الرحیم
توسل
با سلام
امروز می خواهیم درباره ی بحث پر محتوی و عمیق توسل را صحبت نماییم.
لازم به ذکر است که تمام مطالب ذکر شده در ادامه، از آیات قرآن مجید و با ذکر آیه مربوطه استخراج گردیده اند.
امید است که این مطالب چشم کور دلان را بر روی حقیقتی که خواسته یا ناخواسته از آن دیده فرو تابیده اند، روشن گرداند.
بهتر می دانیم که این بحث را در غالب یک پرسش و پاسخ به آن عنوان نماییم.
سوال: چرا انسان باید در کار ها و امور روزمره و غیر روزمره خود به ائمه معصومین (علیهم السلام) مراجعه نموده و از وجود نازنین آن بزرگواران استمداد گیرند. بعبارت دیگر، زمانیکه خداوند متعال دارای قدرت تام می باشد و خالق تمام هستی می باشد و در قرآن در سوره مبارکه " غافر(40) آیه 60 " نیز فرموده اند: «ادعونی استجب لکم» یعنی «مرا بخوانید تا شما را استجابت کنم» چرا باید از غیر خدا درخواست نمود؟
پاسخ :
اینکه شیعیان برای بهتر انجام دادن کارها و یا برطرف شدن مشکلات و حتی امور روزمره خود به ائمه عصمت و طهارت (علیهم السلام) متوسل می شوند و از آنها یاری می جویند (که البته همانطور که در ادامه ذکر خواهیم نمود، مورد سفارش خداوند متعال در قرآن مجید می باشند)نه تنها مورد اشکال نمی باشد، بلکه همانطور که خواهید دید، در چندین مورد خداوند داستان هایی از این قبیل توسلات و مراجعات را در قرآن مجید آورده است و در هیچ یک از موارد مشاهده نمی شود که صراحتاً و یا حتی بطور ضمنی از آن کار برحذر بدارد زیرا که اگر این کار صحیح نباشد خود نوعی شرک بحساب می آید. در زیر چند مورد از توسلاتی که در قرآن به آنها اشاره شده و نه تنها نهی نشده اند، بلکه مورد تایید نیز واقع گردیده اند اشاره می کنیم.
1: در " آیه 64 سوره مبارکه نساء " خداوند می فرمایند:
« ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر آنكه به توفيق الهى از او اطاعت كنند و اگر آنان وقتى به خود ستم كرده بودند پيش تو مىآمدند و از خدا آمرزش مىخواستند و پيامبر [نيز] براى آنان طلب آمرزش مىكرد قطعا خدا را توبهپذير مهربان مىيافتند(۶۴)»
کاملا واضح و عیان می باشد که خداوند خود به پیامبرش فرموده: « اگر به نزد تو بیایند و تو برای آنها طلب آمرزش کنی، من آنها را خواهم بخشید ».
حال اگر مراجعه به غیر از خداوند متعال برای طلب آمرزش و سایر امور جایز نباشد و شرک محسوب گردد، خداوند متعال که منزه از هر گوه خطایی می باشد، خود سفارش به انجام شرک نمی نماید!! لذا جا دارد که این موضوع کاملا مدّ نظر قرار گیرد.
2: در " آیه 97 از سوره مبارکه یوسف " خداوند می فرمایند:
« گفتند اى پدر براى گناهان ما آمرزش خواه كه ما خطاكار بوديم (۹۷) »
داستان از این قرار است که فرزندان حضرت یعقوب (ع) نزد ایشان آمدند و از ایشان خواستند که برای آنها از درگاه خداوند متعال طلب مغفرت نمایند. جالب آنکه اگر آن حضرت این کار فرزندانش را شرک می پنداشتند، نه تنها درخواست آنها را قبول نمی کردند، بلکه آنها را از انجام این کار نهی نموده و به جانب خداوند متعال رهنمود می کردند.
از طرفی، از اینکه حجت خدا یعنی حضرت یعقوب (ع) به فرزندانشان می فرمایند: «بزودی برای شما طلب استغفار می کنم» (آیه 98) ، می توان به صراحت دریافت که این کار نه تنها شرک نیست، بلکه شاید بشود گفت صحیح ترین و سریع ترین راه استجابت دعا و آمرزش می باشد که شخص، به حجت خداوند در زمین رجوع کرده و او را واسطه بین خود و خدای خود قرار دهد.
3: همچنین خداوند متعال در جای دیگری از قرآن مجید " آیه 35 سوره مبارکه مائده " می فرمایند:
اى كسانى كه ايمان آوردهايد از خدا پروا كنيد و به او [توسل و] تقرب جوييد و در راهش جهاد كنيد باشد كه رستگار شويد (۳۵)
از این آیه نیز به صراحت مشخص می شود که خداوند متعال فرمودند « توسط وسیله ای توسل بجویید» که اگر سایر آیات قرآن را در کنار این آیه قرار دهیم و احادیث و روایات مطرح شده از زبان پیامبر اکرم (ص) را در این باره مطالعه نماییم، ممکن است تقارب معنایی این آیه با حدیث شریف و متواتر «ثقلین» ما را بر آن دارد که این دو مورد، یعنی «وسیله» در آیه شریفه و «ثقل اصغر» که به فرموده صریح رسول اکرم (ص) همان «اهل بیت ایشان (علیهم السلام)» می باشند، توجه مارا به خود جلب نماید.
اینجاست که نه تنها توسل شیعیان به اهل بیت عصمت و طهارت (سلام الله علیهم اجمعین) موجب اشکال نمی باشد، بلکه همانطور که توسط آیات متععد از قرآن مجید که کلام حضرت باری تعالی می باشد، کاملا مورد تایید واقع گردیده است.
در انتها تقاضا دارم اگر در هر قسمت از این مطالب شبهه ای وجود داشت، حتما نظرات خود را عنوان نمایید تا ان شاء الله اشکالات احتمالی موجود برطرف گردد.
به امید آنکه روزی تفسیر آیات قرآن را از صاحب و مفسر اصلی خود یعنی حضرت بقیه الله الاعظم (ارواحنا فداه) دریافت نماییم.
اللهم عجل لولیک الفرج