محوطه ی باستانی چلو یا همان شهر سوخته با قدمتی حدود ۶۰۰۰ سال در چند کیلومتری سنخواست قرار دارد. گفته شده کشاورزان سنخواست حین کار بر روی زمین های خود این منطقه را برای اولین بار کشف کرده اند که بلافاصله مورد توجه مسئولین قرار گرفته و عمیلات جستجو در این منطقه آغاز شده و تا کنون بقایای اسکلت انسان، تکه های کوزه و سفال و بقایای ظروف شکسته سفالی در اینجا کشف شده است. تحقیقات در این منطقه در فرصت های آتی همچنان ادامه خواهد داشت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی ‘علی اکبر وحدتی’ معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: فصل اول کاوش باستانشناسی در محوطه تپه باستانی چلو در نیمه مهرماه امسال با همکاری هیات ایتالیایی و با نظارت مستقیم پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام شد.
وی افزود: این محوطه یک استقرارگاه باستانی وسیع در حوالی شهر سنخواست است که نشانه‌های استقرار از دوره مس و سنگ تا دوره آهن (هزاره چهارم تا اول پیش از میلاد) در آن برجای مانده است.
وحدتی گفت: این محوطه با گستره حدود ۶۰ هکتار در زمره بزرگ‌ترین استقرارگاههای پیش از تاریخ شمال شرق کشور است که ایجاد شش کارگاه کاوش و ۲۸ گمانه تعیین حریم در بخش‌های محوطه نتایج ارزشمندی را به بار آورد.
تابلوی ورودی منطقه
تکه های شکسته ظروف سفالی
محل خروج اسکلت های انسان
وحدتی افزود: کاوش در محوطه چلو در دو بخش استقراری و گورستان انجام شد که چشم‌انداز جدیدی از باستانشناسی پیش از تاریخ حوزه رود ‘کالشور’ و منطقه شمال شرق کشور را ترسیم کرد.
وی اظهار داشت: در منطقه گورستان، با وجود فعالیت‌های کشاورزی در دهه‌های قبل و تخریب تعدادی از گورها، بر اساس اطلاعات حاصل از کاوش در شش گور می‌توان بخشی از آداب تدفین را بازسازی کرد.
سرپرست ایرانی تیم مشترک ایران – ایتالیا در کاوش تپه چلو، افزود: در گورستان محوطه چلو، مرده‌ها به پهلوی راست و به حالت خمیده (چمباتمه زده) دفن شده‌اند و هدایای تدفینی اغلب در بالای سر و کنار پاهای آنها چیده شده و در تمام گورهای کاوش شده یک ظرف ‘آشپرخانه‌ای’ وجود دارد که در آن بقایای مواد غذایی به چشم می‌خورد.
وی گفت: کاوش تیم مشترک در نیمه غربی محوطه چلو یک محدوده ذخیره‌سازی آذوقه به مساحت حدود یک هکتار را آشکار ساخت و آثاری از مهر و موم دهانه خمره‌ها به دست آمد که به احتمال قوی نشان‌دهنده یک نظام انبارداری پیشرفته و کنترل مواد ورودی و خروجی به انبارها است.
بقایای یک جسد تاریخی کشف شده در کاوشهای باستانشناسی تپه تاریخی چلو در محل آیینه خانه مفخم شهر بجنورد به نمایش گذاشته شد.
علی کاظمی در گفت و گو با ایرنا افزود: این جسد که متعلق به یک زن میانسال است پارسال توسط هیات کاوش باستانشناسی مشترک ایران و ایتالیا به همراه شماری دیگر از اجساد در این تپه تاریخی کشف شده بود.وی گفت: برای انتقال و نمایش بقایای جسد زن میانسال به محوطه عمارت مفخم بجنورد تمامی اصول علمی رعایت شده است.او افزود: هدف از انتقال یک نمونه از اجساد کشف شده در تپه تاریخی چلو به محوطه آیینه خانه عمارت مفخم بجنورد معرفی این اثر تاریخی چهار ساله به گردشگران بوده است.و
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی اظهار داشت: محوطه باستانی چلو در مسیر یک شاهراه باستانی قرار گرفته که در قرون اولیه اسلام نیشابور و گرگان را به هم مرتبط می‌کرده و شاید بتوان گفت این راه از دوره پیش از تاریخ شکل گرفته است.
وحدتی افزود: با ادامه کاوش در این محوطه در سال‌های آتی می‌توان نقش کلیدی منطقه حاشیه کویر و حوزه کالشور را در تکامل فرهنگ‌های پیش از تاریخ شمال شرق فلات روشن ساخت و به سوالات مهمی در باب روابط فرهنگی ایران و آسیای میانه پاسخ داد.
سرپرست ایرانی تیم مشترک ایران – ایتالیا در کاوش تپه چلو گفت: محوطه باستانی چلو، نظر به جایگاه مطالعاتی و اهمیت فرهنگی‌اش در سال ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
کاوشگران ایتالیایی و فرانسوی چهار سال پیش با مطالعه بر روی تپه تاریخی چلو سنخواست، دیرینگی آنرا بیش از پنج هزار سال تخمین زده بودند.
